گویش تنکابنی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خط ۱۹:
== طبقه بندی ==
طبق [[گلاتولوگ]] گویش تنکابنی گویشی از [[زبان مازندرانی]] است.<ref>https://glottolog.org/resource/languoid/id/tone1234</ref> [[ایران کلباسی]] گویش [[تنکابن]] را گونه ای از [[زبان مازندرانی]] می داند.<ref>{{یادکرد ژورنال |نام خانوادگی۱=کلباسی |نام۱=ایران |تاریخ=1383 |عنوان=گذشته نقلی در لهجه ها و گویش های ایرانی |پیوند= http://ensani.ir/fa/article/99925/%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA%D9%87-%D9%86%D9%82%D9%84%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%84%D9%87%D8%AC%D9%87-%D9%87%D8%A7-%D9%88-%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C |ژورنال= ویژه نامه نامه فرهنگستان (گویش شناسی) |دوره= |شماره=2 |صفحات=82 |doi= |تاریخ بازبینی= }}</ref> بهمن زندی گویش تنکابنی را گویشی از زبان مازندرانی و زیرمجموعه [[زبان مازندرانی|گویش مازندرانی غربی]] معرفی می کند.<ref>{{یادکرد ژورنال |نام خانوادگی۱=Zandi |نام۱=Bahman |تاریخ=2011 |عنوان=The Status and Application of Persian Language and Tonekaboni Dialect in Tonekabon |پیوند= http://lsi-linguistics.ihcs.ac.ir/article_1448.html?lang=en |ژورنال=Jurnal of the Linguistices Society of Iran |دوره=7 |شماره=14 |صفحات=41 |doi= |تاریخ بازبینی= |زبان=en}}</ref> بتول سبز علیپور گویش تنکابنی را گویشی از [[زبان مازندرانی]] می داند.<ref>{{یادکرد ژورنال |نام خانوادگی۱=Sabzalipour |نام۱=Batoul |تاریخ=2015 |عنوان=A study of idiomatic expressions in persian and tonekaboni dialect |پیوند= https://www.journalcra.com/article/study-idiomatic-expressions-persian-and-tonekaboni-dialect |ژورنال=International Journal of Current Research |دوره=7 |شماره=1 |صفحات=11696 |doi= |تاریخ بازبینی= |زبان=en}}</ref> [[رودیگر اشمیت]] گویش بومی منطقه [[تنکابن]] را گویشی از [[زبان مازندرانی]] معرفی می کند.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= اشمیت |نام=رودیگر | پیوند نویسنده =رودیگر اشمیت |کتاب=راهنمای زبان‌های ایرانی |کوشش= ترجمه زیر نظر [[حسن رضایی باغ بیدی]] |صفحه =صفحه ٤٩٠ جلد دوم |ناشر=انتشارات ققنوس |مکان =تهران |سال =١٣٨٢ |شابک=964-311-488-0}}</ref> طبق [[دانشنامه ایرانیکا]] به نقل از [[دونالد استیلو]] در بین تنکابن و کلاردشت گویش‌ها حالت انتقال بین گیلکی و مازندرانی دارند؛ و آن را شاخه‌ای زبانی مجزا از گیلکی و مازندرانی طبقه‌بندی کرده‌اند. گویش‌های بومی کلاردشت و تنکابن را بدین ترتیب می‌توان چنان‌که دونالد استیلو پیشنهاد می‌کند، یک گروه زبانی مجزا درون پیوستار گفتاری در طول مناطق ساحلی و ارتفاعات کرانهٔ خزر دانست. این گروه حدوداً بین [[کلاردشت]] در شرق و [[رامسر]] در غرب کشیده شده‌است و زین رو توسط دونالد استیلو کاسپین مرکزی تعیین شده‌است با وجود این اتفاق نظر بر سر آن کم است،<ref>http://www.iranicaonline.org/articles/kalarestaq-2-restored</ref> اما برخلاف نظر استیلو و به باور [[بهرام فره وشی]] زبان‌شناس و متخصص زبان‌های ایرانی، حتی گویش منطقه [[لاهیجان]] نیز گونه‌ای از [[زبان گیلکی|گیلکی]]–[[زبان مازندرانی|مازندرانی]] است و حالت انتقالی دارد.<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی۱=فره وشی |نام۱=بهرام |پیوند نویسنده=بهرام فره‌وشی |عنوان=زبانها و گویش‌های ایرانی / بهرام فره وشی |نشانی=https://www.cgie.org.ir/fa/news/181122 |ناشر=مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی |تاریخ بازبینی=5 اوت 2020}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی۱=فره وشی |نام۱=بهرام |پیوند نویسنده=بهرام فره‌وشی |عنوان=زبانها و گویش‌های ایرانی |نشانی=http://ensani.ir/fa/article/313528/زبانها-و-گویش-های-ایرانی |ناشر=پرتال جامع علوم انسانی |تاریخ بازبینی=5 اوت 2020}}</ref>
در سال ۱۳۸۱ «واژه‌نامه بزرگ تبری» به ویراستاری «جهانگیر نصری اشرفی» منتشر شد که در بردارنده واژگانی از گویش‌های [[عباس‌آباد (مازندران)|عباس‌آباد]] و [[آمل]] و [[بابل (مازندران)|بابل]] و [[بهشهر]] و [[علی‌آباد کتول]] و [[کردکوی]] و [[نوشهر]] و [[ساری]] و [[تنکابن]] و دیگر مناطق بود.<ref>[https://iranicaonline.org/articles/iran-vi2-documentation The dictionary edited by Naṣri Ašrafi (1381 Š./2002) contains vocabulary from the dialects of ʿAbbāsābād, Āmol, Bābol, Behšahr, Katul, Kord-kuy, Nowšahr, Sāri, Qāʾem-šahr, Tonokābon, etc. (in part compared with Pahlavi).], (Prods Oktor Skjærvø), “IRAN vi. IRANIAN LANGUAGES AND SCRIPTS (2) Documentation” Encyclopædia Iranica, online edition</ref> در کتاب '''واژه‌نامه بزرگ تبری''' گویشی که در بخشی از منطقه رویان شامل چالوس و تنکابن شرقی (کلار باستانی، برخی از روستاهای کوهپایه‌ای منطقه بیرون بشم و لنگا و نواحی جلگه ای از آب چالوس و عباس‌آباد و رودخانه نشتا به مرکزیت عباس‌آباد) تکلم می‌شود نیز گویشی از زبان مازندرانی می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= نصری اشرافی |نام=جهانگیر | پیوند نویسنده = |کتاب=واژه‌نامه بزرگ تبری |کوشش= حسین صمدی و سید کاظم مداح و کریم الله قائمی و علی اصغر یوسفی نیا و محمود داوودی درزی و محمد حسن شکوری و عسکری آقاجانیان میری و ابوالحسن واعظی و ناصر یداللهی و جمشید قائمی و فرهاد صابر و ناعمه پازوکی |صفحه =صفحات ۲۷ و ۳۰ جلد اول |ناشر=اندیشه پرداز و خانه سبز |مکان =تهران |سال=۱۳۷۷|شابک=۹۶۴۹۱۱۳۱۵۰}}</ref> شماری از پژوهشگران زبان‌شناس، گویش منطقه [[تنکابن]] (گویش تنکابنی) را گویشی از [[زبان مازندرانی|زبان مازندرانی غربی]] می‌دانند.<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی۱=زندی |نام۱=بهمن |نام خانوادگی۲=روشن |نام۲=بلقیس |نام خانوادگی۳=نصیری الموتی |نام۳=سارا |عنوان=جایگاه و کاربرد زبان فارسی و گویش تنکابنی در شهر تنکابن |نشانی=http://ensani.ir/fa/article/355441/جایگاه-و-کاربرد-زبان-فارسی-و-گویش-تنکابنی-در-شهر-تنکابن |ناشر=پرتال جامع علوم انسانی |تاریخ بازبینی=12 ژوئیه 2020}}</ref> زبان گیلکی به دو گویش غربی (بیه پس) و شرقی (بیه پیش) تقسیم می‌شود و گاه دو گویش دیلمی_اشکوری و گویش بینابین چابکسری_تنکابنی (رامسری_تنکابنی) که به طبری_گیلکی (محدوده تنکابن تا چابکسر) معروف است هم به این فهرست اضافه می‌شوند.<ref>{{پک|دکتر فرزاد بختیاری مرکیه|۱۳۹۵|ک=تاریخ کنفرانس بین‌المللی =بررسی مسائل جاری زبانها، گویش‌ها و زبانشناسی14_15|ص=۲}}</ref> دانشنامه تبرستان و مازندران ذیل گویش دوهزاری چنین نقل نموده است، لهجه دوهزاری لهجه‌ای از [[زبان مازندرانی|زبان تبری]] است.<ref>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = نصری اشرفی | نام = جهانگیر | ویراستار = جعفر شجاع کیوانی | عنوان = دانشنامه‌ی تبرستان و مازندران جلد پنجم | سال = ۱۳۹۹ | ناشر = نشرنی = ۸۲}}</ref>
== دستور زبان ==
| |||