طغرل بیک: تفاوت میان نسخه‌ها

اگرچه گفتار مؤلفان کتب تاریخی پیرامون ویژگی‌های یک فرمانروا، قابل اتکا نیستند اما تکرار بعضی مطالب را می‌توان دال بر واقعیت آنان دانست. در کتاب ''[[زبده التواریخ]]''، طغرل را فردی دلیر، بردبار، بخشنده، پیوسته مشغول به طاعت خداوند، نماز آدینه و روزهٔ دوشنبه و پنجشنبه و آراستن به خوی ارزنده معرفی کرده‌است و می‌گوید که او بسیار صبور بود و سخن سنجیده بر زبان می‌راند و در صدقه دادن و ساخت مساجد، کوشش و همت فراوان داشت. طغرل را بر مذهب [[حنفی]] می‌دانند. همچنین از خویشتنداری طغرل در برابر [[ابوالحسن ماوردی|ماوردی]] و رعایت احترام او با وجود دستیابی به نامه‌ای که توسط ماوردی به نگارش درآمده و در آن به نکوهش طغرل در نزد خلیفه پرداخته بود، سخن می‌رانند و همچنین چشم‌پوشی او دربارهٔ یکی از کارگزاران نزدیکش که اسراری از او را در نزد امیر ابوکالیجار بویه‌ای فاش کرده‌بود، بیان می‌دارند. [[نجم‌الدین راوندی|راوندی]] نیز به شرح ملاقات [[باباطاهر]] و طغرل می‌پردازد و این‌گونه بیان کرده که باباطاهر با خطاب قرار دادن طغرل از او پرسید: «ای ترک با خلق خدا چه خواهی کرد؟» طغرل نیز پاسخ گفت: «آنچه تو فرمایی.» و باباطاهر نیز در جواب گفت: «آن کن که خدا می‌فرماید.» و طغرل نیز بگریست و گفت چنین کنم. در ادامهٔ این روایت راوندی به دینداری طغرل اشاره دارد و نوشته‌است: «اعتقاد پاک و صفای عقیدت او چنین بود و در دین محمدی (صلعم) ازو دیندارتر و بیدارتر نبود.» در باب اجرای تکالیف عبادی توسط طغرل در کتاب ''منظر الانسان'' آمده‌است که «طغرل بک حلیم و کریم و دایم‌الصلاة با جماعت بود. روز دوشنبه و پنجشنبه روزه می‌داشت و صدقات بسیار می‌کرد و مساجد بنا می‌ساخت». بنداری نیز دربارهٔ طغرل و نحوهٔ حکومت او نوشته‌است: «در روزگار امارت وی کشور به گلستان می‌مانست. کشتن و خون ریختن را دوست نداشت و فرمان نمی‌داد.» اما [[عزالدین بن اثیر|ابن اثیر]] به نامه‌ای اشاره دارد که از جانب چغری بیک برای طغرل ارسال شد و مضمون آن نکوهش طغرل در باب ویرانی سرزمین‌های مفتوح توسط طغرل بود و در آن با یادآوری روزگار حقارت و سختی‌شان به طغرل، او ار از این اعمال برحذر داشت و طغرل نیز در پاسخ به او ویرانی سرزمین [[خراسان]] پس از تسلط چغری بیک بر آن را یادآور می‌شود و اعمال او را برایش یادآوری می‌نماید و همچنین بیان می‌دارد، که وی با ورود به مناطقی ویران و عدم امکان بازسازی آنان به علل نظامی، نسبت به ویرانی این شهرها اقدام نموده‌است. ابن اثیر نیز پس از بیان بسیاری از صفات نیکوی طغرل، مطالبی بدین شرح نیز بیان کرده که او همچنین مردی ستمکار و بیدادگر و سنگدل بود و سپاهش دارایی مردم به یغما می‌بردند و شب و روز دست‌شان در تاراجگری باز بود.<ref>{{پک|فروزانی|۱۳۹۴|ک=سلجوقیان از آغاز تا فرجام|ص=۶–۹۴}}{{سخ}}{{پک|باسورث|۱۳۸۱|ک=تاریخ ایران کمبریج|ص=۵۵}}</ref>

* ''[[اخبار الدوله السلجوقیه]]'': اثری است منسوب به صدرالدین ابوالحسن علی بن ناصر الحسینی که در قرن هفتم ه‍.ق تألیف شده‌است. قسمتی نیز بعدها به این اثر افزوده شده‌است. این کتاب که از مهم‌ترین منابع تاریخی دوران سلجوقیان به‌شمار می‌آید، از ترکیب و تجمیع سه منبع در یک اثر حاصل شده‌است. اولین قسمت آن از خاستگاه سلجوقیان تا دورهٔ ملکشاه سلجوقی، دومین قسمت، وقایع پس از مرگ ملکشاه تا سال ۵۴۷ ه‍. ق/۱۱۵۲ م و سومین قسمت نیز تا مرگ آخرین سلطان سلجوقی عراق، طغرل سوم، را به تصویر می‌کشد که این سه قسمت به ترتیب از ''[[زبدةالتواریخ (صدرالدین حسینی)|زبدة التواریخ]]''، ''نصرت الفتره'' و ''اخبار الدوله السلجوقیه'' بهره برده و تأثیر پذیرفته‌اند.<ref>{{پک|کنوش|۱۳۹۵|ک=مرجع‌شناسی تاریخ سلجوقیان|ص=۶۰–۵۹}}</ref>

* ''[[مجمع التواریخ (حافظ ابرو)|مجمع التواریخ]]'': اثری از [[حافظ ابرو]] است که در قرن نهم ه‍.ق به دستور [[شاهرخ تیموری]] تألیف شده‌است. مؤلف در جهت خلق این اثر، به تلخیص آثاری همچون ترجمهٔ فارسی ''[[تاریخ طبری]]''، ''[[جامع‌التواریخ|جامع التواریخ]]'' رشیدالدین و ''ظفرنامهٔ'' [[نظام‌الدین شامی]] روی آورد و تحولات معاصر خویش را نیز بر آن افزود و با تکمیل آن، اثرش را ''مجمع‌التواریخ'' نامید. این اثر مشتمل بر چهار بخش می‌شود که بدین ترتیب است: تاریخ پیامبران و شاهان ایران تا فتح اعراب، تاریخ اسلام تا سال ۶۵۶ ه‍. ق/۱۲۵۸ م، تاریخ ایران در عهد سلجوقیان و ایلخانان و آخرین بخش آن به نام [[«زبدةالتواریخ بایسنقر]]» که شامل دو بخش رویدادهای دورهٔ [[تیمور لنگ|تیمور]] و تحولات دورهٔ شاهرخ تا سال ۸۳۰ ه‍. ق/۱۴۲۷ م می‌شود. استفاده از برخی از آثار مفقود در جهت نگارش تاریخ سلجوقیان، بر اهمیت اثر افزوده‌است.<ref>{{پک|کنوش|۱۳۹۵|ک=مرجع‌شناسی تاریخ سلجوقیان|ص=۲۶–۱۲۵}}</ref>