|
[[پرونده:Cowboy Toys.JPG|250px|چپ|بندانگشتی|اسباب‌بازی و آدمک‌های [[کابوی]]ها و [[سرخ‌پوست]]ان، از وسایل مورد علاقه بسیاری از کودکان، بخصوص پسربچه‌ها است.]]
'''اسباب‌بازی''' یا به [[فارسی افغانستان]] '''بازیچه''' وسیله‌ای برای [[بازی]]کردن است که به‌طور معمول به‌وسیلهٔ [[کودک]]ان و حیوانات خانگی مورد استفاده قرار می‌گیرد و در [[رشد]] و شکوفایی استعدادهایشان به آنان کمک می‌کند. البته مورد استفاده قرار گرفتن آنان توسط بزرگسالان و حیوانات غیر اهلی نیز غیرمعمول نیست. وسایل متعددی به عنوان اسباب بازی تولید می‌شوند اما از هر وسیله‌ای هم نمی‌توان به عنوان اسباب بازی استفاده کرد.ژان پیاژه معتقد است در گزینش اسباب بازی برای کودک باید دقت شود چون در شکل دهی به تمایلات عاطفی و روانی او نقش مهمی دارد. هر اسباب بازی باید استاندارد باشد(نه فقط اسباب بازی) و آرم استاندارد آن کشور یا قاره بر روی بسته یا خود وسیله حک شده باشد تا از سالم بودن آن اطمینان حاصل شود. بهتر است که از فروشگاه‌ها و شرکت‌های نامعتبر خریداری نشود. پس باید خرید یک اسباب بازی به این نکات توجه شود:
1-داشتن یا نداشتن مارک استاندارد محصول آن کشور یا قاره2-شرکت سازنده(باید یک شرکت معروف باشد) 3-جنس آن اسباب بازی 4-رده سنی مشخص شده برای آن اسباب بازی(مثلاً روی بسته آن نوشته شده که برای کودکان بالای 3 سال>)
اگر به این نکات توجه نشود، ممکن است برای استفاده‌کننده خطراتی ایجاد شود؛مثلاً ممکن است که رنگ آن اسباب بازی خطرناک و غیر استاندارد باشد یا ممکن است دارای قطعات ریز باشد و برای کودکان زیر 3 سال خطرناک باشد و...
انتخاب اسباب بازی درست برای رده سنی مناسب یکی از نکات بسیار مهم در خرید اسباب بازی است مخصوصا اسباب بازی برای کودکان زیر سه سال و نوزادان که باید ویژگی‌هایویژگی های خاصی داشته باشند.
یکی از این ویژگی‌هاویژگی ها مواد اولیه تشکیل دهنده اسباب بازی است که باید از مواد اولیه و با کیفیت تولید شده باشند زیرا این گروه از کودکان بسیار حساس هستند و مواد شیمیایی غیر استاندارد تاثیرات بدی بروی آنها خواهند داشت.
ویژگی بعدی رنگ مورد استفاده در تولید اسباب بازی است که علاوه رنگ بندی شاد باید از مواد غیر شیمیایی استفاده شده باشد زیرا کودک این وسایل را بسیار در دهان خود می‌کندمیکند و در صورت مناسب نبودن رنگ تاثیرات مخربی بروی کودک خواهد داشت.
ویژگی بعدی جنس بدنه اسباب بازی است که حتما باید نشکن بوده و از مواد مستحکم و با دوام تولید شده باشد. باید توجه داشت هیچ قطعه تیزی نداشته باشد و هیچ قطعه کوچکی از آن جدا نشود زیرا کودک قطعات کوچک را می‌خورندمی خورند و شاید باعث خفگی کودک شود.
ویژگی دیگر در این سری از اسباب بازی آموزشی بودن آن است تا کودک در زمان بازی علاوه بر سرگرمی توانای‌هایتوانای های خود را بالاتر ببرد و از حواس پنجگانه خود بهترین استفاده را داشته باشد تا باعث تقویت این حس شود.
اسباب بازی‌ها ریشهٔ ما قبل تاریخی دارند. در پایگاه‌های باستان‌شناسی عروسک‌هایی که بچه‌ها، حیوانات، و سربازان را تداعی می‌کنند، هر روزه یافته می‌شود. در زمان‌های قدیم کودکان خود برای خویش اسباب بازی می‌ساختندمی ساختند. بعدها کسانی پیدا شدند که برای کودکان شروع به ساختن اسباب بازی کردند. این روزها بازی کردن مجازی شده و کمتر کودکی با کامپیوتر آشنا نیست.
= تاثیر اسباب بازی روی کودکان =
بازی کردن یکی از اصلی‌ترین خصوصیات یک کودک است. او حین بازی، احساساتش را بروز می‌دهد و فشارهای روانی خود را تخلیه می‌کند؛ به شناخت خوبی از خود و جهان اطرافش می‌رسد و برای مشکلاتش راه حل ارائه دهد. افرادی که در کودکی مهارت حل مسئله و خلاقیت را تجربه کرده باشند، در بزرگسالی و حل مشکلات پیچیده موفق‌ترند. بسیاری از مهارت‌های دست‌ورزی، به وسیله‌ی بازی کردن در کودکان تقویت می‌شود. همچنین اسباب‌بازی به تقویت گفتار، مهارت‌های زبانی کودکان، برقراری ارتباط و کار گروهی در آنها کمک می‌کند. کودکانی که اسباب‌بازی ندارند در رشد ذهنی از هم‌سالان خود عقب‌ترند. از طرفی نتایج حاصل از تحقیقات نشان می‌دهد، بچه‌هایی که اطرافشان اسباب‌بازی زیادی دارند، از سایرین پریشان‌ترند و از بازی لذت نمی‌برند. روانشناسان همچنین معتقدند نوع ابزار سرگرمی برای کودکان نقش بسیار مهمی در تمایلات عاطفی و روانی آنها دارد. بنابراین اگر بازی با این وسایل برای کودک سخت باشد، باعث خستگی و کاهش اعتماد به نفس می‌شود. از طرفی این اسباب‌بازی‌ها اگر خیلی ساده باشند، بچه‌ها را به فکر کردن وادار نمی‌کنند. اسباب بازی کودکان در حالت کلی بر تفکر، خلاقیت، حل مسئله، یادگیری مفاهیمی از قبیل رنگ، شکل، جنس و ... کمک زیادی می‌کند. به شرط آن که متناسب با سن کودک خریداری شود.
= اسباب بازی مناسب کودکان =
اسباب‌بازی‌های مناسب کودکان تا 12 سالگی عبارت‌اند از:
۱- نوزادی تا یک‌سالگی: جغجغه، اسباب‌بازی‌های کوکی، عروسک پارچه‌ای، بادکنک رنگی، توپ و ...
۲- یک تا سه سالگی: مهره‌ها و وسایل کشیدنی و جداکردنی، مداد شمعی، لگو، مکعب‌های ساختنی و ...
۳- سه تا پنج سالگی: دومینو، جورچین، قطار، ماشین، کامیون و ...
۴- پنج تا نه سالگی: وسایل باغبانی، دوچرخه، فرفره، طناب، انواع عروسک، گل رس و ...
۵- نه تا دوازده سالگی: دوچرخه، تجهیزات ورزشی، کفش اسکی، نمونه‌ی اسباب کار و ..
= جنسیت =
برخی از اسباب بازی‌هابازی ها ، مانند عروسک‌هایعروسک های باربی و سربازان اسباب بازی ، از نظر جنسیت متفاوت می‌باشند. اولین بار اضافه شدن جنسیت به اسباب بازی‌هابازی ها در دهه 1960 و 1970 رخ داد. قبل از سال 1975 ، فقط حدود دو درصد از اسباب بازی‌هابازی ها از لحاظ جنسیتی از یک دیگر جدا می‌شدند ، در حالی که امروز در فروشگاه‌هافروشگاه ها این دسته بندی گسترش بیشتری پیدا کرده‌استکرده است ، محقق کلر میلر می‌گوید:(( اسباب بازی‌هابازی ها امروزه یک قلمرو جهانی محسوب می‌شودمی شود ، امروزه تمام اسباب بازی‌هابازی ها برچسب جنسیت دارند. )) مجله ''نقش جنسی'' در این زمینه در سال 1975 با تمرکز بر تأثیرات جنسیت در جوانان آغاز شد. بسیاری از کتاب‌هایکتاب های درسی روانشناختی شروع به تغییر عقاید و جهت‌هایجهت های آموزشی درباره این موضوع کردند. در کنار این موضوع ، محققان همچنین ایده‌هایایده های زن و مرد را به چالش کشیدند.
== منابع ==
| 