|
== نقد تثلیث ==
هاکس در قاموس مقدس گوید:"خدا از خود به وجود آمده، و طبیعت خدائی، قصد از سه [[اقنوم (فلسفه و دین)|اقنوم]] مساوی الجوهر است (متی ۱۹:۲۸ و نامه ۲ پولس به قرنطیان ۱۴:۱۳) یعنی خدا پدر، خدا پسر، خدا روح القدس. خدا پدر خالق جمیع کائنات است به واسطه پسر (مزمور ۶:۳۳ و نامه ۱ پولس به کولسیان ۱۶:۱ و نامه وی به عبرانیان ۲:۱) و این سه اقنوم را یک مرتبه و در درجه و عمل است".
نیز گوید: "نماز جز به حضرت ایزد تعالی به دیگری بجا آورده نمی‌شود (متی ۱۰:۴ مقابله کنید با تثنیه ۱۳:۶ و ۲۰:۱۰) و البته اگر اوّلاً به خود مسیح یا به [[روح القدس]] هم نماز کنیم بر جا و صحیح خواهد بود، زیرا آن‌ها نیز از جوهر الهی هستند (مقابله [[اعمال رسولان]] ۵۹:۷ و ۶۰ و نامه اول پولس به قرنطیان ۲:۱ و نامه او فیلیپیان ۹:۲) و بسیار اوقات منجی ما (مسیح ۷) منفرداً در دشت رفته و دعا می‌فرمود (متی ۲۳:۱۴ و ۳۹:۲۶ و مرقس ۳۵:۱ و لوقا: ۱۶) و بلندترین نمازی که مسیح عیسی ۷ به جا آورد که نسبت به سایر نمازها اهمیتش بیشتر است، همان نماز آخری است که حضرتش با شاگردان و به جهت شاگردان خود به جا آورد (یوحنا ۵–۱:۱۷ و ۱۹:۶ و ۲۶:۲۰)".
همچنین می‌گوید: "مسیح از خدا تشکّر کرد که دعای او را استجابت نمود (یوحنا ۴۱:۱۱ و ۴۲) و برای اعانت خواستن از خدا دعا نمود (یوحنا ۲۷:۱۲) و از وی مسئلت نمود که چرا مرا به خود وا گذاشتی، در هنگامی که او را به دار می‌آویختند (متی ۴۶:۲۷)".
برخی از [[مفسران]] در بحث از اقانیم بتفصیل آورده‌اند که به سبب خلط [[صفات خدا در اسلام|صفات]] و [[ذات]]، اصل اعتقادی تثلیث با بدیهیات عقلی هم‌خوانی ندارد.ایشان اقنوم را صفتی می‌دانند که عبارت است از ظهور و بروز شی ء و تجلی آن بر غیر خود، در عین حال این صفت غیر از موصوف نیست، در حالی که آنچه مسیحیان در تبیین تثلیث، و توضیح اقانیم به عنوان صفات مطرح می‌کنند در حقیقت ذات هستند نه صفت .<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=محمد بن عمر فخررازی، التفسیرالکبیر، ج۱۱، ص۱۱۶، قاهره، چاپ افست تهران.}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=طباطبائی، ذیل مائده: ۱۱۶.}}</ref>
[[دین اسلام]] تثلیث را رد می‌کند. آیه ۱۷۱ [[نساء|سوره نساء]]:
ترجمه: ای [[اهل کتاب]]، در دین خود اندازه نگه دارید، و دربارهٔ خدا جز به راستی سخن نگویید؛ در حق مسیح [[عیسی بن مریم]] جز این نشاید گفت که او رسول خداست و کلمه الهی است که به مریم فرستاده و روحی از عالم الوهیت است؛ پس به خدا و همه فرستادگانش ایمان آورید و به تثلیث قائل نشوید (پدر و پسر و روح القدس را خدا نخوانید)، از این گفتار شرک بازایستید که برای شما بهتر است، جز خدای یکتا خدایی نیست و منزّه و برتر از آن است که او را فرزندی باشد، هر چه در آسمان و زمین است همه ملک او است و خدا تنها به نگهبانی (همه موجودات) کافی است.
در آیات دیگر، خداوند مسیحیان را از اعتقاد به سه تا بودن خداوند یا یکی از سه خدا بودن اللّه برحذر می‌دارد و بیم می‌دهد. <ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=قرآن ، نساء/سوره۴، آیه۱۷۱.}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=قرآن ، مائده/سوره۵، آیه۷۳.}}</ref>
پسر و زاییده خدا بودن عیسی را نیز بشدت انکار می‌کند. <ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=قرآن ، توبه/سوره۹، آیه۳۰و۳۱.}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=قرآن ، مریم/سوره۱۹، آیه۳۰.}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=قرآن ، انبیاء/سوره۲۱، آیه۲۶.}}</ref>
نسبت دادن فرزند به خدا را عقیده‌ای می‌داند که از فرط نادرستی و زشتی نزدیک است به از هم پاشیدن آسمان‌ها و شکافتن زمین و فرو پاشیدن کوه ها بینجامد. <ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=قرآن ، مریم/سوره۱۹، آیه۸۸،۹۲.}}</ref>
علاوه بر این‌ها عیسی علیه‌السلام هرگز از بندگی خدا استنکاف نداشته <ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=قرآن، نساء/سوره۴، آیه۱۷۲.}}</ref>
و در روز قیامت خود را از این‌که مردم را به الوهیت خود و مادرش فراخوانده باشد، مبرّا می‌داند. <ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=قرآن، مائده/سوره۵، آیه۱۱۶.}}</ref>
نظر به این آیه، برخی مفسران در توضیح «اِنَّ اللّهَ ثالثُ ثَلاثهٍ» عیسی و مریم را دو شخصِ دیگر تثلیث (در کنار اللّه) و واجد الوهیت معرفی کرده‌اند. <ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=قرآن، ابن کثیر، تفسیرالقرآن العظیم، ذیل مائده: ۷۳، بیروت ۱۴۱۲.}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=محمد بن علی شوکانی، فتح القدیر، ج۱، ص۵۴۱، (بیروت) : عام الکتب.}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=محمد بن عمر فخررازی، التفسیرالکبیر، ج۱۲، ص۵۹، قاهره، چاپ افست تهران.}}</ref>
توضیح آن‌که مُفاد آیه می‌تواند ناظر بر منع انجام دادن اعمال عبادی در برابر عیسی و مریم به عنوان خدا ناظر باشد، چنانکه نظریه «مادرِ خدا بودن مریم» در قرن پنجم به تأیید کلیسا رسیده بود.
== جستارهای وابسته ==
| 