ویکی‌پدیا

شرکت عمران شهرهای جدید: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
Sina samand2002 (بحث | مشارکت‌ها)
۴۶۵ ویرایش‌ها
Blayken (بحث | مشارکت‌ها)
۱۶۲ ویرایش‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۸:
 
== تاریخچه ==
طرح احداث شهرهای جدید در اسفند ۱۳۶۴ در دوران ریاست جمهوری آیت‌الله [[سید علی خامنه‌ای]] و در دولت [[میرحسین موسوی]] به تصویب [[هیئت وزیران]] رسید و به منظور سیاست‌گذاری، مدیریت و راهبری جهت تحقق اهداف، شرکت مادر تخصصی عمران شهرهای جدید در خرداد سال ۱۳۶۸ تشکیل گردید. سپس شرکت‌های وابسته برای پیگیری طراحی، احداث و مدیریت هر شهر جدید تأسیس شد.<ref>{{یادکرد وب |url=http://ntoir.gov.ir/index.aspx?fkeyid=&siteid=1&pageid=332 |title=نسخه آرشیو شده |accessdate=۱۵ فوریه ۲۰۱۷ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170211235616/http://ntoir.gov.ir/index.aspx?fkeyid=&siteid=1&pageid=332 |archivedate=۱۱ فوریه ۲۰۱۷ |dead-url=yes }}</ref>
در [[دولت نهم]] در زمان ریاست جمهوری [[محمود احمدی‌نژاد]] و وزارت [[محمد سعیدی کیا]]، با مطرح شدن [[مسکن مهر]]، بیشترین فعالیت این شرکت به این حوزه معطوف شد تا جایی که بسیاری از مطالعات و طرح‌های قبلی به منظور ایجاد مسکن مهر و شعار مسکن ارزان برای مستضعفین، کنار گذاشته شد و انبوه‌سازی که خود ارزش اصلی گردیده بود، کیفیت و هزینه را در حاشیه قرار داد. طبق اظهارات [[محمد سعیدی کیا]] به موجب این طرح می‌بایست یک میلیون و پانصد هزار واحد مسکونی برای قشر کم درآمد و ضعیف جامعه احداث شده و به مردم واگذار شود.<ref>http://dolat.ir/detail/176477</ref><ref>http://www.asriran.com/fa/news/30531/یک-میلیون-و-۵۰۰-هزار-خانوار-فاقد-مسکن</ref>
در [[دولت یازدهم]] و در دورهٔ ریاست جمهوری [[حسن روحانی]] و وزارت [[عباس آخوندی]]، وزیر مخالفت‌های بسیاری با طرح مسکن مهر کرد، ولی با تمام مخالفت‌ها بیان کرد به تعهدات پیشین در مسکن مهر پایبند است.<ref>http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13920801000561</ref>
 
== دلایل ایجاد شهرهای جدید ==
افزایش جمعیت و سیر مهاجرت‌های داخلی به سوی قطب‌های اقتصادی کشور خصوصاً پایتخت نه تنها بر ساختار [[اقتصادی]] ،[[اجتماعی]] و [[فرهنگی]] آن‌ها تأثیرگذار بوده‌است بلکه ساختار کالبدی شهرهای کشور را نیز دگرگون ساخته استساخته‌است.
گسترش ابعاد فیزیکی شهرها، توسعه شهر و اسکان غیررسمی قشرها تازه شهرنشین در حومه‌های شهرهای بزرگ کشور و ازدیاد قیمت زمین و مسکن در محدوده شهرها، عملاً تهیه مسکن برای طبقات کم درآمد یا با درآمد متوسط را بسیار مشکل و حتی غیرممکن ساخته استساخته‌است.
تحولات جمعیتی و اقتصادی کشور خصوصاً از چهار دهه گذشته تا کنون از سویی متأثر از رشد روند سرمایه‌داری و به موازات آن کاهش فعالیت‌های کشاورزی در روستاها قبل از انقلاب، [[جنگ تحمیلی]] و رشد بی‌سابقه جمعیت در این دوره است.
در سال ۱۳۶۵ تهران و مشهد دارای بیش از یک میلیون نفر جمعیت بوده‌اند. در سال ۱۳۷۰ چهار شهر تهران، مشهد، اصفهان و تبریز هم به کلانشهرهای میلیونی کشور پیوسته‌اند و به احتمال قوی در سال‌های آتی اهواز و قم نیز به کلانشهرهای کشور اضافه خواهند شد.
احداث شهرهای جدید بعد از انقلاب، تفاوت عمده‌ای با شهرهایی دارد که قبل از انقلاب به منظور احداث صنایع و اسکان کارکنان آنان ساخته شده‌اند. مانند [[پولادشهر]]، [[مس سرچشمه]]، [[شهرک صنعتی البرز]] و نظایر آنها، شهرهای جدید نسل بعد از انقلاب مانند شهرهای جدید حومه کلانشهرهای دیگر کشورها به منظور ساماندهی و توسعه برنامه‌ریزی شده شهرهای بزرگ برای اولین بار در ایران بنیان گذاشته شد.<ref>{{یادکرد وب |url=http://ntoir.gov.ir/index.aspx?siteid=1&fkeyid=&siteid=1&pageid=171 |title=نسخه آرشیو شده |accessdate=۱۵ فوریه ۲۰۱۷ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170211235552/http://ntoir.gov.ir/index.aspx?siteid=1&fkeyid=&siteid=1&pageid=171 |archivedate=۱۱ فوریه ۲۰۱۷ |dead-url=yes }}</ref> برخی اهداف از ایجاد شهرهای جدید به صورت خلاصه بیان می‌شود:
# جلوگیری از توسعه بی‌رویه [[مادرشهر]]
# جذب سرریز جمعیت با ایجاد کانون‌های اشتغال در شهر جدید
خط ۴۲:
[[پرونده:KSG K,DK.jpg|بندانگشتی|چپ|موقعیت نسل نوین شهرهای جدید]]
; شهرهای جدید نسل نخست
{{Div col|cols=3۳}}
* [[اندیشه (شهر)|اندیشه]]
* [[بهارستان (شهر)|بهارستان]]
خط ۶۳:
{{Div col end}}
; شهرهای جدید نسل نوین
{{Div col|cols=3۳}}
* [[شهر امیرکبیر|امیرکبیر]]
* [[شهر جدید ایوانکی|ایوانکی]]
خط ۸۰:
 
== برنامه اقدام ملی مسکن ==
دشواری دسترسی به مسکن برای آحاد جامعه به ویژه گروه‌های کم و متوسط درآمد با توجه به شاخص‌های اقتصادی بازار مسکن طی دهه‌های اخیر، افزایش پدیده بدمسکنی طی دهه‌های گذشته و روند رو به افزایش نیاز به مسکن با توجه به هرم سنی جمعیتی کشور از سوی جوانان در سن ازدواج (که بخش زیادی از جمعیت را تشکیل می‌دهند)، ضرورت اقدام ملی برای تولید و عرضه مسکن در کشور را نمایان ساخته استساخته‌است. از این‌رو، نظر به اهمیت شهرهای جدید در جذب سرریز جمعیت کلانشهرها و جلوگیری از گسترش حاشیه‌‌نشینی،حاشیه‌نشینی، احداث 200۲۰۰ هزار واحد مسکونی از 400۴۰۰ هزار واحد مسکونی ملاک عمل برنامه، بر عهده شهرهای جدید قرار گرفته استگرفته‌است. در این زمینه رویکردهای اصلی شهرهای جدید برای این اقدام ملی به شرح زیر است:
 
- دستیابی به تعادل فراگیر شهرهای جدید از طریق تعدیل تراکم‌های ساختمانی، تنوع‌بخشی کارکردی و اقتصادی، پاسخگویی به نیازهای طیف گسترده‌تر شهروندان و دستیابی به تنوع اجتماعی.
 
- ارتقای کیفیت فضایی از طریق توجه به طراحی محیط، توده‌گذاری بلوک‌ها و معماری خلاقانه و مبتنی بر اصول بومی و علوم پیشرو.
 
- تحقق عدالت فضایی از طریق اولویت‌دهی به تأمین زمین‌های لازم برای خدمات و فضاهای عمومی مورد نیاز سکونت به ویژه در سطح محله و ناحیه.
 
بر اساس رویکردهای پیش‌گفته، مهم‌ترین الزامات این برنامه در شهرهای جدید، توجه به ایجاد زیرساخت‌ها و آماده‌سازی زمین قبل از شروع عملیات اجرایی ساخت واحدها، پرهیز از تصدی‌گری و ورود مستقیم بخش دولتی در امر ساخت، استفاده از ظرفیت بخش خصوصی و تأمین مالی پروژه‌های از طریق شراکت با بخش خصوصی، تأکید بر رویکرد محله‌محوری به منظور تأمین هم‌زمان خدمات و تسهیلات رفاهی ساکنان با تناسب ساخت واحدهای مسکونی و در نهایت توجه به کیفیت کالبدی مناسب و عدم یکسان‌سازی کالبد واحدهای مسکونی است.
این طرح در سه بخش مشارکت (50۵۰ هزار واحد مسکونی در قالب مشارکت در ساخت واحد مسکونی و مشارکت در محله‌سازی) فروش اقساطی (130۱۳۰ هزار واحد مسکونی در قالب ثبت نام متقاضیان) و واگذاری زمین به تعاونی‌ها و بخش خصوصی (20۲۰ هزار واحد) با تعهد ساخت در ۲۱ شهر جدید موجود در دستور کار قرار دارد.
{| class="wikitable mw-collapsible"
|+
خط ۹۶:
!تعهد برنامه
|-
!1۱
!اندیشه
!۲۵۲۵
!2525
|-
!2۲
!پرند
!۲۵۱۵۰
!25150
|-
!3۳
!پردیس
!۱۲۸۷۵
!12875
|-
!4۴
!هشتگرد
!۲۱۰۰۰
!21000
|-
!5۵
!فولادشهر
!۱۸۰۰۰
!18000
|-
!6۶
!بهارستان
!۲۱۰۰۰
!21000
|-
!7۷
!مجلسی
!۲۵۰۰
!2500
|-
!8۸
!گلبهار
!۱۵۰۰۰
!15000
|-
!9۹
!بینالود
!۴۵۰۰
!4500
|-
!۱۰
!10
!صدرا
!۲۱۰۰۰
!21000
|-
!۱۱
!11
!سهند
!۱۶۲۰۰
!16200
|-
!۱۲
!12
!عالیشهر
!۲۲۵۰
!2250
|-
!۱۳
!13
!سیراف
!۴۸۰۰
!4800
|-
!۱۴
!14
!مهاجران
!۶۳۰۰
!6300
|-
!۱۵
!15
!امیرکبیر
!۶۱۰۰
!6100
|-
!۱۶
!16
!علوی
!۳۰۰
!300
|-
!۱۷
!17
!شیرین شهر
!۱۲۰۰
!1200
|-
!۱۸
!18
!رامین
!۱۱۰۰
!1100
|-
!۱۹
!19
!رامشار
!۲۰۰
!200
|-
!۲۰
!20
!تیس
!۲۵۰۰
!2500
|-
!۲۱
!21
!ایوانکی
!۱۵۵۰۰
!15500
|-
! colspan="2" |جمع
!۲۰۰۰۰۰
!200000
|}
 
== برنامه ایجاد مراکز محلات ==
یکی از مهم‎ترینمهم‌ترین استراتژی‌های شرکت عمران شهرهای جدید در دولت تدبیر و امید، بازخوانی مستمر اندیشه و تجربه شهرهای جدید با هدف بازتعریف و طراحی توسعه‌شهری نوین است. وضعیت جمعیت‌پذیری و نیز انتظارات عملکردی شکل گرفته از شهرهای جدید به خوبی نشان می دهدمی‌دهد که طرح گفتمان نوینی در مورد الگوی توسعه آنها ضرورت دارد. با پایشی که از وضعیت کالبدی و اجتماعی شهرهای جدید، بویژه شهرهای احداث شده در منطقۀمنطقهٔ شهری تهران، انجام می‌گیرد مشخص می‌شود که آنها به شدت با چالش افتراق فضایی-اجتماعی مواجه هستند که با طرح مسکن مهر بر شدت آن افزوده شده استشده‌است.
توسعه شهری به جای این‌که مبتنی بر الگوی هسته‌ای-محله‌ای باشد در کل محدودۀمحدودهٔ شهر بصورت آشفته‌ای پخش شده استشده‌است. در سایت‌های مسکن مهر خبری از فضاهای عمومی و نیز خدمات روبنایی در حوزه‌های تفریحی، آموزشی، مذهبی، تجاری و ...… نبود. مردم ساکن دربرخی از پروژه‌های مسکن مهر در عمل در میان بلوک‌های پر تراکمیپرتراکمی که همچون قارچ در بیابان‌ها رویید‌ه‌اندروییده‌اند رها شده‌شده بودند. شکاف کالبدی و اجتماعی شهرها را به دو بافت‌بافت اولیه و بافت مسکن‌مهر، که ناموزونی شدیدی میان تمامی سرانه‌های‌سرانه‌های شهری آن وجود دارد، تقسیم کرده بود.
در ادامه ارزیابی از وضعیت موجود اقدام به طراحی سیاستِ توسعه شهری نوینی می شودکه یکی از بنیادی‌ترین محورهایش ایجاد مراکز محلات به منظور تحرک بخشیدن به حیات شهری و شکل دادنشکل‌دادن به فضاهای تعاملات اجتماعی است. این مراکز که محلی برای تجمیع خدمات متنوع در مقیاس محله‌ای است به گونه‌ای طراحی می‌شوند که شهروندان را از لاک منازل مسکونی خارج کرده و به محیط‌های باز وفضاهای عمومی فرا بخوانند تا تجربۀتجربهٔ شهری شکل گیرد. این مراکز که تلفیقی از فضاهای خدماتی، ورزشی، فراغتی و فرهنگی هستند بستری فضایی برای اجتماع سازی و خروج زندگی اجتماعی از حالت توده‌ای و گمنامی به حالت محلی و آشنایی فراهم می‌سازند. این مهم‌ترین شاخصۀشاخصهٔ شهرسازی ایرانی-اسلامی است که شهر را براساس میدان‌گاه، که مسجد مهم‌ترین عنصر آن بود، می‌ساختند و ما به نوعی به دنبال بازآفرینی آن در یک فضای امروزین هستیم.
از منظری محتوایی‌تر مراکز محله ایدۀایدهٔ مکان سازی(placemaking) را که مبتنی بر احیاء فضاهای عمومی است دنبال می‌کنند. مکان سازی هم به عنوان یک ایده کلی و هم به عنوان یک رویکرد عملی برای بهبود یک محله، شهر یا منطقه الهام بخش مردم برای بازاندیشی جمعی و بازسازی فضاهای عمومی به عنوان قلب هر اجتماع شهری است. این فرایند در کنار بنیان‌های کالبدی که دارد بر دارایی‌ها، الهامات و ظرفیت‌های جامعه محلی سرمایه‌گذاری می‌کند تا فضاهای عمومی با کیفیتی شکل گیرند که به سلامت، خرسندی و خوشبختی مردم کمک کنند. مراکز محلات باید به سمت در خود جا دادن انواع و اقسام رویدادهای شهری حرکت کنند تا فرهنگ مدرن شهری را شکل داده و فرایند جامعه‌پذیری را ارتقاء دهند. این نقش اجتماع‌سازی که قرار است مراکز محلات ایفا کنند می‌طلبد که طراحی آنها فاخر و برآمده از میراث معماری و هنری کشور و نیازهای عملکردی جدید باشد.باشد؛ بنابراین، مراکز محلات پروژه‌هایی صرفاً عمرانی نیستند؛ بلکه آنها پروژه‌هایی مشارکتی و اجتماعی‌اند که چهار مشخصۀمشخصهٔ 1۱) در دسترس بودن، 2۲) امکان فعالیت افراد در آن، 3۳) ایجاد آرامش و راحتی و 4۴) امکان معاشرت میان افراد، را باید داشته باشند. فرقی نمی‌کند که فضای مستقر در مرکز محله یک میدان باشد، یا یک زمین بازی، یا یک سرای محله و یا یک بازارچه.
 
== توسعه اجتماعی و فرهنگی ==
توسعه اجتماعی و فرهنگی یکی از دستور کارهای اساسی شرکت عمران شهرهای جدید است که از سال 1395۱۳۹۵ به صورت غیررسمی آغاز می شودمی‌شود و سرانجام با جلب موافقت سازمان امور اداری و استخدامی کشور و نیز مجمع عمومی شرکت، چارت سازمانی مورد بازنگری قرار گرفته و در مورخ 14۱۴ بهمن 1398 ،۱۳۹۸، دفتر توسعه اجتماعی و فرهنگی با هدف جبران غفلت تاریخی نسبت به امر اجتماعی در ایجاد شهرهای جدید کشور، به صورت رسمی شروع به کار می‌کند.<ref name="news.mrud.ir">http://news.mrud.ir/news/78434</ref>
هر چند که محصول نهایی شهرسازی تولیدِ فضای اجتماعی است و تاریخ شهرسازی جهان و ایران، سرشار از توجه به ابعاد اجتماعی شهرسازی در جهت تحقق پایداری اجتماعی، توازن طبقاتی، اشتغال، فضاهای تعامل اجتماعی و ...… است اما در گفتمان بنیانگذاران شهرهای جدید در کشور، تاکیدتأکید اصلی بر ابعاد کالبدی، سازه ای و روش هایروش‌های تامینتأمین مالیِ نوشهرسازی و دیدن شهر به عنوان پروژه ای مهندسی، سازه ای و سرمایه گذارانه است. البته مسلم است در آن زمان به دلیل ایده بودن شهر جدید و نیز عدم وجود تجربه ای واقعی، تصور می شدمی‌شد که ایجاد کالبدِ شهر، بصورت خودکار شکل گیریشکل‌گیری زندگی اجتماعی شهری را به دنبال خواهد داشت و نیازی به برنامه ریزیبرنامه‌ریزی اجتماعی بصورت هدفمند نیست.نیست؛ بنابراین، ساختار اداری شرکت عمران شهرهای جدید بدون ایجاد دفتری تخصصی که اجتماع سازی را در کنار کالبدسازی، بصورت تخصصی دنبال کند، زاده شد و ادامه یافت. البته نباید این نکته را از نظر دور داشت که مطالعات اجتماعی از همان ابتدا، بخشی از شرح خدمات طرح هایطرح‌های شهرسازی در شهرهای جدید همچون طرح های مکانطرح‌های یابی،مکان‌یابی، راهبردی، جامع و تفصیلی، بودند، اما به سه دلیل این بخش از مطالعات جایگاهی محوری نداشتند: ۱) ضعف دانش اجتماعی در مهندسین مشاور و تقلیل مطالعات اجتماعی به مطالعات جمعیت شناختی کلی، ۲) عدم پایش دقیق مطالعات اجتماعی طرح هاطرح‌ها در شرکت به دلیل نبودن دفتر تخصصی، و ۳) غفلت مجامع تخصصی جامعه شناسیجامعه‌شناسی کشور از حوزه شهرسازی و عدم حضور تاثیرگذارتأثیرگذار آنها در شورای عالی شهرسازی و معماری.<ref name="news.mrud.ir"/>
می توان گفت مسائلی چون عدم تحقق جمعیت پذیری مطابق با برآوردهای اولیه، خوابگاهی شدن، افتراق اجتماعی و فضایی در اثر مسکن مهر، عدم ارتباط ارگانیک با شهرمادر، تاکید اسناد بالادستی توسعه در توجه به ابعاد اجتماعی و فرهنگی شهرسازی، معضل هویت، ضعف مشارکت مدنی شهروندان، معضل گسیختگی کالبدی که منجر به گسیختگی اجتماعی شده است و ... منجر به طرح ضرورت توجه به ابعاد اجتماعی در گفتمان و طرح های شهرسازی در شهرهای جدید با ابتکار و مدیریت مهندس حبیب الله طاهرخانی، زمانی که عضو هیات مدیره شرکت بودند، شد. راهبری جامعه شناختی این تحول گفتمانی توسط دکتر حسین ایمانی جاجرمی و جمعی از دانش آموختگان جامعه شناسی دانشگاه تهران، صورت گرفت به طوری که با انجام مفهوم سازی اجتماعی و رایزنی های لازم با دستگاههای ذیربط، چارت سازمانی شرکت در جهت ایجاد دفتر توسعه اجتماعی و فرهنگی مورد بازنگری قرار گرفت و دستور کارهای جدیدی طراحی و اجرا شد.<ref name="news.mrud.ir"/>
کیفیت بخشی به مطالعات اجتماعیِ نسل نوین شهرهای جدید، طراحی و اجرای مراکز محلات، ایجاد زیرساخت های اجتماعی چون سراهای محلات، مکان یابی پروژه های فاخر در سایت های مسکن مهر، تنوع بخشی به الگوهای تولید مسکن، اجرای رخدادهای متعدد شهری و ... مهم ترین دستور کارهای اجتماعی در شهرهای جدید بوده و هستند تا زندگی اجتماعی نضج بیشتری گرفته و با جبران نواقص تاریخی، نوشهرهای کشور بتواند به عنوان نسخه ای مترقی و کارآمد منجر به بهبود زندگی شهری در کشور شوند؛ زندگی شهری ای که در کلان شهرها از انواع اقسام مشکلات چون تراکم فروشی، ترافیک، آلودگی هوا، تاب آوری پایین، هزینه بالای زندگی و ... رنج می برد.
دفتر توسعه اجتماعی و فرهنگی شرکت عمران شهرهای جدید که از دو گروه "توسعه اجتماعی" و "خدمات فرهنگی"، تشکیل شده است مطابق با ظرفیت های قانونی که در قانون ایجاد شهرهای جدید وجود دارد، به دنبال کیفیت بخشی به حیات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی شهرهای جدید کشور از طریق راهبردهایی چون واقعی کردن جایگاه عملکردی شهر جدید در نظام شهری، غلبه بر افتراق های فضایی و اجتماعی درون و برون شهری، افزایش مشارکت اجتماعی مردم، گسترش تعلق محله ای و شهری، ایجاد فضاهای کسب و کار اجتماعی، ایجاد فضاهای تعامل اجتماعی، گسترش مسئولیت اجتماعی شرکت، گسترش فضاهای گردشی و اقتصاد دانش بنیان و ... است.
این دفتر تلاش می کند با برقراری ارتباط ساختاری و نهادی با حوزه های اجتماعی وزارت خانه ها و دستگاههای عمومی، مجامع تخصصی و مدنی غیر دولتی و نیز مجامع صنفی و حرفه ای فصل جدیدی را در توسعه اجتماعی و فرهنگی شهرهای جدید کشور بگشاید.<ref name="news.mrud.ir"/>
 
می‌توان گفت مسائلی چون عدم تحقق جمعیت پذیری مطابق با برآوردهای اولیه، خوابگاهی شدن، افتراق اجتماعی و فضایی در اثر مسکن مهر، عدم ارتباط ارگانیک با شهرمادر، تأکید اسناد بالادستی توسعه در توجه به ابعاد اجتماعی و فرهنگی شهرسازی، معضل هویت، ضعف مشارکت مدنی شهروندان، معضل گسیختگی کالبدی که منجر به گسیختگی اجتماعی شده‌است و … منجر به طرح ضرورت توجه به ابعاد اجتماعی در گفتمان و طرح‌های شهرسازی در شهرهای جدید با ابتکار و مدیریت مهندس حبیب‌الله طاهرخانی، زمانی که عضو هیئت مدیره شرکت بودند، شد. راهبری جامعه شناختی این تحول گفتمانی توسط دکتر حسین ایمانی جاجرمی و جمعی از دانش آموختگان جامعه‌شناسی دانشگاه تهران، صورت گرفت به طوری که با انجام مفهوم سازی اجتماعی و رایزنی‌های لازم با دستگاه‌های ذیربط، چارت سازمانی شرکت در جهت ایجاد دفتر توسعه اجتماعی و فرهنگی مورد بازنگری قرار گرفت و دستور کارهای جدیدی طراحی و اجرا شد.<ref name="news.mrud.ir"/>
== توسعه حمل و نقل ریلی شهرهای جدید با شهر مادر==
در جریان گسترش شهرنشینی و توسعه‌ی شهری، بخش حمل­ ونقل به‌ طور همزمان دو نقش مهم و کلیدیِ تأثیرگذاری و تأثیرپذیری را بر روند توسعه به عهده داشته است. شکل­ گیری فرم شهرهای جدید به‌ طور عمده تحت تأثیر طرق حمل­ ونقل جاده ای و ریلی بوده و از سوی دیگر، بافت و قالب شهرها با به‌کارگیری سامانه ­های حمل­ ونقل شهری و میزان توفیق آن‌ها در انجام وظایف خود، گره خورده است. در سالیان اخیر، افزایش و پیچیده­ ترشدن چالش­ هایی نظیر مصرف زیاد انرژی، افزایش آلودگی­ هوا و آلودگی­ های صوتی، ضعف در برنامه ­ریزی، اتلاف وقت و کاهش ایمنی در حمل­ و­نقل شهری، سبب گردیده است که مفهوم حمل­ ونقل پایدار، تبدیل به چشم­ انداز بخش حمل و نقل در اکثر کشورهای دنیا گردد <ref>https://journal.shiraz.ir/article_82428.html/{{پیوند مرده|date=مه ۲۰۲۰ |bot=InternetArchiveBot }}</ref>. از این رو دستیابی به الگوی حمل و نقل ایمن، سریع، به صرفه و پایدار در ایجاد شهرهای سالم، کارآمد و پررونق بسیار حائز اهمیت است.
 
کیفیت بخشی به مطالعات اجتماعیِ نسل نوین شهرهای جدید، طراحی و اجرای مراکز محلات، ایجاد زیرساخت‌های اجتماعی چون سراهای محلات، مکان‌یابی پروژه‌های فاخر در سایت‌های مسکن مهر، تنوع بخشی به الگوهای تولید مسکن، اجرای رخدادهای متعدد شهری و … مهم‌ترین دستور کارهای اجتماعی در شهرهای جدید بوده و هستند تا زندگی اجتماعی نضج بیشتری گرفته و با جبران نواقص تاریخی، نوشهرهای کشور بتواند به عنوان نسخه ای مترقی و کارآمد منجر به بهبود زندگی شهری در کشور شوند؛ زندگی شهری ای که در کلان‌شهرها از انواع اقسام مشکلات چون تراکم فروشی، ترافیک، آلودگی هوا، تاب آوری پایین، هزینه بالای زندگی و … رنج می‌برد.
با توجه به این مهم، شرکت مادرتخصصی عمران شهرهای جدید با رویکرد تحقق پایداری شهری در شهرهای جدید و به منظور ارتقاء سطح کیفیت حمل و نقل عمومی آنها، برنامه های زیر را به منظور توسعه حمل و نقل به خصوص حمل و نقل ریلی بین شهرهای جدید و شهر مادر را در دستور کار خود دارد.
دفتر توسعه اجتماعی و فرهنگی شرکت عمران شهرهای جدید که از دو گروه «توسعه اجتماعی» و «خدمات فرهنگی»، تشکیل شده‌است مطابق با ظرفیت‌های قانونی که در قانون ایجاد شهرهای جدید وجود دارد، به دنبال کیفیت بخشی به حیات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی شهرهای جدید کشور از طریق راهبردهایی چون واقعی کردن جایگاه عملکردی شهر جدید در نظام شهری، غلبه بر افتراق‌های فضایی و اجتماعی درون و برون‌شهری، افزایش مشارکت اجتماعی مردم، گسترش تعلق محله ای و شهری، ایجاد فضاهای کسب و کار اجتماعی، ایجاد فضاهای تعامل اجتماعی، گسترش مسئولیت اجتماعی شرکت، گسترش فضاهای گردشی و اقتصاد دانش بنیان و … است.
این دفتر تلاش می‌کند با برقراری ارتباط ساختاری و نهادی با حوزه‌های اجتماعی وزارت خانه‌ها و دستگاه‌های عمومی، مجامع تخصصی و مدنی غیردولتی و نیز مجامع صنفی و حرفه ای فصل جدیدی را در توسعه اجتماعی و فرهنگی شهرهای جدید کشور بگشاید.<ref name="news.mrud.ir"/>
 
== توسعه حمل و نقل ریلی شهرهای جدید با شهر مادر ==
الف) پروژه هـای اجرایـی  قطار برقـی:
در جریان گسترش شهرنشینی و توسعهٔ شهری، بخش حمل ونقل به‌طور همزمان دو نقش مهم و کلیدیِ تأثیرگذاری و تأثیرپذیری را بر روند توسعه به عهده داشته‌است. شکل‌گیری فرم شهرهای جدید به‌طور عمده تحت تأثیر طرق حمل ونقل جاده ای و ریلی بوده و از سوی دیگر، بافت و قالب شهرها با به‌کارگیری سامانه‌های حمل ونقل شهری و میزان توفیق آن‌ها در انجام وظایف خود، گره خورده‌است. در سالیان اخیر، افزایش و پیچیده ترشدن چالش‌هایی نظیر مصرف زیاد انرژی، افزایش آلودگی هوا و آلودگی‌های صوتی، ضعف در برنامه‌ریزی، اتلاف وقت و کاهش ایمنی در حمل ونقل شهری، سبب گردیده‌است که مفهوم حمل ونقل پایدار، تبدیل به چشم‌انداز بخش حمل و نقل در اکثر کشورهای دنیا گردد.<ref>https://journal.shiraz.ir/article_82428.html/{{پیوند مرده|date=مه ۲۰۲۰ |bot=InternetArchiveBot}}</ref> از این رو دستیابی به الگوی حمل و نقل ایمن، سریع، به صرفه و پایدار در ایجاد شهرهای سالم، کارآمد و پررونق بسیار حائز اهمیت است.
 
با توجه به این مهم، شرکت مادرتخصصی عمران شهرهای جدید با رویکرد تحقق پایداری شهری در شهرهای جدید و به منظور ارتقاء سطح کیفیت حمل و نقل عمومی آنها، برنامه‌های زیر را به منظور توسعه حمل و نقل به خصوص حمل و نقل ریلی بین شهرهای جدید و شهر مادر را در دستور کار خود دارد.
 
الف) پروژه‌های اجرایی قطار برقی:
{| class="wikitable sortable"
|+
خط ۲۱۵:
|بهارستان
|اصفهان
|۱۵
|15
|۲۲۸٬۰۰۰
|228,000
|-
|پردیس
|تهران
|۲۰
|20
|۲۳۶٬۰۰۰
|236,000
|-
|فولادشهر
|اصفهان
|۲۵
|25
|۱۷۰٬۰۰۰
|170,000
|-
|گلبهار
|خراسان رضوی
|۴۶
|46
|۲۲۹٬۰۰۰
|229,000
|-
|مجلسی
|اصفهان
|۵۲
|52
|۲۵۲٬۰۰۰
|252,000
|-
|هشتگرد
|البرز
|۲۵٫۶
|25.6
|۲۵۰٬۰۰۰
|250,000
|-
| colspan="2" |کل
|۱۸۳٫۶
|183.6
|۱٬۲۴۳٬۰۰۰
|1,243,000
|}
در این راستا متروی شهر جدید هشتگرد (پروژه قطار برقی کرج - هشتگرد) به طول ۲۵.۸۷۲۵٫۸۷ کیلومتر که از سال ۱۳۸۷ کلنگ شروع به کار شده بود، روز 10۱۰ دی ماه 1398۱۳۹۸ با حضور حسن روحانی رئیس جمهوررئیس‌جمهور افتتاح شد.<ref>https://www.mehrnews.com/photo/4812225/%D8%A7%D9%81%D8%AA%D8%AA%D8%A7%D8%ADافتتاح-%D9%85%D8%AA%D8%B1%D9%88%DB%8Cمتروی-%D8%B4%D9%87%D8%B1شهر-%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AFجدید-%D9%87%D8%B4%D8%AA%DA%AF%D8%B1%D8%AFهشتگرد-%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7توسط-%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3رئیس-%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1جمهور/</ref>.
 
ب) پروژه هـایپروژه‌های مطالعاتی قطار برقـیبرقی:
{| class="wikitable"
|+
خط ۲۶۱:
|سهند
|آذربایجان شرقی
|۲۰
|20
|۱۷۰٬۰۰۰
|170,000
|-
|صدرا
|فارس
|۱۳
|13
|۱۶۰٬۰۰۰
|160,000
|-
| colspan="2" |کل
|'''33۳۳'''
|'''330000۳۳۰۰۰۰'''
|}
 
پ) استفاده از ظرفیت خطوط راه آهنراه‌آهن:
{| class="wikitable"
|+
خط ۲۸۴:
|اندیشه
|تهران
|۲۰
|20
|مطالعات اولیه توسط شرکت راه آهن راه‌آهن ج.ا. ا انجام شده و کریدور در شورای ترافیک مصوّب شده استشده‌است.
|-
|بینالود
|خراسان رضوی
|6۶
|نقشه‏نقشه برش نما (Profile) و  مسیر پروژه به تأیید شرکت راه آهن راه‌آهن ج.ا.ا رسیدها استرسیده‌است.
|-
|پرند
|تهران
|۵۰
|50
|موافقت وزیر راه و شهرسازی در خصوص کمک شرکت عمران شهرهای جدید به شرکت راه آهنراه‌آهن ج.ا. ا برای طرح 2۲ خطه نمودن مسیر راه آهنراه‌آهن تهران ــ اسلامشهر ـ پرند به مبلغ 1350۱۳۵۰ میلیارد ریال اخذ شده استشده‌است (لازم بهاست ذکر است،شود، در حال حاضر 28۲۸ رام اتوبوس ریلی (Rail Bus) بین تهران و شهر جدید پرند مشغول جابجایی مسافران می باشند.می‌باشند)
|-
|شیرین شهر
|خوزستان
|۲۰
|20
|مطالعات اولیه جهت بررسی به شرکت راه آهنراه‌آهن ج.ا. ا ارسال شده استشده‌است.
|-
|مهاجران
|مرکزی
|۱۲
|12
|انجام مطالعات و ساخت قطار حومه‏ای حومه‌ای اراک به مهاجران و امیرکبیر با مشارکت راه‏آهنراه‌آهن و شهرداری هایشهرداری‌های مسیر در دستور کار می باشدمی‌باشد.
|-
| colspan="2" |کل
|۱۰۸
|108
|
|}
خط ۳۱۴:
ت) مطالعات شهرسازی مبتنی بر حمل و نقل عمومی (TOD)
 
- مطالعات شهرسازی مبتنی بر حمل و نقل عمومی (TOD) شهرهای جدید پرند و بهارستان          
 
- تهیه طرح ساماندهی حمل و نقل در شهرهای جدید سهند، صدرا، هشتگرد، گلبهار، پـردیسپردیس و پرند
 
- مطالعات و طراحی مسیر دوچرخه در 7۷ شهر جدید بهارستان، سهند، بینالود، صـدرا،صدرا، عـالیشهر،عالیشهر، فولادشهر، پرند و اجرای مسیر دوچرخه در شهر جدید گلبهار    
 
- مطالعات و طراحی مسیر پیاده راه سبز شهر جدید اندیشه، بهارستان، صدرا، پرند و هشتگرد     
 
== تجربه زندگی در شهرهای جدید ==
{{وسط‌چین}}
<gallery widths="۱۶۰px" heights="۱۰۰px" perrow="5">
خط ۳۳۵:
پرونده:Jj6417.jpg|بی‌قاب|حی علی الصلاه
پرونده:Ghahve2222.jpg|بی‌قاب|قهوه خانه هشتگرد
پرونده:Fooladshahr (66)..jpg |بی‌قاب|شب هایشب‌های فولادشهر
پرونده:همسایه جدید.jpg|بی‌قاب|همسایه جدید
پرونده:Ali bahmani (7).jpg|بی‌قاب|آسمان برای پرواز
خط ۳۴۵:
پرونده:Jhgzs.jpg|بی‌قاب|گل کوچیک
پرونده:Chuiw.jpg|بی‌قاب|زنان در شهرهای جدید
پرونده:Sdfghjf5554.jpg|بی‌قاب|عالیشهر
پرونده:Parv54656.jpg|بی‌قاب|فرودگاه گلبهار
پرونده:Neshat211.jpg|بی‌قاب|بازی کودکان
خط ۳۶۸:
پرونده:20180903185638 IMG 8598.jpg|بی‌قاب|زنجیره تامین
پرونده:Jhsdgf.jpg|بی‌قاب|امید
پرونده:Aschi.jpg|بی‌قاب|شب هایشب‌های عالیشهر
پرونده:Ali bahmani (5).jpg|بی‌قاب|اوج
</gallery>
خط ۴۰۰:
 
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
 
== پیوند به بیرون ==
 
{{شهرهای جدید ایران}}
 
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/شرکت_عمران_شهرهای_جدید»