ماه: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
دلارام عطا (بحث | مشارکتها) جز ۱ ویرایش از 188.211.123.61 (بحث) به آخرین نسخه توسط Kasir برگردانی شد (توینکل) برچسب: خنثیسازی |
افزودن برچسبها: برگرداندهشده ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
خط ۴۵:
}}
{{زمانبندی زمینشناسی ماه}}
'''ماه''' تنها [[قمر]] [[سیاره|سیارهٔ]] [[زمین]] است که با بازتاباندن نور [[خورشید]]، شبهای زمین را کمی روشن میکند. ماه پنجمین قمر طبیعیِ بزرگ در [[منظومه شمسی|سامانهٔ خورشیدی]] در میان ۱۷۳ قمر موجود در این سامانه است. قطرِ ماه حدودِ ۳٬۴۷۶ کیلومتر است. [[جو (هواشناسی)|جوّ]] ندارد و در پهنهٔ آن [[دهانه برخوردی|دهانههای برخوردی]] درپیِ برخوردِ [[شهابسنگ|سنگهای آسمانی]] پدید آمدهاست. مساحت سطح آن حدود ۳۸ میلیون کیلومتر مربع (دقیق تر ۳۷ میلیون و ۹۳۰ هزار) است که در مقام مقایسه از مساحت [[قاره آسیا]] کمتر است. به انسانی که بسیار به جاذبه های [[ماه]] علاقه دارد [[سلنوفیل]] میگویند.
کرهٔ ماه [[فهرست اجرام منظومه شمسی بر پایه اندازه|چهاردهمین جسم در سامانه خورشیدی]] بر پایهٔ [[جرم (فیزیک)|جرم]] و [[حجم]] میباشد. قطر کرهٔ ماه یکچهارمِ کرهٔ زمین است و هیچ سیارهٔ دیگری در سامانهٔ خورشیدی، نسبت به اندازهٔ خود، دورگردی به این بزرگی ندارد.<ref name="The Universe">The Universe (season 1) - {{یوتیوب|A4dXmrlG6Rk|History Channel}}. A look at the formation of the Moon. 2007</ref> [[چگالی]] ماه چهار پنجم چگالی زمین است.
انسانها از قدیم از کرهٔ ماه و چرخش منظم آن برای [[گاهشماری|گاهشماری]]، بهویژه در [[کشاورزی]]، بهره میگرفتند. مسافران و [[دریانوردی|دریانوردان]] نیز از نور و حضور ماه برای [[جهتیابی]] و [[ناوبری]] استفاده میکردند؛ ماه همچنین در [[اسطوره]]های اقوام حضور زیادی داشته و در برخی فرهنگها حتی آن را بهعنوان یک [[ایزد]] [[پرستش]] میکردهاند. [[گرانش]] (جاذبهٔ) ماه باعث بهوجود آمدن [[جزر و مد]] آبهای کرهٔ زمین میشود. گرانش کرهٔ ماه همچنین باعث باثبات ماندن محور گردش زمین به دور خود میشود که درصورت عدم وجود ماه، [[انحراف محوری|انحراف محوریِ]] زمین مرتباً تغییر میکرد و این امر باعث آشفته شدن آبوهوا و [[فصل]]ها در زمین میشد.<ref name="The Universe"/> [[سمت پنهان ماه|سمت پنهان]] و [[سمت پیدای ماه]] هر کدام ۲ هفته از [[نور خورشید]] برخوردار میشوند در حالی که طرف مقابل آنها، ۲ هفته در [[شب]] به سر میبرد.<ref>{{cite news|url=http://news.psu.edu/story/317841/2014/06/09/research/55-year-old-dark-side-moon-mystery-solved|title=55-year-old dark side of the moon mystery solved|last=Messer|first=A'ndrea Elyse|publisher=Penn State News|date=2014-06-09|access-date=2017-09-16}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.quickanddirtytips.com/education/science/what’s-on-the-dark-side-of-the-moon|title=What's on the Dark Side of the Moon?|last=Falin|first=Lee|date=2015-01-05|access-date=2017-09-16}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.grammarphobia.com/blog/2011/09/dark-side-of-the-moon.html|title=The Dark Side of the Moon|last1=O'Conner|first1=Patricia T.|last2=Kellerman|first2=Stewart|date=2011-09-06|access-date=2017-09-16}}</ref><ref>{{cite web|url=http://scienceblogs.com/catdynamics/2014/06/09/the-dark-side-of-the-moon-a-short-history/|title=The Dark Side of the Moon: a Short History|last=Sigurdsson|first=Steinn|date=2014-06-09|access-date=2017-09-16}}</ref>
== شکلگیری ماه ==
[[پرونده:AS12-52-7745.jpg|بندانگشتی|دهانههای برخوردی بر سطح ماه]]
|