وندالیسم: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جزبدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه وظیفه تازه‌وارد
Patricia Mannerheim (بحث | مشارکت‌ها)
افزودن ۶ منبع موجه و معتبر + تمیزکاری بند پیوند به بیرون + حذف برچسب
خط ۱:
{{بی‌طرفی}}
'''تخریب‌گرایی یا وَندالیسم''' {{به فرانسوی|Vandalisme}} به‌ معنای تخریب کنترل‌ نشدهٔ اشیاء و آثار فرهنگی باارزش یا [[اموال عمومی]] است که یک [[ناهنجاری اجتماعی]] به حساب می‌آید و دلایل متعددی برای آن عنوان می‌کنند. وندالیسم را در زمرهٔ انحرافات و بزه‌کاری‌های جوامع جدید دسته‌بندی می‌کنند و آن را عکس‌العملی خصمانه و واکنشی کینه‌توزانه نسبت به برخی از فشارها، تحمیلات، ناملایمات، اجحاف‌ها و شکست‌ها تحلیل می‌کنند.
[[پرونده:Vandalism njf.jpg|بندانگشتی|300px|نمونه‌ای از وندالیسم شهری]]
'''تخریب‌گرایی یا وَندالیسم''' {{به فرانسوی|Vandalisme}} به‌ معنای تخریب کنترل‌ نشدهٔ اشیاء و آثار فرهنگی باارزش یا [[اموال عمومی]] است که یک [[ناهنجاری اجتماعی]] به حساب می‌آید و دلایل متعددی برای آن عنوان می‌کنند. وندالیسم را در زمرهٔ انحرافات و بزه‌کاری‌های جوامع جدید دسته‌بندی می‌کنند و آن را عکس‌العملی خصمانه و واکنشی کینه‌توزانه نسبت به برخی از فشارها، تحمیلات، ناملایمات، اجحاف‌ها و شکست‌ها تحلیل می‌کنند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Sutton, Mike (1987) Differential Rates of Vandalism in a New Town: Towards A Theory of Relative Place. Unpublished PhD Thesis, University of Central Lancashire, October}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Oost, Stewart (1968). Galla Placidia Augusta: A Biographical Essay. Chicago and London: University of Chicago Press. OCLC 561770132.}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=vandalism|نشانی=https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/vandalism|وبگاه=dictionary.cambridge.org|بازبینی=2021-03-23|کد زبان=en}}</ref>
 
یکی از نابهنجاری‌ها گرایش جوانان به تخریب است، که در نوع خود می‌تواند شامل تخریب [[منابع عمومی|اموال عمومی]]، فضای سبز، جاده‌ها، دیوارها، … باشد. کسی را که دست به چنین کارهایی می‌زند در اصطلاح جامعه‌شناسان «وَندال» می‌گویند، و گرایش به این‌گونه تخریب‌ها وندالیسم نامیده می‌شود. تخریب اموال عمومی از سوی جوانان و نوجوانان دارای عوارض و پیامدهای مادی و معنوی است.
اما در نگاه دقیق‌تر به این قضیه، می‌توان ابعاد عوارض انسانی را بسیار فراتر دید؛ بنابراین، با توجه به اینکه اکنون به دفعات شاهد تخریب اموال عمومی هستیم، تخریب اموالی مانند کیوسک‌های تلفن، اتوبوس‌ها، کندن جاده‌ها، خراب‌کردن دیوارها، شکستن شیشه‌های مغازه‌ها و به‌هم‌ریختن [[ورزشگاه|ورزشگاه‌]]<nowiki/>ها از سوی جوانان و نوجوانان در زمرهٔ وندالیسم به‌شمار می‌روند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Definition of VANDALISM|نشانی=https://www.merriam-webster.com/dictionary/vandalism|وبگاه=www.merriam-webster.com|بازبینی=2021-03-23|کد زبان=en}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=Definition of vandalism {{!}} Dictionary.com|نشانی=https://www.dictionary.com/browse/vandalism|وبگاه=www.dictionary.com|بازبینی=2021-03-23|کد زبان=en}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=MacLaren, Neil; Braham, Allan (1970). The Spanish School, National Gallery Catalogues. National Gallery, London, pp. 125–9. ISBN 0-947645-46-2}}</ref>
== ریشه لغوی ==
دلیل نام گذاری این آسیب اجتماعی، رفتار مشابهی است که از سوی قوم «[[وندال‌ها]]» (Vandals)، در دوران باستان صورت پذیرفته بود. وندال‌ها یکی از زیرمجموعه‌های قوم ژرمن بوده‌اند که در قرون اول تا پنجم میلادی، در دوران سقوط [[امپراتوری روم غربی|امپراطوری روم غربی]] به تاخت و تازهای گسترده‌ای در قاره [[اروپا]] دست زدند و مهمترین اقدام آنان، غارت و ویرانی [[رم]] در سال ۴۵۵ میلادی بود. در این تاخت و تاز، بسیاری از بناهای تاریخی و فرهنگی رم، توسط وندال‌ها از میان رفت و آنان بدون توجه به قدمت و ارزش آثار [[روم باستان]]، این آثار را بی‌دلیل، نابود کردند.آن ها به رهبری شخصی به نام [[گایسریک]] بودند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Conant, Jonathon (2012). Staying Roman: Conquest and Identity in Africa and the Mediterranean, 439–700. Cambridge; New York: Cambridge University Press. ISBN 978-0-52119-697-0.}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=https://web.archive.org/web/20100620204806/http://marketing.wharton.upenn.edu/ideas/pdf/armstrong2/graffiti.pdf}}</ref>
 
هنگام [[انقلاب فرانسه]] از واندالیسم به عنوان تخریب گران اموال عمومی مخصوصا آثار هنری یاد میشود.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Hicks, Jonathan P. (17 November 1994). "Mayor Announces New Assault on Graffiti, Citing Its Toll on City". The New York Times. ISSN 0362-4331. Retrieved 8 May 2018.}}</ref>
 
== وندالیسم اینترنتی ==
خط ۲۰:
# حمله به وبگاه [[پرشین بلاگ]]: در این حمله، کاربران این سرویس‌دهنده تا مدتی به‌صورت محدود به وبلاگشان دسترسی داشتند.
# حمله به [[دیتاسنتر]] شرکت Our Iran: در این حمله، تا مدتی دسترسی به صدها وبگاه ایرانی، از جمله وبگاه [[بورس اوراق بهادار ایران]]، [[وب گذار|وب‌گذار]]، [[پارسیک]]، [[بلاگفا]]، [[بانک پارسیان]]، وبگاه‌های [[خبرگزاری فارس]]، [[خبرگزاری ایلنا]] و [[روزنامه همشهری|روزنامهٔ همشهری]] امکان‌پذیر نبود.
 
== پیوند به بیرون ==
* [http://www.bbc.co.uk/persian/world/2013/05/130518_an_magazine_vandalism_decline.shtml چرا آمار خرابکاری در بریتانیا رو به کاهش است؟]
 
== منابع ==
{{پانویس}}
{{ویکی‌انبار-رده|Vandalism}}
== پیوند به بیرون ==
* [http://www.bbc.co.uk/persian/world/2013/05/130518_an_magazine_vandalism_decline.shtml چرا آمار خرابکاری در بریتانیا رو به کاهش است؟]
* [https://web.archive.org/web/20080119191830/http://www.alef.ir/content/view/3075/ وندالیسم در تهران؛ علل و عوامل، وبگاه الف]
* [http://www.ictna.ir/note/archives/003966.html وندالیسم اینترنتی؛ حملات فلّه‌ای، روزنامهٔ اعتماد ملی]