۶۷٬۷۳۳
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش برچسبها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه |
(پروندهٔ Manzikert.jpg که در ویکیانبار به دست Rubin16 حذف شده بود، به این علت برداشته شد: per c:Commons:Deletion requests/File:Manzikert.jpg) |
||
* آندرونیکوس دوکاس هم فرماندهی قوای احتیاط را بر عهده داشت.<ref>{{پک|امامی خوئی|۱۳۸۴|ف=نبرد ملازگرد یا خندق دوم دنیای اسلام|ک=فصلنامه علمی-پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا (س)}}</ref><ref>{{پک|شکر|۱۳۸۵|ک=سلجوقیان: شکست بیزانس در ملازگرد و گسترش اسلام در آناتولی|ص=۵۹}}</ref>
سپاهیان بیزانس صف بسته و سپرها را بر دست گرفته و آمادهٔ جنگی کلاسیک بودند. سپاهیان ایرانی به چهار قست تقسیم شدهبودند و با اتخاذ تاکتیک جنگی ترکها به نام «توران» یا «هلال» که پیش از آن بارها موجب پیروزی سلجوقیان شدهبود، آماده جنگیدن بودند. از این چهار قسمت، دو گروه در تپههای مشرف به صحنه نبرد کمین کردهبود، گروه سوم که وظیفهاش محاصره دشمن از پشت سر بود نیز در مواضع مناسبی مستقر شدهبود، آلپ ارسلان نیز در مرکز اردو و در موضعی مقابل دیوجانوس جای گرفتهبود. ابتدا کمانداران ایرانی اقدام به پرتاب بیامان تیر کردند و سپس قوای مرکزی تحت پوشش آنها اقدام به پیشروی نمودند. مرکز اردوی روم به فرماندهی دیوجانوس که دید قوای مرکزی مهاجم ایران کم شمار است، به هوس نابود کردن آنها با تمام قوا اقدام به حمله متقابل کرد. ایرانیان به آرامی شروع به عقبنشینی کردند و بیزانسیها به تعقیب آنها پرداختند. بدین ترتیب با برخاستن غوغا و گرد و غبار در صحنه میدان، یک نبرد تاریخی که در کشمکش چند سده میان مسلمانان و بیزانس یک نقطه عطف به حساب میآید، شروع شد. در این جنگ نیز ایرانیان با توسل به هجوم و عقبنشینی تاکتیکی (تاکتیک [[تیراندازی پارتی]])، مهارت خود را در جنگ به خوبی نشان دادند. سلجوقیان ضعف ناشی از کم شمار بودن سپاه خود را با توسل به این تاکتیک جبران کردند و به بیزانسیها اجازه پیش بردن جنگ منظم و کلاسیک را ندادند و به همین جهت در نقشهٔ نظامی خود پیروز شدند. با پیشروی سپاه بیزانس، قوای ایران که در کمینگاه بودند یکباره شروع به حمله و هجوم کردند و دشمن را دچار حیرانی و سرگشتگی ساختند.<ref>{{پک|اشپولر|۱۳۸۵|ک=ترکان در ایران|ص=۲۴}}</ref>
در این اثنا سواران ترک تبار اوغوز و پچنگ سپاه ایران که در جناح اردوی بیزانس بودند، بنا بر نقشهای که از قبل با سپاه سلجوقی طرح کردهبودند؛ به سپاهیان سلجوقی پیوستند. این اقدام آنها باعث شد که سپاهیان بیزانسی همگی دچار حیرت و اضطراب شده و روحیهشان را از دست بدهند. مهارتی که سپاه سلجوقی در هجوم و عقبنشینی تاکتیکی به کار بست باعث شد که امپراتور بیزانس به دلیل پیشروی تدریجی از اردوگاه خود بسیار دور شده و در هنگام غروب آفتاب درست به جایی برسد که محل کمینگاههای بخشی از سپاه سلجوقی بود. امپراتور بعد از آنکه سپاه ایران دست به هجوم همهجانبه زد، تازه به خطای خود پی برد و به فکر عقبنشینی افتاد اما اردوی بیزانس در محاصره سختی قرار گرفتهبود.<ref>{{پک|اشپولر|۱۳۸۵|ک=ترکان در ایران|ص=۲۴}}</ref> آندرونیکوس که فرمانده قوای احتیاط بود، تلاش امپراتور برای عقبنشینی را به شکل شکست به اطرافیان وانمود کرد و همراه با سپاهیان تحت امر خود اقدام به فرار نمود.<ref>{{پک|عسلی و بینش|۱۳۸۶|ک=روزهای سرنوشت ساز در جنگهای صلیبی|ص=۲۰}}</ref><ref>{{پک|ملکُم|۱۳۸۰|ک=تاریخ کامل ایران|ص=۲۲۹}}</ref> همین امر موجب گریز سپاهیان ارمنی از اردو شد. رومانوس که اردویش در حال از هم پاشیده شدن بود تنها نظاره میکرد. با شکست جناح راست اردوی بیزانس در همان ابتدا، رومانوس سعی کرد تا از جناح چپ برای آنها کمک بفرستد اما موفق نشد. آلپ ارسلان خود شخصاَ در جبهه مقابل جنگ را اداره میکرد و حتی گاهی خود در جنگ شرکت میکرد. در این هرج و مرج، عقبنشینی امپراتور به طرف قرارگاه و خزانهاش باعث سردرگمی و از هم پاشیدهشدن سپاه بیزانس شد. با این حال امپراتور بیزانس قهرمانانه به جنگ ادامه داد. سپاهیان سلجوقی اردوی بیزانس را نابود ساختند و آنها را مجبور به فرار کردند. سرانجام امپراتور که از ناحیه دست زخمی شدهبود و از اسب به زمین افتاده بود توسط یکی از سربازان ترک سپاه ایران به اسارت درآمد.<ref>{{پک|Chadwick Oman|1902|ک=The Byzantine Empire|ص=205-206}}</ref><ref>{{پک|امامی خوئی|۱۳۸۴|ف=نبرد ملازگرد یا خندق دوم دنیای اسلام|ک=فصلنامه علمی-پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا (س)}}</ref><ref>{{پک|شکر|۱۳۸۵|ک=سلجوقیان: شکست بیزانس در ملازگرد و گسترش اسلام در آناتولی|ص=۵۹–۶۲}}</ref>
|