'''بدگُمانی'''<ref>{{یادکرد فرهنگستان | مصوب=بدگمانی | بیگانه=paranoia | بیگانه در فارسی= | حوزه=روانشناسی | دفتر=ششم | بخش=فارسی | سرواژه=بدگمانی}}</ref> یا '''پارانویا''' {{انگلیسی|Paranoia}} در تعریف عام آن، غریزه یا فرایندی از فکر است که تحت تأثیر [[اضطراب]] یا [[ترس]] به حالتی غیرمنطقی ودر وهم آلود درمی میآیدآید.<ref name="britannica.com">https://www.britannica.com/science/paranoia</ref> افراد پارانوئید معمولاً فکر میکنند که دیگران برای آزار و اذیت آنها میکوشند یا فکر میکنند که دیگران به دنبال توطئه علیه آنها هستند.<ref>https://www.livescience.com/3064-freak-paranoia-common.html</ref> پارانویا با [[فوبیا]] تفاوت دارد. افرادی که دچار فوبیا هستند ترس غیر منطقی دارند، اما به خاطر ترس و اضطرابشان دیگران را سرزنش نمیکنند.<ref>Green, C. , Freeman, D. , Kuipers, E. , Bebbington, P. , Fowler, D. , Dunn, G. , & Garety, P. (2008). Measuring ideas of persecution and social reference: the Green et al. Paranoid Thought Scales (GPTS). Psychological Medicine, 38, 101 - 111.</ref> وارد کردن اتهامات غیرواقعی و [[عدم اعتماد]] معمولاً از دیگر نشانههای پارانویا است.<ref>Kantor, Martin (2004). Understanding Paranoia: A Guide for Professionals, Families, and Sufferers. Westport: Praeger Press. ISBN 0-275-98152-5. Page 22</ref> به عنوان مثال، حادثه ای که اکثر مردم به عنوان یک حادثه یا تصادف تلقی میکنند، از منظر یک فرد پارانوئید ممکن است توطئه تصور شود.<ref>https://emedicine.medscape.com/article/290955-differential</ref>
دو شاخصه شناسایی توهمات پارانوئید (۱) آمادگی ذهنی پذیرش سستترین شواهد در حمایت از باورهای غیرواقعی و (۲) عدم توانایی در تشخیص شواهد و ادله مستحکمی است که افکار پارانوید را رد میکند.<ref name="britannica.com"/>