پیروکسن: تفاوت میان نسخه‌ها

'''پیروکسن‌ها''' گروه مهمی از [[مواد معدنی]] [[اینوسیلیکات]] هستند که در بسیاری از [[سنگ های آذرین|سنگ‌های آذرین]] و [[سنگ دگرگونی|دگرگونی]] یافت می‌شوند. آن‌ها یک ساختار مشترک را متشکل از زنجیرهای منفرد تترائدرهای سیلیکاتی دارند. همچنین [[پیروکسن]]<nowiki/>ها در سیستم‌های تبلور منوکلینیک و اورتورومبیک متبلور می‌شوند. پیروکسن‌ها به فرمول کلی XY(Si,Al)۲ O۶هستند که در آن X معرف [[کلسیم]]، [[سدیم]]، [[آهن]] ۲+، منیزیمو به ندرت [[روی]] است و Y نمایندهٔ یونهای کوچکتر به مانند [[کروم]]، [[آلومینیوم|آلومنیوم]]، آهن۳+، [[منیزیم]]، [[منگنز]]، [[اسکاندیم]]، [[تیتانیوم]]، [[وانادیم|وانادیوم]] و حتی آهن ۲+ است. [[آلومینیوم|آلومنیوم]] گاهی به‌طور گسترده‌ای در [[سیلیکات|سیلیکات‌]]<nowiki/>ها به جای سیلیکون جایگزین می‌شود.(مانند فلدسپارها و [[آمفیبول|آمفیبول‌]]<nowiki/>ها) ولی این جایگزینی در اکثر پیروکسن‌ها تا اندازهٔ محدودی رخ می‌دهد.

نام پیروکسن از دو واژهٔ یونانی (آتش و بیگانه) برگرفته شده‌است به این دلیل که پیروکسن‌ها در گدازه‌های آتش فشانی حضور دارند وگاهی به عنوان شیشه‌های آتشفشانی قرار می‌گیرند. فرض بر این بود که آن‌ها ناخالصی‌هایی در درون شیشه هستند، از این رو به آن‌ها "غریبهٔ آتش" می‌گفتند. پیروکسن‌ها تشکیل دهنده‌های اولیهٔ مواد معدنی هستند که پیش از فوران گدازه متبلور شده‌اند. گوشتهٔ فوقانی زمین عمدتاً ً از اولیوین و پیروکسن تشکیل شده‌است. ترکیب شیمیایی و نامگذاری پیروکسن‌ها: زنجیرهٔ سیلیکاتی موجود در ساختار پیروکسن، انعطاف‌پذیری زیادی را دربارهٔ نحوهٔ اختلاط کاتیونهای مختلف نشان می‌دهد و پیروکسن‌های معدنی عمدتاً ً از روی ترکیب شیمیایی خود نامگذاری می‌شوند. مواد معدنی پیروکسن (Pyroxene minerals) بر اساس گونه‌های شیمیایی که جایگاههای X و Y و تترائدرهای T را اشغال می‌کنند نامگذاری می‌شوند. کاتیون هاییکه جایگاه Yرا اشغال می‌کنند به [[اکسیژن|اکسیژن‌های]] ۶تایی در آرایش اوکتاهدرال محدود می‌شوند. ‌هایی که در جایگاه X قرار می‌گیرند می‌توانند با ۶ تا ۸ اتم اکسیژن هماهنگ ((Coordinatedشوند. نام بیست مادهٔ معدنی توسط "کمیسیون انجمن بین‌المللی کانی در مواد معدنی جدید و نام‌های معدنی" به رسمیت شناخته شده‌است و ۱۰۵ نامی که سابقاً ً به کار برده می‌شد منسوخ اعلام شد.