منوچهر خسروداد: تفاوت میان نسخه‌ها

|نام فرد name = منوچهر خسروداد

|تاریخ تولد birth_date = ۲۱ بهمن ۱۳۰۶

|فرماندهی branch = [[نیروی زمینی|نیروی زمینی شاهنشاهی = ایران]]{{سخ}}[[هوانیروزنیروی هوایی|هوانیروزنیروی هوایی شاهنشاهی ایران]]

'''منوچهر خسروداد''' (زاده ۲۱ بهمن ۱۳۰۶در [[آمل]] - درگذشتهٔ ۲۶ بهمن ۱۳۵۷ در [[تهران]])<ref>[http://www.socimage.com/media/1600185160811570314_1693271574 منوچهر خسروداد]</ref><ref>[https://tavaana.org/fa/Execution_Generals تیرباران بر بام مدرسهٔ رفاه/ منوچهر خسروداد]</ref> [[سرلشکر|سرلشگر]] [[خلبان]] [[بالگرد]] [[بوئینگ سی‌اچ-۴۷ شینوک|سی‌اچ-۴۷ شینوک‌آ]] و [[بل ۲۱۴]] [[هوانیروز ارتش جمهوری اسلامی ایران|هوانیروز]] [[نیروی زمینی شاهنشاهی ایران|نیروی زمینی شاهنشاهی]]، و آخرین فرمانده [[هوانیروز]]آن در [[دودمان پهلوی|دوران پهلوی]] بود. وی پس از پیروزی [[انقلاب ۱۳۵۷ ایران]] دستگیر و توسط [[دادگاه انقلاب|دادگاه‌های انقلاب]] محاکمه و در ۲۶ بهمن ۱۳۵۷ اعدام شد. از وی به عنوان «خلباِن رکوردشکن» و یکی از بهترین فرماندهان ارتش در زمینه نظام هوانوردی نام برده می‌شد. خسروداد بنیان‌گذار [[تیپ ۶۵ نوهد|نیروهای ویژه هوابرد]] معروف به «نوهد» یا معروف به کلاه‌سبزهای ارتش ایران بود.<ref>[http://www.legacy.com/obituaries/washingtonpost/obituary.aspx?pid=124222938 At Legacy.com]</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=موسسه مطالعات و پژوهش هاي سياسي|نشانی=https://ir-psri.com/Show.php?Page=ViewPhoto&PhotoID=246|وبگاه=ir-psri.com|بازبینی=2020-01-20}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=[2.0] Second-Generation Cobras|نشانی=http://www.airvectors.net/avcobra_2.html|وبگاه=www.airvectors.net|بازبینی=2020-01-20}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=آشنایی با هوانیروز ایران|نشانی=http://irartesh.ir/post/502|وبگاه=irartesh.ir|بازبینی=2020-01-20}}</ref>

خسروداد به دو زبان [[زبان فرانسوی|فرانسه]] و [[زبان انگلیسی|انگلیسی]] تسلط داشت. سرلشگر خسروداد از همسرش جدا شده بود و با تنها دخترش زندگی‌ می‌‌کرد. همکاران او از استعداد و کارآیی او و نیز از علاقه و وفاداری زیردستانش به وی یاد کرده اند. او ثروتمند نبود و از موقعیتش سوء استفاده نمی‌کرد. او همچنین به حیوانات علاقه داشت و صاحب چندین سگ گرگی بود.

در ۲۵ بهمن ۱۳۴۱ پس از تأسیس هوانیروز،[[هوانیروز]]، به موازات پیشرفت و توسعه آن سازمان، نیروی زمینی به این نتیجه رسید که افسران واجد شرایط را برای احراز فرماندهی هوانیروز تربیت کند، منوچهر خسروداد برای این مأموریت انتخاب و به [[آمریکا]] اعزام شد، وی در آنجا موازین مقرر در آیین‌نامه [[ارتش ایالات متحده]] را گذراند و پس از طی دوره خلبانی ترابری [[بل اواچ-۵۸ کیووا|او-اچ-۵۸]] و چندین دوره دیگر در [[پایگاه نیروی هوایی ماکسول]] [[آلاباما]] به دریافت مدرک خلبانی ارتش ایالات متحده نایل آمد. وی سپس به [[فرانسه]] رفت و در یکی از برترین مدرسه‌های نظامی جهان یعنی [[مدرسه نظامی سن-سیر]] تحصیل کرد. وی پس از آن به [[سوئیس]] رفت و مدیریت جنگ کوهستان را توسط افسران [[مدرسه نظامی سلطنتی سندهرست]] آموزش دید. او پس از مراجعت به ایران در اسفند ۱۳۵۰ به فرماندهی هواپیمایی نیروی زمینی گمارده شد و به آجودانی کل نیروی زمینی ارتش رسید. خسروداد در فروردین ۱۳۵۴ به درجه سرلشکری ارتقا یافت. خسروداد با گذشت زمان، در تیپ ۲۳ هوابرد نیروهای ویژه نیروی هوایی مستقر شد و با مشارکت مربیان آمریکایی و فرماندهی خودش نیرو ویژه [[نوهد]] معروف به کلاه سبزهای ارتش را تاسیس کرد.

منوچهر خسروداد در ۲۹ آوریل ۱۹۷۵ (نه اردیبهشت ۱۳۵۴) موفق شد در اهواز همراه با کلم ای بیلی خلبان آزمایش‌گر ارشد شرکت [[بل هلیکوپتر]] ۵ رکورد جدید پروازی را با اولین فروند از مدل تولیدی [[بل-۲۱۴]] به ثبت برساند. هلیکوپتر آن‌ها که سه روز قبل به ایران تحویل داده شده بود، در ۱ دقیقه و ۵۸ ثانیه به ارتفاع ۳ هزار متری رسید، پس از ۵ دقیقه و ۱۳ ثانیه در ارتفاع ۶ هزار متر از سطح دریا قرار گرفت، در ۱۵ دقیقه و ۵ ثانیه از ۹ هزار متر عبور کرد، ۳۰ ثانیه در ارتفاع ۹۰۱۰ متری دوام آورد و بیشترین ارتفاعی که توانست لمس کند ۹۰۷۰ متر بود که ۵ رکورد جدید در کلاس بالگردهای متوسط محسوب می‌شد.<ref>aviastar.org [http://www.aviastar.org/helicopters_eng/bell_214b.php Bell Model 214 / 214B Big Lifter]</ref> خسروداد پس از طی دوره‌های مختلف نظامی در [[نیروی زمینی|هوانیروز نیروی زمینی شاهنشاهی ایران]] به خدمت پرداخت و مسئولیت‌های ویژه‌ای را عهده‌دار بود. خسروداد به عنوان یک فرد عالی رتبه نظامی تأکید داشت که در خدمت سربازی همه موظف هستند بدون دخالت در سیاست از هر دولت قانونی اطاعت کنند. او کاملاً به شاه محمدرضا پهلوی وفادار بود و از روند [[انقلاب سفید]] حمایت کرد. خسروداد با اینکه یک مسلمان شیعه بود، مخالف قاطع با قدرت طلبی روحانیت اسلامی داشت.

* آذر ۱۳۴۸ - اولینموسس و فرمانده نیروهای ویژه هوابرد ([[نوهد]])

== روند دستگیری و اعدام ==

وی در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ توسط نیروهای انقلابی دستگیر و به [[دادگاه انقلاب]] سپرده شد. منابع قدیمی و راویان زنده انقلاب اقداماتی علیه تظاهرکنندگان را عامل حکم اعدام وی می دانند. در نشریه‌ای از سال ۵۸۱۳۵۸ آمده وی در روز جمعه سیاه که به کشتار معترضان در میدان ژاله انجامید سوار برشینوکی بوده که در تنها فیلم موجود از آنروز بر فراز میدان بوده و شخصا دستور اتشآتش را صادر می کرده است. اما منبع قاطعی بر این حضور در ۱۷ شهربور وجود ندارد ولی ژنرال خسروداد به همراه ژنرال اویسی، از سرکوب شدید و خشن بنیادگرایان اسلامی و کمونیست ها حمایت می کردند. در همین دوره هفته نامه فرانسوی [[نوول اوبزرواتور]] نوشت: خسروداد به پادگان کرمان رفت و بعد توسط [[عباس قره‌باغی]] رئیس ستاد کل ارتش به جلسه شورای عالی نظامی دعوت شد و در این جلسه شرکت کرد و بعد خود جزو آخرین افراد امضا کننده [[اعلامیه بی‌طرفی ارتش]] شد. خسروداد که حاضر به ترک ایران نبود، دستگیر و در اختیار دادگاه انقلابی به ریاست صادق خلخالی قرار گرفت و سر انجام پس از محکومیت در دادگاه، [[مفسد فی الارض]] شناخته و در اقدامی سریع به فرمان [[صادق خلخالی]] نیمه‌شب پنج شنبه ۲۶ بهمن ۱۳۵۷ ساعت ۲۳:۴۵ در کنار [[ارتشبد نعمت‌الله نصیری]] رئیس [[ساواک]]، [[رضا ناجی (سرلشکر)|سرلشکر رضا ناجی]] فرماندار نظامی [[اصفهان]] و [[مهدی رحیمی|سپهبد مهدی رحیمی]] فرماندار نظامی تهران رئیس شهربانی سابق، جزو اولین گروه افسران عالی‌رتبه [[ارتش شاهنشاهی ایران]] بودند که بر روی پشت بام [[مدرسه رفاه]] واقع در [[خیابان عین الدوله|خیابان عین الدوله (ایران)]] در تهران تیرباران شدند.جسد وی در تاریخ پنجم اسفندماه در گورستان بهشت زهرا تهران در قطعه ۸۲ ردیف ۲۹ شماره ۵۰ به خاک سپرده شد.