پیشدادیان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Amirseyedinian (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
Amirseyedinian (بحث | مشارکت‌ها)
افزودن مطلب حائز اهمیت
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۸۹:
}}
 
'''پیشدادیان''' نخستین سلسلهٔ پادشاهان در ''[[شاهنامه]]'' و [[اساطیر ایران]]یان می‌باشد. معادل [[اوستایی (زبان)|اوستاییِ]] ''پیشداد'' ''(Pēš-dād)''، ''پَرَداتَ'' ''(Para-dāta'')، به معنای مقدم است. پیش به معنای مقدم و داد به معنای قانون‌گذاری است. این نام طبعاً نام یک خاندان نبود، بلکه نامی است که بعدها بر این گروه نهاده‌اند. زیرا این گروه را از نظر قانون‌گذاری مقدم بر دیگران شمرده‌اند<ref>جستاری چند در فرهنگ ایران، ۸۵</ref> پیشدادیان بیشتر از اینکه در تاریخ اساطیری قابل درک باشد، در تاریخ‌نگاری اندیشه اهمیت دارد.
 
پیشدادیان نخستین دودمان فرمانروا در شاهنامه و تاریخ ایران است. واژه «''پیشداد''» به‌معنی «''نخستین کسی که قانون آورده‌است''» است.{{مدرک}} [[کیومرث]] که این دودمان فرمانروایی را بنیاد گذاشت، در شاهنامه نخستین فرمانروا و در نوشته‌های [[زبان اوستایی|اوستایی]] نخستین کسی بوده‌است که از فرمان [[اهورامزدا]] پیروی کرده و اهورامزدا همهٔ تباران آریایی را از او آفریده‌است. اما برخی از تاریخ‌نگاران که از نوشته‌های [[زبان پارسی میانه|پهلوی]] بهره برده‌اند، [[کیومرث]] را نخستین انسان و [[هوشنگ]] را نخستین فرمانروا می‌دانند.<ref>{{پک|صفا|۱۳۶۳|ک=حماسه‌سرایی در ایران|ص=۳۹۶–۴۰۱}}</ref> در اساطیر ایران از [[کیومرث]] (گئومرتن، به معنای نخستین انسان) به عنوان نخستین انسان یاد شده، و کمتر بر پادشاهی او تکیه می‌شود. اما در شاهنامه او نیز جزو دودمان پیشدادی به حساب می‌آید.<ref>پژوهشی در اساطیر ایران، ۱۸۹</ref> در متون [[فارسی میانه|پهلوی]]، [[هوشنگ]] کسی است که دارای لقب پیشداد می‌باشد؛ و چنین گمان می‌رود که او را نخستین پادشاهی می‌دانسته‌اند که بر جهان فرمان رانده‌است.<ref>تاریخ ایران کمبریج، ۵۳۰</ref> پایان پیشدادیان با پادشاهی [[زوتهماسب]] یا [[گرشاسپ (پسر زو)]] است و سپس شروع سلطنت [[کیانیان]] است.