آکورد هفت نمایان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بازخوانی
خط ۱:
[[پرونده:Seventh of a dominant seventh chord in C.png|250px|بندانگشتی|«آکورد هفت نمایان» روی نت سل]]
در [[تئوری موسیقی]]، '''آکورد هفت نمایان''' ({{lang-en|Dominant seventh chord}}) یا «[[آکورد]] ماژور مینور هفت» در [[تئوری موسیقی]]، یک [[آکورد هفت]] است که از [[پایه آکورد]]، [[سوم آکورد]]، [[پنجم آکورد]] و [[هفتم کوچک]] تشکیل شده‌است.
 
== ساختار ==
آکورد هفت نمایان، یک [[آکورد ماژور]] است که یک «هفتم کوچک» به آن اضافه شده‌است. همراه با نامِ پایهٔ آکورد که با عدد ('''7''') مشخص شده‌است. یک مثال از آکورد هفت نمایان که بر روی [[نت (موسیقی)|نت]] [[سل (نت موسیقی)|سل]] با نماد ('''G'''<sup>7</sup>) متشکل از نت‌های ([[سل (نت موسیقی)|سل]]، [[سی (نت موسیقی)|سی]]، [[ر (نت موسیقی)|ر]]، [[فا (نت موسیقی)|فا]]) ساخته شده‌است.:
 
:<score %vorbis="1"%%T257066% lang="lilypond">
خط ۱۶:
</score>
 
آکوردهای هفت نمایان به خاطربه‌خاطر وجودِ «[[چهارم افزوده]]» بین سوم و هفتم آکورد، دارای یک «[[مطبوعیت (موسیقی)|ناحوشایندی]]» قوی» است.
 
آکورد هفت نمایان اغلب در «[[نمایان (موسیقی)|درجهٔ پنجم]]» [[گام (موسیقی)|گام]] یا [[تنالیته]] ساخته شده‌استمی‌شود. به عنوانبه‌عنوان مثال: در تنالیتهٔ [[دو ماژور]]، نت سل، پنجمِ گام است و هفتمِ آکورد روی نت سل ساخته شده‌است (تصویر بالا). در این تصویر نت فا یک «هفتمِ کوچک» بالاتر از نتِ سل قرار دارد و با توجه به نت سل که [[نمایان (موسیقی)|نمایان]] است، «آکورد هفت نمایان» نامیده می‌شود. در [[آنالیز عدد نویسیعدد‌نویسی رومی|عدد نویسیعدد‌نویسی رومی]]، نمادِ ('''G'''<sup>7</sup>) با عنوان ('''V'''<sup>7</sup>) در تنالیتهٔ دو ماژور نشان داده می‌شود.
 
آکورد هفت نمایان شاید مهمترین «آکورد هفت» باشد. این اولین آکورد هفت بود که به صورتبه‌صورت منظم در [[موسیقی کلاسیک]] ظاهر شد و تقریباً آکورد هفت نمایان، به اندازهٔ آکورد نمایان یافت می‌شود. عملکردِ [[نقش آکورد]] در آکوردهای نمایان، گرایش شدید به [[حل (موسیقی)|حل]] روی [[پایه (موسیقی)|تونیک]] دارد.
 
== تاریخچه ==
آهنگسازان [[موسیقی رنسانس|رنسانس]] به جای [[آکورد]]، [[فاصله (موسیقی)|فواصل]] را بر اساس [[هارمونی]] تصور می‌کردند، با این حال برخی [[مطبوعیت (موسیقی)|نامطبوعی‌های]] مقطعی از [[بسامد|فرکانس‌های]] هفتمِ نمایان مشاهده می‌شود. [[کلودیو مونته‌وردی]] (معمولاً به عنوانبه‌عنوان اولین کسی است که از آکورد هفت نمایان بدون «تهیه» استفاده می‌کند) و سایر آهنگسازان [[موسیقی دوره باروک|باروک]] شروع به «تهیه» و «[[حل (موسیقی)|حل]]» آکورد هفت به عنوانبه‌عنوان بخشی از هارمونی [[نقش آکورد|فونکسیونال]] کردند. گزیده‌ای از قطعهٔ «آریانا{{یاد|dir=ltr|L'Arianna}}» (۱۶۰۸) اثر مونته‌وردی در زیر نشان داده می‌شود که در آن آکورد هفت نمایان (رنگ قرمز)، به صورتبه‌صورت محافظه‌کارانه‌ای استفاده شده و به عنوانبه‌عنوان [[نت‌های زینت]] و نامطبوع، تهیه و حل می‌شود.
 
:<score %vorbis="1"%%T257066% lang="lilypond" override_midi="Monteverdi Lamento d'Arianna dominant seventh.mid">
خط ۶۰:
</score>
 
آکورد ('''V'''<sup>7</sup>) در [[موسیقی دوره کلاسیک|دوره کلاسیک]] مانند دورهٔ باروک به صورتبه‌صورت مداوم استفاده می‌شد. در [[موسیقی دوره رمانتیک|دورهٔ رومانتیک]]، هدایتِ صدای آزادتر به تدریجبه‌تدریج گسترش یافت و منجر به از بین رفتنرفتنِ هارمونی «فونکسیونال»، پس از رومانتیک و [[امپرسیونیسم در موسیقی|امپرسیونیسم]] شد. از جمله کاربردِ آکورهای نامطبوع‌تر، از طریق پسوندهایی مانند [[آکورد گسترده]]، و استفادهٔ کمتر از [[آکورد ماژور|آکورد مازور]] و [[آکورد مینور|مینور]] بود. در [[موسیقی کلاسیک قرن بیستم]]، یا آگاهانه از آکورد ('''V'''<sup>7</sup>) استفاده می‌شد، یا به‌طور کلی عاری از آکورد ('''V'''<sup>7</sup>) بود. این در حالی بود که هارمونی فونکسیونال از جمله ('''V'''<sup>7</sup>)، همچنان در [[موسیقی جاز]] و [[موسیقی عامه‌پسند|عامه‌پسند]] رواج داشت.
 
گزیده‌ای از قطعهٔ [[مازورکا]] در [[فا مینور]] (۱۸۴۹)، [[اپوس]]، ۶۸، اثر [[فردریک شوپن]]، [[میزان (موسیقی)|میزان]] ۱ تا ۴، با هفتم نمایان (رنگ قرمز) که هفتم آکورد، به وضعیت [[مطبوعیت (موسیقی)|مطبوعی]] در آن زمان رسیده بود.
خط ۱۱۵:
>> }
</score>|width=300|caption=حل فاصلهٔ ترایتون از «سونات پیانو شماره ۱۱» در [[سی بمل ماژور]]، [[اپوس]]. ۲۲ (۱۸۰۰) اثر: [[لودویک فان بتهوون|بتهوون]].}}
[[نقش آکورد]] در هفت نمایان، گرایش به [[حل (موسیقی)|حل]] روی آکورد [[پایه (موسیقی)|تونیک]] است. این آکورد بسیار برای آهنگسازان قابل استفاده است، زیرا هم دارای یک [[سه‌صدایی]] [[ماژور]] و هم دارای یک [[فاصله (موسیقی)|فاصلهٔ]] [[چهارم افزوده|ترایتون]] است که در مجموع آکوردی پرقدرت را به خود اختصاص می‌دهد. «ترایتون» با همخوانی درجه سوم و درجه هفتم ایجاد می‌شود (مثلاً در آکورد '''G'''<sup>7</sup>، فاصلهفاصلۀ بین نت سی و فافا، یک ترایتون است).
{{نقل قول|نیاز آکورد '''V'''<sup>7</sup> برای حل، از نظرِ گوش ما تقریباً غیرقابل اجتناب است. واضح و آشکار است که هفتم نمایان در حقیقت نیروی محرکه اصلی در موسیقی ما است.|گلدمن{{یاد|dir=ltr|Richard Franko Goldman}} (۱۹۶۵)}}
 
در یک زمینهٔ [[دیاتونیک]]، نت پیشرو ([[محسوس (موسیقی)|نت پیشرو (محسوس)]]) که سوم آکوردِ نمایان است، تمایل شدیدی برای حرکت به سمتِ تونیک دارد (به عنوان مثال در گام دو ماژور، سوم آکورد در '''G'''<sup>7</sup>، نتِ سی است). هفتم آکورد در بالابالاتر بهاز عنوانآن به‌عنوان [[صدای پیشرو]] به سوم گام حل می‌شود (در دو ماژور، هفتم آکوردِ '''G'''<sup>7</sup> (نت فا)، [[نیم پرده]] بالاتر است و در حرکتی به پایین روی نت می حل می‌شود). این ترکیبِ قدرتمندِ حرکت بخشِ پایه توسط پنجم، و حل طبیعیِ «سه‌صدایی تونیک» توسط «سه‌صدایی نمایان» (به عنوان مثال از «سل، سی، ر» به «دو، می، سل» در گام دو ماژور)، یک [[کادانس]] ایجاد می‌کند که با استفاده از آن می‌توان یک قطعه یا یک بخش را به پایان برد. مثال:
 
{{چپ‌چین}}:<score %vorbis="1"%%T257066% lang="lilypond">
خط ۱۳۸:
به دلیل همین کاربردِ اولیهٔ آکورد نمایان، به سرعت راهی آسان برای فریبِ گوش شنونده، با یک «[[کادانس|کادانس فریب‌دهنده]]» شد. آکورد هفت نمایان همچنین ممکن است در دایره‌ای از توالی آکوردها بعد از [[درجه (موسیقی)|درجه]] [[روپایه (موسیقی)|روپایه]] ('''ii''') قرار گیرد.
 
از همه مهمتر، آکوردهای هفت نمایانِ غیر [[دیاتونیک]] (گاهی اوقات از آن به عنوانبه‌عنوان یک [[گام کروماتیک|کروماتیک]] هفتم استفاده می‌شود) که از یک گام دیگر قرض گرفته شده‌است، می‌تواند به آهنگساز اجازه دهد که [[پرده‌گردانی|مدولاسیون]] را به گام دیگری تعدیل کند. این تکنیک به‌ویژه از [[موسیقی دوره کلاسیک|دوره کلاسیک]] بسیار رایج است و منجر به استفاده بیشتر و ابتکاری از آکورد هفت نمایان مانند: [[آکورد فرعی|نمایان فرعی]] (<small>از چپ به راست:</small> '''V'''<sup>7</sup>/'''V'''، نمایش در پایین)، [[آکورد گسترده|نمایان گسترده]] (<small>از چپ به راست:</small> '''V'''<sup>7</sup>/'''V'''/'''V''') و [[آکورد گسترده|نمایان جانشین]] (<small>از چپ به راست:</small> '''V'''<sup>7</sup>/'''V'''{{music|b}}) شده‌است.
 
:<score %vorbis="1"%%T257066% lang="lilypond"> {
خط ۱۸۵:
>>
</score>
* در حل دیگری نت نمایان (سل) ثابت می‌ماند، محسوس (سی) به تونیک و زیرنمایان (فا)، به میانی (می) حل می‌شود.
*:<score %vorbis="1"%%T257066% lang="lilypond">
\new PianoStaff <<
خط ۲۰۲:
>>
</score>
* هر چهار صدا در آکورد هفت موجود است، گر چهگرچه ممکن است نت پایه تکرار شود و پنجم آکورد حذف شود.
* [[پنجم کاسته]] (اگر هفتم بالای سوم آکورد باشد، مانند [[میزان (موسیقی)|میزان]] اول) به داخل حل می‌شود. در حالی که [[چهارم افزوده]] (اگر هفتم زیر سوم آکورد باشد، مانند میزان دوم) به بیرون حل می‌شود.
*:<score %vorbis="1"%%T257066% lang="lilypond">