جاهلیت: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز تصحیح نگارشی
گسترش
برچسب‌ها: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایشگر دیداری
خط ۳:
تاریخ‌دانان و پژوهشگران تاریخ نیز گاه این واژه را برای اشاره به جامعه [[عربستان]] پیش از اسلام بکار می‌برند.
 
بر اساس خوانشِ سنتی در اسلام، در دوران جاهلیت مردم [[شبه جزیره عربستان]] [[بت]] می‌پرستیدند، و برایش قربانی تقدیم می‌نمودند، با ظهور دین اسلام آئین [[بت‌پرستی]] برچیده شد. در مقابل برخیپژوهش‌های تاریخ‌نگاران جدید،مبتنی بر اساس پژوهش‌هایشان،باستان‌شناسی، نظری متفاوت در بابِ این دوران دارندرا ارائه می‌دهند که بر اساس آن در سرزمین اعرابِ قبل از اسلام، نه تنها از قرنِ چهارمِ میلادی به بعد نشانه‌ای بت‌پرستی وجود ندارد، بلکه حضور کتیبه‌های یهودی و مسیحی پرشمار است.<ref name=":0">{{یادکرد کتاب|عنوان=M. Amir-Moezzi, « Le shi’isme et le Coran », in Le Coran des historiens, T1, Cerf, Paris, 2019, p. 946}}</ref><ref name=":1">{{یادکرد کتاب|عنوان=Christian Robin , " Le Coran: comment a-t-il été écrit ?» , L'Histoire, juin 2020, p.46}}</ref>
 
به‌طور کلی، آغاز و پایان دوران معروف به جاهلیت مورد اختلاف دانشمندان اسلامی است. برخی آن را فاصله میان [[نوح]] و [[ادریس]]، و برخی میان [[آدم]] و نوح و گروهی زمان میان [[موسی]] و [[عیسی]] دانسته‌اند، جمعی نیز جاهلیت را عصر عیسی تا [[محمّد]] پنداشته‌اند. به هر صورت پایان این زمان را گاه ظهور محمد و گاه [[فتح مکه]] گفته‌اند.<ref>''راه‌های نفوذ فارسی در فرهنگ و زبان عرب جاهلی''، ص ۱۶.</ref>
خط ۱۳:
اما [[ایزوتسو]] با بهره‌گیری از پژوهش‌های گلدسیهر، بیش از همه به موضع پرداخته، و با استناد به یکی دو روایت معروف اسلامی نتیجه گرفته‌است که جاهلیت در نظر محمد و مردم آن روزگار دورهای نبود که گذشته باشد، بلکه حالت روانی خاصی بود که با برآمدن اسلام، دامن درکشیده بود، اما آثارش همچنان در جامعه عرب‌ها می‌توانست مشاهده شود.<ref>دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۸، ج ۱۷ ص ۴۴۰ و ۴۴۱.</ref>
 
== پژوهش‌های تاریخی و باستانی در بابِ این دوران ==
[[محمدعلی امیرمعزی]] بر اساس پژوهش‌های خودش و دیگر پژوهش‌گران، به تاثیر یکتاپرستی کتبکُتُبِ مقدس در سرزمین حجازاعراب اشاره می‌کند ومی‌گوید: «برخلاف آنچه که به شکل متاخر دفاعیه‌‌های مسلمانان ابراز داشتند، در سرزمین اعراب قبل از اسلام ملقب به «دوران جاهلیت»، نه هرج و مرج و بت پرستی بود، و نه اسلام آغاز یکتاپرستی عربی بود. چندخدایی احتمالاً طی قرن‌های متمادی در آنجا وجود نداشته است، مگر اینکه شاید به شکل کلی در میان برخی از بادیه‌نشینانِ کوچ‌نشین وجود داشته‌است.»<ref name=":0" /> بر اساس این پژوهش‌ها، حجاز پیشااسلامی، محل حضور و برخورد ادیان و تمدن‌های مختلف، از یهودیت و مسیحیِ سریانی تا ادیان ایرانی و اتیوپی بوده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=G. Dye, M. Amir-Moezzi, « Introduction générale », Le Coran des historiens, Cerf, Paris, 2019, p. 21-33}}</ref>
 
به گفته [[کریستیان ژولین روبَن|کریستیان روبَن]]، باستان‌شناس، کتیبه‌شناس و متخصص تاریخ اعراب قبل از اسلام، از قرن چهارمِ بعد از میلادِ مسیح، هیچ نشانهٔ باستانی از حضور سنت‌های بت‌پرستی در این سرزمین یافت نمی‌شود؛ در مقابل سنگ‌نبشته‌های یهودی و مسیحی فراوان است؛ به‌ویژه در جنوبِ سرزمین عربستان و در دوران‌هایی از [[ابرهة بن صباح]] و [[حمیر]] که حضور این ادیان را در سطح بالای مفهومی قابل مشاهده است.<ref name=":1" />
 
== تقسیم‌بندی جزیره عرب ==