'''پردازه'''، یا '''فرایند<ref>{{یادکرد وب|عنوان=واژه نامهواژه‌نامه مرجع برای ترجمه محیط لینوکس|تاریخ بازبینی=۲۷ دسامبر ۲۰۱۱|ناشر=شورای عالی انفورماتیک|نشانی=http://tihcec.tabaar.com/Nashrie/Files/874.pdf|کد زبان=FA|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120112083716/http://tihcec.tabaar.com/Nashrie/Files/874.pdf|archivedate=۱۲ ژانویه ۲۰۱۲|dead-url=yes}}</ref>''' یا '''پروسه''' {{به انگلیسی|process}} در [[رایانش]]، یک [[نمونه (علوم رایانه)|نمونه]] از یک [[برنامه (رایانه)|برنامه]] رایانه‌ای است که توسط یک یا بیشتر [[ریسه (رایانش)|ریسه]] در حال اجرا می باشدمی‌باشد. یک پردازه، شامل یک برنامه و کنش هایکنش‌های مرتبط با آن ([[پشته]]، مقدار فعلی [[ثبات|ثبات‌ها]]،ها، منابع (مانند فایل‌های بازشده)، ساختار [[بلاک کنترل فرایند]] و ...…) است. بر اساس [[سیستم‌عامل]] (OS)، یک پردازه می تواندمی‌تواند از چندین ریسه تشکیل شود، که دستورالعمل هادستورالعمل‌ها را به صورت [[همروندی (علوم رایانه)|همروند]] اجرا می کنندمی‌کنند.<ref name="OSC Chap4">{{cite book|last1=Silberschatz|first1=Abraham|author-link=Abraham Silberschatz|last2=Cagne|first2=Greg|last3=Galvin|first3=Peter Baer|date=2004|title=Operating system concepts with Java|edition=Sixth|chapter=Chapter 4. Processes|publisher=[[John Wiley & Sons]]|isbn=0-471-48905-0}}</ref><ref name="Vah96">{{cite book|last=Vahalia|first=Uresh|date=1996|title=UNIX Internals: The New Frontiers|chapter=Chapter 2. The Process and the Kernel|publisher=Prentice-Hall Inc.|isbn=0-13-101908-2|url-access=registration|url=https://archive.org/details/unixinternalsnew00vaha}}</ref>
درحالیکه یک برنامه رایانه‌ای یک گردآورد غیرفعال از [[مجموعه دستورالعمل|دستورالعمل]] است که معمولامعمولاً در یک فایل روی دیسک ذخیره شده است،شده‌است، یک پردازه در واقع اجرای آن دستورالعمل هادستورالعمل‌ها است که پس از آن صورت می گیردمی‌گیرد که برنامه از روی دسیک به حافظه بارگذاری شود. چندین پردازه را می توانمی‌توان به یک برنامه مشابه مرتبط کرد، برای مثال، باز کردن چندین نمونه از یک برنامه مشابه، معمولامعمولاً منجر به ایجاد بیش از یک پردازه در حال اجرا می شودمی‌شود.
[[چندوظیفگی در رایانه|چندوظیفگی]] روشی برای آن است که چندین پردازه، [[واحد پردازش مرکزی|پردازنده‌ها]] (CPUها) و دیگر منابع سیستمی را به اشتراک بگذارند. هر CPU (هسته) در هر زمان فقط یک [[وظیفه (رایانش)|وظیفه]] را اجرا می کندمی‌کند. با این حال چندوظیفگی به هر پردازنده امکان آن را می دهد،می‌دهد، تا بین وظایف درحال‌اجرا [[تعویض زمینه|تعویض]] یابد، و این کار را بدون انتظار برای تکمیل هر وظیفه انجام می دهدمی‌دهد ([[پیش‌اجرایی (رایانش)|پیش‌اجرایی]]). بر اساس پیاده‌سازی سیستم‌عامل، تعویض را می توانمی‌توان موقعی اجرا کرد که وظایف اعمال [[ورودی/خروجی]] را شروع یا برای تکمیل شان صبر می کنند،می‌کنند، موقعی که یک وظیفه به صورت ارادی منجر به یک عمل CPU شود، در [[وقفه|وقفه‌های]]های سخت افزاری،سخت‌افزاری، و موقعی که زمان‌بند سیستم‌عامل تصمیم می‌گیرد که یک پردازه زمان عادلانه اشتراک CPU را منقضی ساخته استساخته‌است (مثلا با [[زمان‌بند کاملاً عادلانه]] در [[هسته لینوکس]]).
یک فرم معمول برای چندوظیفگی، توسط [[اشتراک زمانی]] CPU ایجاد می شود،می‌شود، که یک روش برای درهم‌گذاری اجرای فرایند هافرایندها و ریسه‌های کاربر، و حتی وظایف مستقل هسته است، اگرچه ویژگی آخر ذکر شده تنها در [[هسته (سیستم‌عامل)|هسته‌های]] پیش‌اجرا مثل [[لینوکس]] امکان‌پذیر است. پیش‌اجرایی یک اثرجانبی مهم برای پردازه‌های تعاملی که اولویت بالاتری نسبت به پردازه هایپردازه‌های وابسته با CPU دارند، از این رو به کاربران به صورت فوری، در موقع اعمال ساده‌ای مثل فشار یک کلید یا حرکت ماوس، منابع رایانشی داده می شودمی‌شود. بعلاوه، به برنامه‌های کاربردی مثل اجرای ویدیو و موسیقی یک نوع اولویت بلادرنگ داده می شود،می‌شود، که هر فرایند با اولویت پایین ترپایین‌تر را پیش‌اجرا می کندمی‌کند. در سامانه‌های اشتراک-زمانی، [[تعویض زمینه]] آن‌قدر سریع انجام می شود،می‌شود، که آن را مثل موقعی می کندمی‌کند که چندین پردازه به صورت همزمان روی یک پردازنده مشابه اجرا می شوندمی‌شوند. به اجرای همزمان چندین پردازه، [[همروندی (علوم رایانه)|همروندی]] گفته می شودمی‌شود.
به دلایل امنیتی و اطمینان‌پذیری، بیشتر [[سیستم‌عامل|سیستم‌عامل‌های]]های جدید، از [[ارتباط بین پردازشی|ارتباطات]] مستقیم بین پردازه‌های مستقل جلوگیری می کنند،می‌کنند، که این موضوع باعث ایجاد قابلیت ارتباطی موکداموکداً واسط دار و کنترل شده بین پردازه ها میپردازه‌ها شودمی‌شود.
هر فرایند دارای [[فضای آدرس]] مخصوص به خود است. فضای آدرس، یک لیست از مکان‌های حافظه از یک حداقل تا یک حداکثر است که فرایند می‌تواند از آن فضا بخواند یا در آن بنویسد. فضای آدرس شامل برنامه اجرایی، داده‌های برنامه و پشته آن است. همچنین هر فرایند برای خودش دارای یک مجموعه از رجیسترها است که شامل شمارنده، اشاره گر پشته و دیگر رجیسترهای سخت‌افزاری و نیز اطلاعات متنوع دیگری که برای اجرای برنامه مورد نیاز است می باشدمی‌باشد.
پردازش یک برنامه کامپیوتر که اجرای ان شروع شده‌است
شامل کد برنامه و فعالیت‌های جاری است. پردازش می‌تواند از چند بخش کوچک در حال اجرا تشکیل شده باشد. برنامه‌های کامپیوتر مجموعه‌ای از دستورالعمل‌های غیر فعالغیرفعال است. پردازش یک اجرای واقعی از دستور العمل‌های برنامه است.
