امان‌الله شاه: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: برگردانده‌شده حذف حجم زیادی از مطالب منبع‌دار ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز ویرایش 78.190.29.218 (بحث) به آخرین تغییری که Mohammadrahmani2o0 انجام داده بود واگردانده شد برچسب: واگردانی |
||
خط ۲۸:
| مادر = سرور سلطانه بیگم
| فرزندان =
| دین = [[اسلام]] / [[مسیحی کاتولیک]]
| امضاء =
}}
'''شاه امان‌الله خان''' (''' غازی امان‌الله خان''') سومین پسر [[حبیب‌الله خان]] فرمانروای افغانستان از دودمان [[بارکزایی (پشتون)|بارکزایی]] بود.
اصلاحات شاه امان‌الله خان که در سال ۱۹۲۳ در زمینه‌های اجتماعی انجام شد به واکنش عناصر سنتی و محافظه‌کار منجر شده و پس از یک جنگ داخلی، در سال ۱۹۲۹ او به کناره‌گیری از سلطنت وادار شد. با استعفای امان‌الله خان و جانشینی وی توسط معین السلطنه عنایت‌الله خان (۱۴ ژانویه) و استعفای سردار عنایت‌الله خان (۱۷ ژانویه)، [[حبیب‌الله کلکانی]] که به کابل حمله کرده‌بود ارگ شاهی را تصرف کرد.<ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=پژوهشگر|نام=بصیر احمد حسن‌زاده نویسنده و|کد زبان=fa|نشانی=http://www.bbc.com/persian/afghanistan/2009/01/090113_dn_habibullah_kalakani|عنوان=هشتادمین سالروز پادشاهی حبیب‌الله کلکانی|بازبینی=2018-05-16|وبگاه=BBC Persian}}</ref> و شواهد هم وجود دارد که نشان می‌دهد امان الله پیش از مرگ به دین مسیحیت گرویده بود.
== پیشینه ==
خط ۵۰:
== دشمنی دولتی با او ==
در سال ۱۳۰۸ خورشیدی (۱۹۲۹ م) پس از جنگ داخلی و سلطنت حبیب‌الله کلکانی، پادشاهی افغانستان به یک شاخه دیگر قوم [[محمدزائی]] رسید که از فرزندان سردار یحیی خان بودند و رئیس ایشان محمد نادر شاه بود که در همان سال به سلطنت رسید. در عهد سلطنت نادری، دشمنی دولتی و رسمی در برابر پادشاه پیشین، شاه امان‌الله خان (که در ایتالیا بود) به جایی رسید که حتی کسی جرأت نمی‌کرد نام او را بر زبان آورد. این وضع پس از ۱۳۱۲ (۱۹۳۳ م) یعنی سال کشته‌شدن نادرشاه؛ تا سال‌های درازی ادامه یافت. امان‌الله‌خان در سوئیس درگذشت و پیکر او را برای دفن به افغانستان آوردند. نخستین بار در سال ۱۳۴۸ (۱۹۶۹ م) [[محمد ظاهرشاه]] هنگام بزرگ‌داشت چهل سال استقلال افغانستان در بیانیهٔ جشن استقلال نام شاه امان‌الله‌خان را در بیانات خویش به نیکویی یاد کرد. پس از کودتای کمونیستی ۱۳۵۷ (۱۹۷۸ م) و آغاز حکومت مجاهدین در ۱۳۷۱ (۱۹۹۲ م) سخن گفتن دربارهٔ امان‌الله‌خان آزاد شد.<ref>روان فرهادی، عبدالغفور: کتابی دربارهٔ عهد امانی افغانستان (۱۹۱۹–۱۹۲۹). در نشریه: «ایران‌شناسی» بهار ۱۳۸۰ - شماره ۴۹. ص۱۶۶.</ref>
== ادعای تغییر دین ==
بنابر ادعای روزنامه‌ای به نام آگوستنین و روزنامه [[نیویورک تایمز]] که در سال ۱۹۲۹ منتشر شده است، امان الله شاه و همسر وی [[ثریا طرزی]] هنگامی‌که در تبعید به‌سر می‌بردند به [[دین مسیحیت]] و [[مذهب کاتولیک]] گرویدند.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=www.nytimes.com|نشانی=https://www.nytimes.com/1929/09/15/archives/amanullah-and-his-queen-become-catholics-converted-during-exile-by.html|عنوان=Amanullah and His Queen Become Catholics; Converted During Exile by an Italian Jesuit}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=Augustinian, 28 September 1929 — Michigan Newspaper Collection|نشانی=https://digmichnews.cmich.edu/cgi-bin/michigan?a=d&d=KalamazooTA19290928-01.1.5&fbclid=IwAR3KYZKwq52CfWyewmISjBUCU9jpgr1DPiem8_AIihSJQBDPQaIcoY3JhAE|وبگاه=digmichnews.cmich.edu|بازبینی=2021-01-14}}</ref>
== منابع ==
| |||