نام این مهره در [[چاتورانگا]] شیوهٔ ابتدایی بازی شطرنج که در هند ابداع شده بود، ''مانتری'' واژه‌ای با ریشهٔ [[سانسکریت]] به معنی وزیر بود. در [[شطرنج تاریخی ایران|شطرنج ایرانی]] نام مهره به ''فرزین'' ({{فارسی میانه|frazēn}} به معنی وزیر) ترجمه شد. با ورود شطرنج به اروپا ابتدا از صورتنام کوتاه‌شدهٔعربی فرزین یعنی ''فرز'' یا ''فرس''وزیر استفاده می‌شد، اما رفته‌رفته جنسیت مهره تغییر کرده و نام آن به واژه‌هایی با معنی ''بانو'' یا ''ملکه'' تبدیل شد. دلایل مختلفی برای تغییر نام این مهره ذکر شده‌است. به‌گفتهٔ هنری دیویدسون (تاریخ مختصر شطرنج، ۱۹۴۹) این تغییر به هم‌آوایی تلفظ [[زبان فرانسوی|فرانسوی]] این واژه ''(فیِرز - fierge)'' با واژهٔ [[باکره]] ''(ویرز - vierge)'' مربوط می‌شد. در جامعهٔ مسیحی کاتولیک اروپا طبیعی بود که این نام را با [[مریم]] ارتباط داده و از بانو یا ملکه که لقب‌های مریم است استفاده کنند. ابتدا در بیشتر زبان‌های اروپایی آن را بانو نامیدند اما با توجه به محل قرار گرفتن این مهره در کنار [[شاه (شطرنج)|شاه]] نام ملکه برای آن طبیعی‌تر به‌نظر می‌رسید. امروزه این مهره در فرانسوی ''(dame)''، آلمانی ''(Dame)'' و ایتالیایی ''(Donna)'' «بانو» و در انگلیسی ''(Queen)'' و بیشتر زبان‌های دیگر «ملکه» نامیده می‌شود. اما نام [[زبان روسی|روسی]] واژه هنوز به شکل فِرز ''(Ферзь)'' باقی مانده‌است.
