اسماعیلیان الموت: تفاوت میان نسخه‌ها

*[[سوریه]]}}|latd=|image_map_caption=قلاع اسماعیلی در حاشیه [[البرز]]|conventional_long_name=دولت اسماعیلیان نزاری|image_p1=|common_name=دولت اسماعیلیان نزاری|era=قرون میانه|status=|status_text=|government_type=پادشاهی مطلقه مذهبی|event_start=بنیانگذاری|date_start=|year_start=۱۰۹۰ م|event_end=برچیدن|date_end=|year_end=۱۲۷۳م|p1=زیاریان|flag_p1=<!-- Default: "Flag of {{{p1}}}.svg" (size 30) -->|p2=سالاریان|image_map_alt=|p3=جستانیان|p4=امپراتوری سلجوقی|s1=امپراتوری سلجوقی|s2=آل ارتق|s3=سلطنت مملوک (مصر)|s4=امپراتوری مغول|s5=ایلخانیان|flag_s3=Mameluke Flag.svg|image_flag=|flag_type=|image_coat=|symbol=|image_map=Alamut.png|footnotes={{Location map+ | Middle East| width = 260| border = none| caption = موقعیت مراکز اصلی|float = center| places = {{Location map~ | Middle East | label = [[قلعه مصیاف]] | label_size = 100 | position = top | background = | mark = Red pog.svg | marksize = | alt = | link = | lat_deg = 35 | lat_min = 03 | lat_sec = 58 | lat_dir = N | lon_deg = 36 | lon_min = 20 | lon_sec = 35 | lon_dir = E }} {{Location map~ | Middle East | label = [[قلعه الموت]] | label_size = 100 | position = bottom | background = | mark = Red pog.svg | marksize = | alt = | link = | lat_deg = 36 | lat_min = 26 | lat_sec = 40 | lat_dir = N | lon_deg = 50 | lon_min = 35 | lon_sec = 09 | lon_dir = E }} }}}}'''دولت اسماعیلیان''' حکومتی است که در سال ۴۸۳ (هجری قمری) با فتح [[قلعه الموت|قلعه الَموت]] در [[استان قزوین]] کنونی پایه‌گذاری شد و دوره فرمانروایی آن تا ۶۵۴ (هجری قمری) ادامه یافت. مرکز فرماندهی اسماعیلیان در کوهستان [[الموت|الَموت]] بود و بیشترِ فعالیت آن‌ها مبارزه با خلفای [[بنی عباس]]، اهل سلجوق و [[مغول|قبایل مغول]] بود. [[حسن صباح]] به عنوان شاخص‌ترین فرمانروای اسماعیلیان با انجام تبلیغات وسیع در بین کشاورزان و بینوایان توانست حوزهٔ قدرت خود را تا [[سوریه]] کنونی گسترش دهد. سرانجام دولت اسماعیلیه پس از ۲۰۰ سال حکومت، با حملهٔ [[هلاکو خان|هلاکوخانِ مغول]] از بین رفت.<ref>{{یادکرد وب |url=http://af.samta.ir/atlas/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D9%82_%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86 |title=فرقه اسماعیلیه در قزوین |accessdate=۲۷ ژوئن ۲۰۱۲ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150402040610/http://af.samta.ir/atlas/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D9%82_%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86 |archivedate=۲ آوریل ۲۰۱۵ |dead-url=yes }}</ref> اما سلسله امامت اسماعیلی بعد از سقوط الموت همچنان تا امروز ادامه دارد.

[[ادب فارسی]] در نزد اسماعیلیان اهمیت بسیاری داشت و به خاطر اینکه بیشتر پیروان آنان از مردمان عام بودند بیشتر کتاب‌های خود را به فارسی می‌نوشتند. از آن‌ها نوشته‌ها و شعرهایی به زبان فارسی بر جای مانده‌است. بزرگترین شاعر و نویسندهٔ اسماعیلی [[ناصرخسرو]] است که در [[قرن پنجم هجری]] می‌زیست. ناصر خسرو نخستین دانشمندی است که کتاب های فلسفی خود را به زبان فارسی نوشت. پیش از آن سایر نویسندگان ایرانی- فارسی زبان حکمت و فلسفه را عربی میدانستند اما ناصر خسرو با رویکرد متفاوت فلسفه و زبان فارسی را باهم جمع کرد. از دیگر شخصیت‌های ادبی پیرو فرقهٔ اسماعیلیه؛ ''حکیم سعدالدین بن شمس الدین نزاری بیرجندی قهستانی'' معروف به [[حکیم نزاری قهستانی]] (نیمهٔ دوم سده هفتم و آغاز قرن هشتم هجری قمری) است که متأسفانه به همین علت پیرو اسماعیلیه بودنش؛ به هیچ عنوان از او در ایران معاصر نامی آورده نشده و کمتر کسی از این شخصیت ادبی گمنام؛ نام و نشانی شنیده‌است. [[دیوان قائمیات]] از [[حسن محمود کاتب]] و «هفت باب از حسن محمود کاتب» اثری نویافته و در خور توجه در ادبیات اسماعیلی است.<ref>دیوان قائمیات، حسن محمود کاتب، پیشګفتار: محمد رضا شفیعی کدکنی، مصحح: سید جلال حسینی بدخشانی، نشر مرکز پژوهشی میراث مکتوب، تهران، ۱۳۹۰.</ref>