ویکی‌پدیا

نژادپرستی در ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
ویرایش به‌وسیلهٔ ابرابزار:
خط ۱۰۹:
مناقشه بر سر مطالبات قومی و چیستی هویت ایرانی در ایران همواره باعث شده‌است که انتقادها به هویت ایرانی توسط افرادی که مطالبات قومی را دنبال می‌کنند با برچسب‌هایی مثل «خائن»، «ایران‌ستیز»، «ضد ایران» یا «[[تجزیه‌طلبی|تجزیه‌طلب]]» روبرو شوند و استفاده از برچسب تجزیه‌طلب در ایران یکی از روش‌های مؤثر برای حذف نیروهایی بوده‌است که از مطالبات قومی سخن گفته‌اند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=چهل سالگی انقلاب ۵۷؛ مطالبات قومی و بحران هویت ملی|نشانی=https://fa.euronews.com/2019/02/02/iran-40-years-of-revolution-ethnic-demands-and-national-identity-crisis|وبگاه=euronews|تاریخ=2019-02-02|بازبینی=2020-11-07|کد زبان=fa|نام=محمد جواد|نام خانوادگی=شفیعی}}</ref> یک تحقیق دانشگاهی که تأثیر جنسیت و تبعیض نژادی روی [[ازخودبیگانگی]] تحصیلی دانشجویان دانشگاه‌های ایران را در دو گروه از دانشجویان دختر و پسر و ترک و فارس زبان را مورد مطالعه قرار داده‌است نشان می‌دهد که دختران و ترک زبانان نسبت به پسران و فارس زبانان دارای سطح [[ازخودبیگانگی]] تحصیلی بیشتری هستند.<ref>{{پک|Mahmoudi|Brown|Saribagloo|Jalilzadeh-Mohammadi|2018|زبان=en|ص=594–607}}</ref> بر باور شاهد علوی، نگاه به [[مردم کرد|کردها]]، [[مردم بلوچ|بلوچ‌ها]] و [[مردمان ترک|ترک‌ها]] در ایران را باید در زیر عنوان [[قوم‌مداری]] بررسی کرد به گفتهٔ او اعضای این گروه‌ها اگر روایت خاص قوم مرکز از ایرانی بودن را پذیرفته باشند و به مشروعیت انحصاری زبان مسلط گردن نهاده و آن را درونی سازند و ترجیحاً بدون لهجه به آن تکلم کنند، به هیئت یکی از اعضای قوم برگزیده در می‌آیند و نگاه تحقیر آمیز دیگر نه آن‌ها، که هویتی را هدف می‌گیرد که پیشتر به آن تعلق داشته‌اند.<ref name=":9"/>
 
براساس تحقیقی در زمینهٔ قوم‌مداری که بر روی هشت [[ترکمن‌ها|قوم ترک]]، [[مردم کرد|کرد]]، [[مردم لر|لر]]، [[مردم عرب|عرب]]، فارس، [[مردم بلوچ|بلوچ]]، [[ترکمن‌ها|ترکمن]] و [[مردم تالش|تالش]] در ایران انجام شده نشان می‌دهد که قوم‌مداری در بین تمام اقوام ایرانی بالاست،‌بالاست، در این میان فارس‌ها دارای بیشترین احساس برتری زبانی، لرها دارای بیشترین احساس برتری کاری، آذری‌ها و لرها دارای بیشترین احساس برتری در شجاعت، لرها و تالش‌ها دارای بیشترین احساسات برتری احترامی هستند و تنها ۰,۲۰٬۲ درصد از این افراد فاقد دیدگاه قوم‌مداری بوده‌اند و ۷ درصد از این افراد دارای گرایش ۱۰۰ درصدی قوم‌مداری هستند. این تحقیق میانگین قوم‌مداری در ایران را ۶۳ درصد عنوان می‌کند و در این میان قوم‌مداری در بین هیچ یکهیچ‌یک از این اقوام کمتر از ۵۰ درصد نیست. اگر چه ادعا می‌شود که تقریباتقریباً همهٔ نژادپرستان دارای تمایلات قوم‌گرایی هستند اما الزاماالزاماً چنین برتری‌پنداری‌برتری‌پنداری به دلایل نژادی اتفاق نمی‌افتد.<ref>{{پک|یوسفی|اصغرپور ماسوله|1388|زبان=fa}}</ref>
 
نسل دوم ایرانیان‌آمریکایی‌تبار در آمریکا اغلب توسط والدین خود به عنوان سفیدپوست شناخته می‌شوند این در حالی است که این دانش‌آموزان توسط همکلاسی‌های خود به عنوان رنگین‌پوست دسته‌بندی می‌شوند، این پدیده به عنوان جلوه‌ای از اسطورهٔ [[نژاد آریایی]] دانسته شده که در آن اسطورهٔ آریایی و [[قوم‌مداری]] پارسی به چالش کشیده شده‌است. این برداشت معتقد به مهاجرت اقوام آریایی به خارج از هند و سپس راهی شدن آنان به سمت ایران و اروپا است و با معرفی کردن این قوم به عنوان سفیدپوستان واقعی آن را مبنایی برای برتری نژادی می‌داند، این تصور باعث شده‌است که دانش‌آموزان ایرانی‌آمریکایی‌تبار هم با والدین خود که با عقاید آریایی بزرگ شده‌اند احساس بیگانگی کنند و هم با همکلاسی‌های خود که دارای ریشه‌های قفقازی-آمریکایی هستند.<ref name=":29">{{یادکرد وب|عنوان=Iranian-American Author Stretches The Limits of Whiteness|نشانی=https://www.chicagomaroon.com/article/2018/2/13/iranian-american-author-stretches-limits-whiteness/|وبگاه=www.chicagomaroon.com|بازبینی=2020-11-08|کد زبان=en}}</ref>
خط ۱۵۶:
[[پرونده:Pakul.jpg|بندانگشتی|ایستاده|[[پکول|کلاه پکول]] یکی از کلاه‌های قدیمی دست‌ساز در [[افغانستان]] است که نحوهٔ پرداختن به آن در سریال [[ممنوعه]] به عنوان یک توهین نژادی تعبیر شد.<ref name=":22"/>]]
* در اکتبر سال [[۲۰۲۰|۲۰۲۰ م.]] [[کنفدراسیون فوتبال آسیا]]، حرکت شادی [[عیسی آل‌کثیر]]، مهاجم پرسپولیس، بعد از گل در مقابل [[باشگاه فوتبال پاختاکور تاشکند|تیم فوتبال پاختاکور]] ازبکستان را که او با انگشتانش چشم‌هایش را کشیده بود نژادپرستانه تشخیص داد و این بازیکن را به مدت ۶ ماه از هرگونه فعالیت ورزشی محروم کرد.<ref>{{یادکرد خبر|عنوان=محرومیت بازیکن کلیدی پرسپولیس به اتهام شکلک 'نژادپرستانه'|نشانی=https://www.bbc.com/persian/sport-54402310|کوشش=BBC News فارسی|تاریخ بازبینی=2020-10-26|زبان=fa}}</ref>
* شعارهای هواداران [[باشگاه فوتبال تراکتور|باشگاه فوتبال تراکتور تبریز]] در برخی موارد نژادپرستانه انگاشته شده‌است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://fararu.com/fa/news/416672/حواشی-عجیب-در-تبریز-از-شعار-ترکیه-تا-درگیری-در-فرودگاه |عنوان= متن و حاشیه تراکتورسازی-استقلال؛ خیز بلد آبی‌ها و شعارهای نژادپرستانه در تبریز!| ناشر =فرارو |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref>در بازی با استقلال هواداران تراکتور شعارهای نژادپرستانه علیه کردها و بازیکن کرد استقلال وریا غفوری سر دادند.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://shoaresal.ir/fa/news/242929/%D8%AE%DB%8C%D8%B2خیز-%D8%A8%D9%84%D8%AFبلد-%D8%A2%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7آبی‌ها-%D9%88و-%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8Cشعارهای-%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%87نژادپرستانه-%D8%AF%D8%B1در-%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2تبریز |عنوان=خیز بلند آبیها و شعارهای نژادپرستانه در تبریز | ناشر =وبسایت شعار سال |تاریخ = |تاریخ بازبینی= }}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://www.dw.com/fa-ir/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8Cبازی-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%84استقلال-%D9%88و-%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8Cتراکتورسازی-%D8%A7%D8%B2از-%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%B4واکنش-%D8%B9%D9%84%DB%8Cعلی-%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8Cدایی-%D8%AA%D8%A7تا-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%85انتقام-%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88%D8%BA%D8%A7%D9%86اردوغان/a-51104224 |عنوان= | ناشر =دویچه وله |تاریخ = |تاریخ بازبینی= }}</ref>در استادیوم آزادی تهران توسط هواداران تراکتور شعار "«مرگ بر فارس"» سر داده شده استشده‌است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://farsi.alarabiya.net/fa/iran/2016/03/08/%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D8%B1شعار-%D9%85%D8%B1%DA%AFمرگ-%D8%A8%D8%B1بر-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3فارس-%D8%AF%D8%B1در-%D9%88%D8%B1%D8%B2%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87ورزشگاه-%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8Cآزادی-%D8%A7%D8%B2از-%D8%B9%D9%85%D9%82عمق-%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86بحران-%D9%82%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%AA%DB%8Cقومیتی-%D8%AF%D8%B1در-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86ایران-%D9%85%DB%8Cمی-%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%AFگوید |عنوان= | ناشر =العربیه |تاریخ = |تاریخ بازبینی= }}</ref>در بازیهای والیبال در ارومیه نیز شعارهای نژادپرستانه بر علیه کردها از سوی تماشاگران ترک سر داده شد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://fa.shafaqna.com/news/42697/ |عنوان=لزوم برخورد سازمان لیگ والیبال با شعارهای نژادپرستانه | ناشر =شفقنا |تاریخ = |تاریخ بازبینی= }}</ref>در بازی تیم نود ارومیه و مس کرمان نیز هوادارن ترک تیم نود شعارهای نژادپرستانه علیه فارسها و کرمانیها سردادند.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://mes-fc.ir/news/?Id=63698 |عنوان=واکنش رسانه هایرسانه‌های کرمان به شعارهای زشت ورزشگاه ارومیه: شعار و فحاشی به کدام دلیل؟! | ناشر =باشگاه فرهنگی ورزشی مس کرمان |تاریخ = |تاریخ بازبینی= }}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://www.fartakvarzeshi.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4بخش-%D9%81%D9%88%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%84فوتبال-%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%87دسته-%D8%A7%D9%88%D9%84اول-%D8%AF%D9%88%D9%85دوم-5/165924-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D8%B1%D8%B6%D8%A7علیرضا-%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85%DB%8Cابراهیمی-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85مردم-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87ارومیه-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AFفرهنگ-%D8%B4%D8%A7%D9%86شان-%D8%B1%D8%A7را-%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86نشان-%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%86%D8%AFدادند-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85مردم-%DA%A9%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86کرمان-%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%A8نجیب-%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AFهستند |عنوان=علیرضا ابراهیمی: مردم ارومیه فرهنگ‌شان را نشان دادند/ مردم کرمان نجیب هستند | ناشر =فرتاک ورزشی |تاریخ = |تاریخ بازبینی= }}</ref>
* بوقچی تیم فولاد خوزستان سعید باوی نیز به دلیل شعارهای نژادپرستانه در بازی فولاد و پرسپولیس بازداشت شد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://snn.ir/fa/news/804007/%D8%A8%D9%88%D9%82%DA%86%DB%8Cبوقچی-%D9%81%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AFفولاد-%D8%AF%D8%B1در-%D8%A7%D9%87%D9%88%D8%A7%D8%B2اهواز-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AAبازداشت-%D8%B4%D8%AFشد-%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85فیلم |عنوان= بوقچی فولاد در اهواز بازداشت شد| ناشر =خبرگزاری دانشجو |تاریخ =۲۰ آبان ۱۳۹۸ |تاریخ بازبینی= }}</ref>
<!-- غرب‌ستیزی -->
* [[سید علی خامنه‌ای|علی خامنه‌ای]]، [[رهبر جمهوری اسلامی ایران|رهبر نظام جمهوری اسلامی]]، اروپاییان را در تاریخ ۱ اردیبهشت ۱۳۹۲ از نژادهای وحشی معرفی کرد «غربی‌ها، یعنی به خصوص نژادهای اروپایی، نژادهای وحشی‌اند؛ اینها ظاهرشان اتو کشیده و کراوات زده و ادکلن زده و اینهایند امّا همان باطن وحشی‌گری‌ای که در تاریخ وجود داشته هنوز هم در اینها هست؛ راحت آدم می‌کشند، خونسرد جنایت می‌کنند؛ بنابراین کتک زدن زن در داخل خانه به وسیلهٔ آنها و بعد به وسیلهٔ آمریکایی‌ها، بُعدی ندارد.»<ref>{{یادکرد وب|عنوان=تنفر آیت‌الله خامنه‌ای از غرب و اینک نژادپرستی|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/f35_khamenei_west_racism_article_majid_mohammadi/24983971.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2020-09-13|کد زبان=fa}}</ref>
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/نژادپرستی_در_ایران»