کنگره خلق‌های ایران

شورای خلق‌ها یک کنگرۀ سیاسی بود که قرار بود به ابتکار جبهه دموکراتیک ملی ایران به صورت سمبولیک در برابر مجلس خبرگان تشکیل شده و قانون اساسی غیرالزام‌آوری را به تصویب برساند. به گفتۀ‌ مهدی خان‌بابا تهرانی به دلیل حملۀ حکومت مرکزی به کردستان این کنگره هرگز برگزار نشد.

برگزاری کنگره در مهاباد

پس از برگزاری همه‌پرسی نظام جمهوری اسلامی در ایران و همزمان با بحث‌هایی که در رابطه با مجلس مؤسسان در جریان بود،‌ روحالله خمینی تصمیم گرفت که به جای برگزاری مجلس مؤسسان حکومت جدید، مجلسی به نام خبرگان تأسیس کند که تنها روحانیون قادر به عضویت در آن باشند. در آن زمان جبهه دموکراتیک ملی ایران به همراه نیروهای سیاسی کردستان و دیگر نیروهای اپوزیسیون در مخالفت با برگزاری مجلس خبرگان و انتخابات آن تصمیم گرفتند که کنگره‌ای را تحت عنوان شورای خلق‌ها در مهاباد برگزار کنند. بر اساس برنامه بنا بر این بود که در این کنگره یک قانون اساسی به صورت سمبولیک از سوی نمایندگان احزاب و گروه‌های سیاسی به تصویب برسد.

ناکامی در برگزاری شورای خلق‌ها

به گفتۀ‌ مهدی خان‌بابا تهرانی حملۀ حکومت مرکزی به کردستان دقیقاً یک روز قبل از برگزاری شورای خلق‌ها در مهاباد صورت گرفت و برگزاری این کنگره را ناکام گذاشت.

جبهۀ‌ دموکراتیک ملی ایران پس از ناکامی در برگزاری شورای خلق‌ها تصمیم گرفت که از طریق اتحاد با نیروهای کرد، سازمان مجاهدین خلق ایران و دیگر نیروهای اپوزیسیون جریان متحدی را در برابر جمهوری اسلامی تأسیس کند. به گفتۀ‌ مهدی خان‌بابا تهرانی جریان موسوم به اتحاد چپ طرحی را تحت عنوان «ضرورت تشکیل یک جبهۀ‌ واحد دموکراتیک-ضد امپریالیستی و تشکیل جبهۀ‌ واحد چپ» مطرح کرد که بر اساس آن نیروهای چپ جبهۀ‌ واحدی را به وجود آورده و سپس با سایر نیروها در یک جبهه قرار می‌گرفتند.

کتاب‌شناسی

• خان‌بابا تهرانی، مهدی. ۱۳۷۲. نگاهی از درون به جنبش چپ ایران، گفت‌وگوی حمید شوکت با مهدی خان‌بابا تهرانی، با مقدمۀ سرهنگ غلامرضا نجاتی، تهران: شرکت سهامی انتشار، چاپ دوم.