|
|logo=[[پرونده:Logo of Jamiat-e Islami.svg|150px]]
|colorcode=#02923E
|leader=صلاح الدین[[صلاح‌الدین ربانی]]
|founder=[[برهان‌الدین ربانی]]
|founded=۱۹۶۸
|religion=[[اسلام]]
|flag=[[پرونده:Flag of Jamiat-e Islami.svg|200px|border]]
|website=www.jamait-eislamic-islamijamiat.afcom
|country=افغانستان
|seats1_title=[[ولسی جرگه]]
|seats2={{Composition bar|0|102|hex=#00923E}}
}}
'''جمعیت اسلامی افغانستان''' یکی از احزاب سیاسی قدرتمند در افغانستان و از قوم [[تاجیک]] است که با الهام‌گیری از حزب [[اخوان‌المسلمین|اخوان‌المسلمیناخوان المسلمین]] مصر در سال ۱۳۴۸ ه.ش فعالیت خود را با رهبری [[برهان‌الدین ربانی|برهان‌الدینبرهان الدین ربانی]] آغازشروع کرد. این حزب در تاریخ معاصر افغانستان تأثیر مستقیمی بر زندگی مردم افغانستان داشته‌است و پس از سقوط حکومت [[محمد نجیب‌الله|نجیب‌اللهنجیب الله]] تا سقوط طالبان در مجامع بین‌المللی به عنوان حاکم افغانستان شناخته می‌شد. در تاریخ ۷ ثور ۱۳۸۴ مجوز فعالیت خود را گرفت. پس از ترور برهان‌الدینبرهان الدین در ۲۰ سپتامبر ۲۰۱۱ ربانی فرزند او [[صلاح‌الدین ربانی|صلاح‌الدینصلاح الدین ربانی]] موقتاً رهبری این حزب را بر عهده گرفت و شورای رهبری را از ۹ نفر به ۶۴ نفر ارتقاء داد. <ref name=":0">{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=بی‌بی‌سی فارسی|نشانی=http://www.bbc.com/persian/afghanistan-40013598|عنوان=جمعیت اسلامی افغانستان شورای رهبری ۶۴ نفری ایجاد کرد}}</ref> <ref name=":1">{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=پیام آفتاب|نشانی=http://www.payam-aftab.com/fa/doc/news/453/جمعیت-اسلامی-افغانستان|عنوان=جمعیت اسلامی افغانستان}}</ref>
این حزب خواهان برپایی نظام پارلمانی بر اساس خواسته‌هایخواسته های اسلامی و برچیدن نظام ریاستی در افغانستان استهست.
[[پرونده:نشان جمعیت اسلامی افغانستان.jpg|200پیکسل|چپ]]
== تاریخچه ==
در سال ۱۳۳۶ در [[دانشگاه شرعیات کابل]] تعدادی از استادان آن دانشگاه نظیر استاد [[غلام محمد نیازی]]، [[سید محمد موسی توانا]]، [[وفی‌اللهوفی الله سمیعی]] (آخرین وزیر عدلیهٔ حکومت [[محمد ظاهر شاه|ظاهرشاه]])، استاد [[محمد فاضل]]، [[عبدالعزیز فروغ]]، [[سید احمد ترجمان]] و ... هدایت نهضت جوانان مسلمان را تأسیس نمودند که با استعفای غلام محمد نیازی از رهبری آن در سال ۱۳۵۱ رهبری آن آن نهضت را [[برهان‌الدینبرهان الدین ربانی]] با نام جمعیت اسلامی افغانستان بدوش می‌گیرد.
با کودتای [[محمد داوود خان]] در سال ۱۳۵۲ اعضا و هواداران [[نهضت اسلامی افغانستان]] تحت فشار رژیم وقت که زیر تأثیر شاخهٔ پرچم [[حزب دموکراتیک خلق افغانستان]] بود قرار گرفتند.
افسران و نظامیانی که [[محمد داوود خان]] را در کودتا یاری رسانیده بودند به [[احزاب کمونیستی افغانستان]] تعلق داشتند که در آن سال‌ها و در دههٔ دموکراسی مبارزان رقیب هم محسوب می‌شدند که در مکاتب و دانشگاه‌ها و مراکز علمی و ادوار دولتی درگیری‌هایی با هم داشتند. با قدرت گرفتن آنها،آنها، مخصوصاً وزیر داخلهٔ وقت که عضو حزب خلق بود، دستگیری وسیع و گستردهٔ اعضای اسلامگرای رقیب آنها در شهرهای مختلف افغانستان آغازشروع شد.
در سال ۱۳۵۳ استاد ربانی و عده‌ای دیگر از فعالان [[مسلمان]] که تحت تعقیب حکومت داوود خان بودند از افغانستان خارج شده و به [[پاکستان]] هجرت نمودند و در آنجا احزاب اسلامگرا و حکومت [[ذولفقار علی بوتو]] که روابط سردی با دولت افغانستان به خاطر مسئلهٔ [[پشتونستان]] داشت از آنها پذیرایی نموده و دست به تسلیح مهاجرانمهاجرین نهضت اسلامی زد تا آنها را برای بر اندازی حکومت [[محمد داوودخان|داوود خان]] آماده بسازد.
اما عده‌ای از رهبران نهضت اسلامی از جمله استاد ربانی مخالف جنگ مسلحانه علیه حکومت داوود بوده‌اند،بوده اند، و به خاطر نزدیکی بعضی از حلقه‌های [[نهضت اسلامی]] به دولت وقت پاکستان عناصر میانه‌روترمیانه‌رو مهاجرانتر مهاجرین که زیر فشار قرار می‌گیرند پاکستان را ترک می‌کنند و استاد ربانی در آن میان به [[عربستان سعودی]] می‌رود.<ref>تحولات سیاسی جهاد افغانستان، جلد اول، دکتر نصری حق‌شناسحق شناس.</ref>
جمعیت اسلامی پس از سقوط حکومت نجیب‌اللهنجیب الله در سال ۱۳۷۱ به عنوان حاکم در افغانستان فعالیت کرد٬ اما به دلیل رقابت و مخالفت احزاب و گروه‌های سیاسی رقیب دورهٔدوره حکومت آنها به درگیری گذشت. هرچند با سقوط دولت ربانی توسط طالبان و کنترل آنان در ۸۰ درصد خاک افغانستان٬ سازمان‌های بین‌المللی این حزب را به عنوان نمایندهٔنماینده افغانستان می‌شناخت. پس از برپایی نظام جمهوری در افغانستان٬ این حزب با توجه به قوانین نوجدید اساسنامهاساس نامه و مرامنامهٔمرامنامه خود را در ۷ ثور ۱۳۸۴ ه.ش به رهبری ربانی در وزارت عدلیهٔعدلیه افغانستان به ثبت رسانید.<ref name=":1">{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=پیام آفتاب|نشانی=http://www.payam-aftab.com/fa/doc/news/453/جمعیت-اسلامی-افغانستان|عنوان=جمعیت اسلامی افغانستان}}</ref>
== اساسنامهٔاساس نامه حزب ==
اساسنامهٔاساس نامه حزب حاوی ۸ فصل و ۴۳ ماده استهست که در [[وزارت عدلیه افغانستان|وزارت عدلیهٔعدلیه]] افغانستان به ثبت رسیده‌است. [https://web.archive.org/web/20170530063053/http://islamic-jamiat.com/%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%88-%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/]
== تشکیلات حزب ==
| colspan="4" |کمیته‌های حزب
|- style="text-align: center;"
| کمیتهٔکمیته سیاسی
|کمیتهٔکمیته تنظیم و تشکیلات
|کمیتهٔکمیته مالی و اقتصاد
| کمیتهٔکمیته سازمان‌های اجتماعی و جوانان
|- style="text-align: center;"
|کمیتهٔکمیته تنظیم امور زنان
|کمیتهٔکمیته آموزش و پرورش
|کمیتهٔکمیته ورزش و جوانان
|کمیتهٔکمیته دفاع و عدل
|- style="text-align: center;"
| colspan="2" |کمیته فرهنگی و تبلیغات
| colspan="2" |دارالانشاً
|- style="text-align: center;"
| colspan="4" |شورایی اجرائیهٔاجراییه جمعیت اسلامی افغانستان
|- style="text-align: center;"
| colspan="4" |شورایشورایی رهبری جمعیت اسلامی افغانستان
|}
! colspan="2" |تشکیلات ولایات حزب جمعیت اسلامی افغانستان
|-
|حوزهٔحوزه مرکز
|
* کابل
* وردک
|-
|حوزهٔحوزه شمال و شمال‌شرقشمال شرق
|
* بلخ
* سمنگان
|-
|حوزهٔحوزه غرب و جنوب‌غربجنوب غرب
|
* نیمروز
* هرات
|-
|حوزهٔحوزه شرق و جنوب‌شرقجنوب شرق
|
* ننگرهار
|}
== ترور ربانی و رهبری نوجدید ==
پس از ترور برهان‌الدین ربانی در ۲۰ سپتامبر ۲۰۱۱ ربانیاعضای حزب جمعیت اسلامی٬ فرزند او [[صلاح‌الدینصلاح الدین ربانی]] در موقتاًابتدا رهبریبه اینصورت حزبموقت راو برپس عهدهاز گرفت،آن کهدر سر۳ انجامجوزا بتاریخ۱۳۹۶ 28/12/1399را بابه برگذاریعنوان بزرگترینرهبری کنگرهاین جمعیتحزب اسلامیتعیین افغانستان،کردند عطاو محمدشورای نوررهبری بهاین اتفاقحزب آرانیز بحیثاز رئیس۹ حزببه جمعیت۶۴ اسلامینفر افغانستانارتقاء انتخابداده گردیدند.شد .که <refاز name=":0">{{یادکرداکثر وب|نویسنده=|کداقوام زبان=|تاریخ=|وبگاه=بی‌بی‌سیافغانستان فارسی|نشانی=http://www.bbc.com/persian/afghanistan-40013598|عنوان=جمعیتدر اسلامی افغانستاناین شورای رهبری ۶۴حضور نفریداشتند. ایجاد کرد}}</ref name=":0"/>
== بعضی اعضایاعضاء گذشته و حال حزب ==
جمعیت اسلامی افغانستان به عنوان یکی از بزرگ‌ترینبزرگترین احزاب تاریخ افغانستان در سرتاسر کشور دارای کادرهای فعال بوده و شخصیت‌هایشخصیت های سیاسی، فرهنگی،فرهنگی ، اقتصادی، نظامی و مذهبی از جمله اعضای این حزب بودند و هستند.
جدا از پنجشیر، بدخشان،بدخشان ، پروان، تخار، جوزجان و سمنگان،سمنگان جمعیت اسلامی افغانستان در ولایات هرات، قندهار، هلمند، بادغیس و غور به صورت سنتی دارای نفوذ بسیار مستحکم بوده،بوده اعضای بسیاری در این نقاط دارد.
*[[برهان‌الدین ربانی]]: رئیس‌جمهور پیشیناسبق افغانستان و رئیس شورای عالی صلح افغانستان.
*[[احمد شاه مسعود|احمدشاه مسعود]]: وزیر دفاع دولت ربانی و از فرماندهان مشهور افغانستان در دوران جنگ علیه حکومت حزب دموکراتیک خلق.
* [[محمدقسیم فهیم|محمد قسیم فهیم]]، وزیر امنیت در حکومت برهان الدین ربانی و معاون اول حامد کرزی
*[[عبدالله عبدالله]]: رئیس اجرائیهٔاجرائیه پیشینسابق و وزیر خارجهٔخارجه پیشینسابق افغانستان که در شورای رهبری که در ۳ جوزا ۱۳۹۶ حذف شد.
*[[صلاح‌الدین ربانی]]: وزیر خارجهٔخارجه پیشینسابق افغانستان.
*[[احمد ضیاء مسعود|احمدضیاء مسعود]]. برادر احمدشاه مسعود و معاون اول حامد کرزی
* [https://www.khorasanzameen.net/php/read.php?id=3735 سید محمد موسی توانا] از مؤسسانموسسین حزب
*[[عطا محمد نور]]: والی پیشینسابق بلخ
*[[محمد اسماعیل‌خان|محمد اسماعیل خان]] : فرماندهٔفرمانده جهادی،جهادی٬ وزیر انرژی و آب و والی هرات.
*[[یونس قانونی]]: رئیس پیشینسابق پارلمان افغانستان٬ معاون پیشینسابق ریاست جمهوری
*[[محی الدین مهدی]]: فرماندهٔفرمانده این حزب در زمان جنگ با شوروی در بغلان، عضو پیشین ولسی جرگه.
* سید نورالله عماد از جمله بنیانگذاران این حزب و معاون جمعیت اسلامی افغانستان تا زمان درگذشت برهان‌الدینبرهان الدین ربانی و وزیر زراعت و آبیاری دولت اسلامی افغانستان ۱۳۷۱- ۱۳۷۶
* صفی‌اللهصفی الله افضلی فرماندهٔفرمانده مشهور جمعیت اسلامی در هرات
* فرمانده ذبیح‌اللهذبیح الله از ولایت جوزجان و فرماندهٔفرمانده سرتاسری جمعیت اسلامی افغانستان در صفحات شمال
* مولوی نقیب‌اللهنقیب الله آخندزاده قومندان قول اردوی نمبر ۲ قندهار ۱۳۷۱-۱۳۷۵
* کلیم‌اللهکلیم الله نقیبی از اعضاء شورای رهبری حزب
* [[عبدالستار مراد]] وزیر پیشینسابق اقتصاد و سفیر پیشینسابق افغانستان در مالزی
* حاجی میر عبدالخالق معاون پیشینسابق ولایت هرات و معاون محمد اسماعیل خان در چارچوب امارت عمومی حوزهٔحوزه جنوب‌غربجنوب غرب
* سید [[محمد خیرخواه]] سفیر پیشینسابق افغانستان در ایران، اوکرایناکراین و تاجیکستان
* [[محمد رحیم‌شاهرحیم قاضی‌زادهشاه قاضی زاده]]، ریس ادارهٔاداره عقیدتی سیاسی ریاست‌جمهوریریاست جمهوری ۱۳۷۱ -۱۳۷۶ و نمایندهٔنماینده برهان‌الدینبرهان الدین ربانی در حوزهٔحوزه جنوب جنوب‌غربغرب
* [http://herat.gov.af/fa/news/11725 سید محمد شفیق سادات] نمایندهٔنماینده پیشینسابق ولایت هرات در ولسی جرگه و ریس پیشینسابق هلال احمر هرات
* مصطفی حق‌جوحقجو معاون دفتر مرکزی جمعیت اسلامی افغانستان در ایران و معین وزارت معارف ۱۳۷۱- ۱۳۷۶
* نیک محمد معلم و فرماندهٔفرمانده جمعیت اسلامی در ولایت بادغیس
== منابع ==
| 