روحالله خالقی: تفاوت میان نسخهها
[نسخهٔ بررسینشده] | [نسخهٔ بررسینشده] |
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
MBozorgmehr (بحث | مشارکتها) |
مقداری تکمیلی (نظری به موسیقی)+یادکرد |
||
خط ۸۰:
وی در سال ۱۳۱۱، ارکستر کافهٔ تازه تأسیسِ بلدیه، وابسته به [[شهرداری تهران]] را تشکیل داد. او همزمان هفتهای چند ساعت نیز در مدرسهٔ موسیقار (هنرستان موسیقی دولتی) تدریس میکرد.<ref>{{پک|خالقی|۱۳۳۵|ک=سرگذشت موسیقی ایران|ص=۳۳۵}}</ref> روحالله خالقی در خرداد سال ۱۳۱۳، [[مدرک لیسانس]] خود را در رشتهٔ [[فلسفه]] و [[ادبیات]]، با رتبهٔ یک دبیری<ref name=":4"/> از دارالمعلمین که به [[دانشسرای عالی]] تغییر نام داده بود، دریافت کرد.<ref name=":2"/>
در این زمان، اعزام دانشجو به [[اروپا]] ممنوع شد و خالقی فرصتِ ادامهٔ تحصیل در خارج از کشور را از دست داد. او پس از این اتفاق، زمانِ بیشتری را به تدریس موسیقی اختصاص داد. وی در هنرستان عالی موسیقی به تدریس مشغول بود و شبها در ارکستر کافه بلدیه به نوازندگی میپرداخت.<ref name=":5">{{یادکرد وب|عنوان=گلهای رنگارنگ… به یاد روحالله خالقی|نشانی=http://ensani.ir/fa/article/281186/گلهای-رنگارنگ...-به-یاد-مرحوم-روح-الله-خالقی|وبگاه=نشریهٔ کرمان، زمستان ۱۳۷۰ شماره ۳، از طریق پرتال جامع علوم انسانی|بازبینی=2020-12-23|کد زبان=|نویسنده=[[پرویز منصوری]]|تاریخ=}}</ref> خالقی در مهر سال ۱۳۱۳، [[سربازی در ایران|خدمتِ سربازی]] خود را آغاز کرد و به [[دانشکدهٔ افسری]] وارد شد.<ref>{{پک|خالقی|۱۳۳۵|ک=سرگذشت موسیقی ایران|ص=۳۴۴}}</ref> در همین سال، علینقی وزیری را از ریاست هنرستان موسیقی برکنار کردند و خالقی از این اتفاق بسیار آزردهخاطر شد و<ref name=":5"/> از معلمیِ موسیقی کنارهگیری کرد. او پس از آن به بخش اداری وزارت معارف (فرهنگ) منتقل شد و پس از مدتی به عنوانِ منشیِ مخصوصِ دفتر وزیر معارف ایران، [[علیاصغر حکمت]] برگزیده شد. روحالله خالقی در سال ۱۳۱۶، بخش اول کتاب ''[[نظری به موسیقی]]ِ'' خود را که مربوط به قواعد کلی و [[تئوری موسیقی]] غربی است، منتشر کرد و در سال ۱۳۱۷ بخش دوم این کتاب را که دربارهٔ مباحث نظری [[موسیقی ایرانی]] است، جداگانه چاپ و به انتشار رساند.<ref name=":02222223">{{یادکرد کتاب|عنوان=نظری به موسیقی|نام خانوادگی=خالقی|نام=روحالله|ناشر=صفیعلیشاه|سال=|شابک=|مکان=تهران|صفحات=}}</ref>
او در سال ۱۳۱۷ به سمتِ معاون دفتر وزارتی [[وزارت فرهنگ]] منصوب شد<ref name=":3" /><ref>{{یادکرد وب|عنوان=برگ درخشانی در پرونده موسیقی ایران|نشانی=http://www.honaronline.ir/بخش-موسیقی-5/90004-برگ-درخشانی-در-پرونده-موسیقی-ایران-به-بهانه-سالروز-میلاد-روح-الله-خالقی-خالق-ای-ایران|وبگاه=خبرگزاری هنر ایران|بازبینی=2021-02-22|کد زبان=}}</ref> و در این جایگاه به همراه وزیر فرهنگ، به نقاط مختلف ایران سفر کرد. او در این سفرها با آداب و رسوم، روحیات و فرهنگ مردم کشورش بیش از پیش آشنا شد.<ref name=":6" /> ==== سالهای میانی (۱۳۳۰–۱۳۲۰) ====
[[پرونده:Banan2.jpg|بندانگشتی|راست|260px|خالقی در حال رهبری ارکستر، خواننده: [[غلامحسین بنان]]، [[مایستر]]: [[ابوالحسن صبا]]، ۱۹۴۸ میلادی]]
سطر ۹۷ ⟵ ۱۰۰:
در خرداد ۱۳۲۸، باشگاه موسیقی که از تأمین هزینههای خود بازمانده بود، تعطیل شد.<ref>{{پک|خالقی|۱۳۷۷|ک=سرگذشت موسیقی ایران|ص=۱۱۷}}</ref> در همین زمان وزارت فرهنگ اعلام کرد که اگر فعالیتهای انجمن موسیقی ملی جنبهٔ آموزشی داشته باشد، از پشتیبانی و کمکِ آن وزارتخانه برخوردار خواهد شد. روحالله خالقی که طرح تأسیس [[هنرستان موسیقی ملی]] را سه سال پیشتر در مجلهٔ چنگ مطرح کرده بود، اساسنامهٔ هنرستان را تهیه کرد. پس از مدتی، امتیاز تأسیس هنرستان به انجمن موسیقی ملی داده شد و روحالله خالقی که سالها به دنبال ترویج موسیقی ملی بود، به عنوان رئیس هنرستان موسیقی ملی فعالیت خود را آغاز کرد و به پرورش هنرجویانِ موسیقی ایرانی پرداخت.<ref>{{پک|خالقی|۱۳۷۷|ک=سرگذشت موسیقی ایران|ص=۱۲۲}}</ref><ref name=":9"/> بدین ترتیب انجمن موسیقی ملی به هنرستان موسیقی ملی تبدیل شد.<ref name=":10">{{یادکرد وب|عنوان=زندگی و هنر روحالله خالقی، موسيقیدان|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/25503977.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2021-03-01|کد زبان=|نویسنده=[[محمود خوشنام]]}}</ref> این هنرستان در روز اول مهر ۱۳۲۸، با ۸ هنرجوی دختر و ۱۹ هنرجوی پسر، افتتاح شد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=شروع کار هنرستان موسیقی ملی با روحالله خالقی|نشانی=https://payamjavan.com/شروع-کار-هنرستان-موسیقی-ملی-با-استاد-رو/|وبگاه=مجله پیام جوان|تاریخ=2020-06-20|بازبینی=2021-02-28|کد زبان=|نویسنده=علی تیموری}}</ref>
اشتیاق و علاقهٔ خالقی به هنرستان موسیقی ملی تا آنجا بود که گاه پیش از آمدنِ شاگردان و دور از چشم دیگران، جارو و نظافت مدرسه را نیز انجام میداد.<ref>{{پک|خالقی|۱۳۷۷|ک=سرگذشت موسیقی ایران|ص=۱۲۹}}</ref> او در سال ۱۳۲۹، اولین جلد کتاب ''آموزش ویلن'' خود را برای هنرجویانِ هنرستان موسیقی ملی منتشر کرد.<ref name=":6"/>
==== سالهای پایانی (۱۳۴۴–۱۳۳۰) ====
روحالله خالقی در سال ۱۳۳۰، با همکاری [[موسی معروفی]] و [[نصرالله زرینپنجه]]، جلد اول کتاب ''[[دستور مقدماتی تار و سهتار|دستور مقدماتی تار و سه تار]]''، را توسط «انجمن ملی» منتشر کرد.<ref name=":022222232">{{یادکرد کتاب|عنوان=دستور مقدماتی تار و سهتار|نام خانوادگی=خالقی|نام=روحالله|ناشر=انجمن ملی|سال=۱۳۳۰|شابک=|مکان=تهران|صفحات=}}</ref> او جلد دوم این کتاب را در سال ۱۳۳۱، و پس از آن جلد سوم را به انتشار رساند. این کتاب از نخستین کتابهای آموزشی [[تار]] و [[سهتار]] در ایران محسوب میشود.<ref name=":6"/>
خالقی در سال ۱۳۳۳، همزمان با مدیریت و تدریس در هنرستان، رهبری [[گلها (برنامه رادیویی)|ارکستر گلها]] و مدتی نیز سرپرستی موسیقی [[رادیو ایران]] را بر عهده گرفت اما به دلیل اینکه هیچکدام از پیشنهادهایش عملی نشد، از این سمت کنارهگیری کرد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=نگاهی به زندگی و آثار روحالله خالقی|نشانی=https://www.bbc.com/persian/arts/story/2006/11/061113_pm-mk-khaleghi|وبگاه=[[بیبیسی فارسی]]|بازبینی=2021-02-27|نویسنده=[[محمود خوشنام]]}}</ref> او در زیرمجموعهٔ فعالیتهای مربوط به برنامهٔ گلها، برنامههایی نظیر: گلهای رنگارنگ، تکنوازان و موسیقی بیکلام را طراحی و
در ۲۸ اسفند سال ۱۳۳۳، تشکیلِ شورای عالی موسیقی رادیو (شورای ترویج موسیقی ملی) به تصویب هیئت وزیران رسید و هنرمندانی همچون: روحالله خالقی، [[ابوالحسن صبا]]، [[علیاکبر شهنازی]]، [[حسین طاهرزاده]]، [[موسی معروفی]]، [[جواد معروفی]] و [[مشیر همایون شهردار]]، از طریق رأیگیری انتخاب و با ابلاغ [[نخستوزیر]] به عضویت این شورا درآمدند. شورای عالی موسیقی از ۱۵ فروردین ۱۳۳۴، کار خود را به منظور سامان بخشیدن به وضعیت آشفتهٔ موسیقی رادیو آغاز کرد. روحالله خالقی صبح روز ۲۵ فروردین ۱۳۳۴، به عنوانِ نمایندهٔ شورا، در [[رادیو تهران]] سخنرانی کرد. او در بخشی از سخنرانیِ خود، ضمن انتقاد به وضعیت موسیقی چنین گفت:<ref name=":102">{{یادکرد وب|نویسنده=[[علیرضا میرعلینقی]]|وبگاه=مقام موسیقایی، شماره ۶۱، اسفند ۱۳۸۴ و فروردین ۱۳۸۵، از طریق [[نورمگز]]|نشانی=https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/195186/پنجاه-سال-پیش-در-امروز-یک-گواهی-صریح-و-تلخ-از-موسیقی-رادیو-تهران-نیم-قرن-پیش-سخنرانی-استاد-فقید-ر|عنوان=پنجاه سال پیش در امروز (یک گواهی صریح و تلخ از موسیقی رادیو تهران نیم قرن پیش)}}</ref>
سطر ۱۱۷ ⟵ ۱۲۰:
=== زندگی خصوصی ===
روحالله خالقی در سال ۱۳۱۶ با ایران جهانسوز شاهی (ایرانالملوک خالقی<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=حسن شایگان|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=آینده، سال هفدهم، مرداد تا آبان ۱۳۷۰ شماره ۵ تا ۸، بواسطهٔ پرتال جامع علوم انسانی|نشانی=http://ensani.ir/fa/article/256693/بیست-و-پنجمین-سالمرگ-روح-الله-خالقی|عنوان=بیست و پنجمین سالمرگ روحالله خالقی}}</ref>) ازدواج کرد.<ref name=":3"/> او پدرِ دو فرزند با نامهای گلنوش و فرخ و پدرخواندهٔ فرهاد رأفت (فرزندِ همسرش) شد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=[[علیرضا میرعلینقی]]|وبگاه=مجلهٔ گنجینه اسناد، پاییز و زمستان ۱۳۷۰، شماره ۳ و ۴، صفحه ۱۴۴، بواسطهٔ [[نورمگز]]|نشانی=https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/98513/موسیقی-ایرانی-و-اسناد-تاریخی-معاصر?q=روح%20الله%20خالقی&score=17.0&rownumber=300|عنوان=موسیقی ایرانی و اسناد تاریخی معاصر ۱}}</ref> [[گلنوش خالقی]] مانند
=== درگذشت ===
سطر ۲۲۸ ⟵ ۲۳۱:
* ''کتاب ویولن''
* ''[[دستور مقدماتی تار و سهتار]]'' (به همراه [[موسی معروفی]] و [[نصرالله زرینپنجه]])
* مجله
== میراث ==
=== خالقی و حفظ موسیقی ایرانی ===
|