محمد محمدی گیلانی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''محمد محمدی دعوی‌سرایی''' (زادهٔ ۹ شهریور ۱۳۰۷، [[دعوی‌سرا]] – درگذشتهٔ ۱۸ تیر ۱۳۹۳ [[تهران]]) روحانی شیعه اهل [[ایران]] بود. او پس از پیروزی [[انقلاب ۱۳۵۷ ایران]]، او بعد از استعفای [[صادق خلخالی]] به دستور [[سید روح‌الله خمینی]] به ریاست دادگاه انقلاب رسید. سپس درسمت‌هایی چون، عضو فقها و دبیر [[شورای نگهبان،نگهبان]]، نمایندهٔ سید روح‌الله خمینی در دانشگاه‌ها و رئیس شورای نمایندگان ولی فقیه در دانشگاه‌ها را برعهده داشته‌است.

شهرت اصلی محمدی گیلانی به دلیل ماجرای اعدام دو تن از فرزندانش است؛ ماجرایی که از دو سال قبل که وضع جسمانی او رو به وخامت گذاشت، تکذیب شده‌است. برخی، به‌صراحت، ادعا کرده‌اند که محمدی گیلانی دو فرزند خود را، که به عضویت [[سازمان مجاهدین خلق ایران|سازمان مجاهدین خلق]] درآمده بودند، شخصاً محاکمه و به اعدام محکوم کرده‌است.<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.sedayeshia.com/showdata.aspx?dataid=5686 |title=مردانی که در آزمون «فرزند ناخلف» پایشان نلرزید<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات --> |accessdate=۱۷ نوامبر ۲۰۱۰ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110210125230/http://www.sedayeshia.com/showdata.aspx?dataid=5686 |archivedate=۱۰ فوریه ۲۰۱۱ |dead-url=yes }}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.mehrnews.com/detail/News/1703018 |عنوان=آیت‌الله‌هایی که به خاطر انقلاب فرزندانشان را دادگاهی کردند | ناشر =خبرگزاری مهر |تاریخ =۲ مهر ۱۳۹۱ |تاریخ بازبینی=}}</ref> این مطلب، به‌صورت ضمنی، توسط [[محمود احمدی‌نژاد]] هنگام اعطای نشان افتخار بیان شده بود:<ref>{{یادکرد وب |نویسنده= |نشانی=http://www.dolat.ir/NSite/FullStory/News/?Serv=0&Id=178553 |عنوان=رئیس‌جمهور در مراسم اعطای نشان درجه‌یک به آیت‌الله 'محمد محمدی گیلانی' |ناشر=دبیرخانهٔ شورای اطلاع‌رسانی دولت |تاریخ=۶ تیر ۱۳۸۸ |تاریخ بازبینی= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140714145240/http://www.dolat.ir/NSite/FullStory/News/?Serv=0&Id=178553 |archivedate=۱۴ ژوئیه ۲۰۱۴ |dead-url=yes }}</ref> ''باید با افتخار اعلام کنم که آیت‌الله گیلانی ابتدا عدالت را در مورد خودشان اجرا کرد و بعداً منشأ خدمات ارزنده‌ای به نظام جمهوری اسلامی و انقلاب شد. '' [[حسین شریعتمداری]] موضوع فرزند محمدی گیلانی را در هاله‌ای از ابهام مطرح می‌کند و تنها به دخالت پدر در دستگیری او اشاره می‌کند:<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.yjc.ir/fa/news/4101275/آن-سوی-این-هیاهو-به-قلم-حسین |عنوان=تحلیل شریعتمداری از متن و حاشیه بازداشت مهدی هاشمی | ناشر =باشگاه خبرنگاران |تاریخ =۴ مهر ۱۳۹۱ |تاریخ بازبینی=}}</ref> «''آیا دستگیری فرزند حضرت آیت‌الله محمدی گیلانی که از قضا با دخالت خود ایشان صورت پذیرفت و اعدام وی را در پی داشت، اقدامی علیه شخصیت آن بزرگوار بود؟''»

در این مورد گفته شده‌است که در جریان اختلاف و درگیری بین سازمان مجاهدین خلق و جمهوری اسلامی در سال ۱۳۶۰، پسران محمدی گیلانی به اتهام ارتباط و فعالیت به نفع این سازمان بازداشت و برای محاکمه به دادگاه انقلاب اعزام شدند. در ادامه این ماجرا آمده‌است که محمدی گیلانی طی ساعات شب، پسرانش را محاکمه و احکام اعدام آنان را صادر کرد و این احکام به اجرا گذاشته شد.<ref name="Persian 2015" />

در مهرماه ۱۳۹۱، [[روزنامه جمهوری اسلامی]]، در واکنش به نوشته [[حسین شریعتمداری]]، ادعا کرد یکی از پسرهای محمد محمدی گیلانی، در حادثه رانندگی و دو پسر دیگر وی بر اثر مصرف سیانور جان باخته‌اند.<ref>{{یادکرد خبر|عنوان=روح‌الله زم و فرزندانی که راهشان از پدر جدا شد|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-features-55287954|کوشش=بی‌بی‌سی فارسی|تاریخ بازبینی=2020-12-13|زبان=fa|تاریخ=۲۳ آذر ۱۳۹۹|ناشر=|doi=|تاریخ بازدید=|نویسنده=پوریا ماهرویان}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.digarban.com/node/9075 |عنوان=یک روایت تاریخی در جمهوری اسلامی تکذیب شد | ناشر =دیگربان |تاریخ =۶ مهر ۱۳۹۱ |تاریخ بازبینی=}}</ref> [[مجتبی واحدی]]، روزنامه‌نگار و فعال سیاسی، در نوشتاری در [[بی‌بی‌سی فارسی]] با رد روایت‌های رسانه‌های داخلی ایران از محاکمه فرزندان گیلانی، از آشنایی و همسایگی خانواده خود با خانواده او در کوی آبشار شهر قم، یادآور شد که فرزندان پسر او به ترتیب سن، «جعفر، کاظم و مهدی» نام داشتند. به ادعای مجتبی واحدی، در بهار ۱۳۵۸ خورشیدی، جعفر گیلانی، فرزند ارشد محمدی گیلانی در حادثه رانندگی به همراه همسرش جان می‌سپارد و اکنون مزارش در [[قبرستان شیخان]] در شهر قم است.<ref>{{یادکرد وب |زبان=فارسی |نویسنده=مجتبی واحدی |نشانی=http://www.bbc.co.uk/blogs/persian/viewpoints/2012/10/post-328.html |عنوان=فرزندان اعدام‌نشده آیت‌الله گیلانی |ناشر=بی‌بی‌سی فارسی |پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20121001134209/http://www.bbc.co.uk/blogs/persian/viewpoints/ |تاریخ بایگانی=۱ اکتبر ۲۰۱۲ |تاریخ=۲۰۱۲-۱۰-۰۳ |تاریخ بازبینی=۲۰۱۲-۰۷-۰۴ |dead-url=no }}</ref> [[ایرج مصداقی]] دستگیری فرزندان محمدی گیلانی در خرداد ۶۰ و چگونگی اجرای حکم اعدام آن‌ها را از اساس ساختگی و غیرواقعی می‌داند.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده =ایرج مصداقی |نشانی=http://news.gooya.com/politics/archives/2012/09/147738.php |عنوان=آیا محمدی گیلانی حکم اعدام فرزندانش را داد؟ | ناشر =خبرنامه گویا |تاریخ =۶ مهر ۱۳۹۱ |تاریخ بازبینی=}}</ref> بر اساس نوشته او، کاظم و محمدمهدی محمدی گیلانی نه در سال ۶۰ و در اوین، بلکه در سال ۶۱ در درگیری با نیروهای امنیتی کشته شدند. طبق گفته [[حسین‌علی نیری]] که در [[اعدام زندانیان سیاسی (تابستان ۱۳۶۷)]] مسئول هیئت تصمیم‌گیری بود و بعداً (در سال ۶۹) معاون حقوقی محمدی گیلانی در دیوان عالی کشور شد،<ref>{{یوتیوب|NnX8AmjMh9g| همنشین بهار: محمدی گیلانی و شُریح قاضی..}}</ref> این دو فرد موقع فرار از کشور در [[استان آذربایجان غربی]] دچار حادثه شده و از ترس شناسائی و دستگیری با خوردن قرص سیانور به زندگی خود خاتمه دادند و کارشان به دستگیری و محاکمه نرسید.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی= http://www.entekhab.ir/fa/news/78210|عنوان=توضیحات تازه دربارهٔ نحوه مرگ فرزندان آیت‌الله محمدی گیلانی | ناشر =پایگاه خبری تحلیلی انتخاب |تاریخ = ۸ مهر ۱۳۹۱ |تاریخ بازبینی=}}</ref>

در اطلاعیهٔ جامعه مدرسین حوزه علمیه قم که پس‌از مرگ محمدی گیلانی توسط خبرگزاری فارس منتشر شد تأیید شده‌است وی پس از انقلاب در نهادهای مختلف «به تکلیف انقلابی خود عمل کرد و حتی در این راه با صدور احکام دربارهٔ افراد نزدیک خود نیز در اجرای احکام الهی و شرعی دریغ نکرد.»<ref name="Persian 2015">{{cite web | title=درگذشت قاضی شرعی که 'پسرانش را اعدام کرد' | website=بی‌بی‌سی فارسی | date=۲۰۱۵-۱۰-۰۶ | url=http://www.bbc.com/persian/iran/2014/07/140709_l03_mohamadi_gilani_died | archive-url=https://web.archive.org/web/20151006033837/http://www.bbc.com/persian/iran/2014/07/140709_l03_mohamadi_gilani_died | archive-date=۶ اکتبر ۲۰۱۵ | dead-url=no | language=fa | accessdate=۲۰۱۷-۰۴-۰۷ }}</ref>

جایی که پزشک و عضو هیئت مدیره آن یکی از محکومین بعداً آزادشده او بود.<ref name="asre-nou.net" />