زازاکی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
برچسب‌ها: برگردانده‌شده ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
به نسخهٔ 31952621 از Shawarsh (بحث) برگردانده شد (توینکل)
برچسب: خنثی‌سازی
خط ۲۷:
|یادداشت=IPA
}}
'''زازاکی'''، '''زازا،''' '''زازایی، کرمانجکی، کردکی'''<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Kirmanckî, Kirdkî, Dimilkî, Zazakî|نشانی=http://www.zazaki.net/haber/kirmanck,-kirdk,-dimilk,-zazak-148.htm|وبگاه=www.zazaki.net|بازبینی=2021-01-29}}</ref> '''یا''' '''دیملی''' (به زازاکی: '''Dımılki''', '''Kırdki''', '''Kırmancki''', '''Zazaki''') یکی از [[زبان‌های ایرانی]] [[زبان‌های ایرانی شمال غربی|شاخهٔ شمال‌غربی]] و از [[زبان‌های کاسپین ]]<ref>[http://www.iranicaonline.org/articles/dimli]Encyclopædia Iranica] Nevertheless, their language has preserved numerous isoglosses with the dialects of the southern Caspian region, and its place in the Caspian dialect group of Northwest Iranian is clear.</ref> است که در شرق [[آناتولی]] ([[ترکیه]]) توسط [[مردم زازایی]] صحبت می‌شود. شمار کردهای [[زازا]]زبانان را تا حدود ۴ میلیون تن حدس می‌زنند.
 
کردی زازاکی همانندی‌های نزدیکی با کردیزبان [[اورامانی]] و گویش کردی [[باجلانی]] دارد و به این خاطر، زبان‌شناسان این سه گویش را درون خانواده‌ای به نام کردی [[زازا-گورانی]] قرار می‌دهند و زازا-گورانی را شاخه‌ای جداگانه از دستهٔ زبان‌های ایرانی شمال غربی به‌شمار می‌آورند.
 
== ریشه‌های کردی زازاکیزبان ==
دربارهٔ ریشهٔ این گویش از زبان کردی،زبان، در کنار نظر غالب، دیدگاه‌های دیگری نیز وجود دارد.{{سخ}}
کردیزبان زازاکی یکی از زبان‌های ایرانیِ شمال غربی است و به زبان‌های [[گیلکی]]، [[زبان مازندرانی|مازندرانی]] و [[تالشی]] بسیار نزدیک است.<ref>http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=diq</ref><ref>http://books.google.de/books?id=LuVSkpVuAkAC&pg=PA385&dq=zazaki+paul+ludwig&hl=de&ei=SJ5NTs-oKcvG8QOagL26Bw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CDUQ6AEwAQ#v=onepage&q=zazaki%20paul%20ludwig&f=false</ref> زازاکیاین زبان پیشتر به عنوان شاخه‌ای از گویش‌های زبان [[زبانهای کردی]] در نظر گرفته می‌شودمی‌شد که اکنون بی اعتبار است و امروزه زبان زازاکی جز [[زبانهای کردی]] محسوب نمی‌شود.<ref>{{cite web|last1=Kjeilen|first1=Tore|title=Zazaki|url=http://looklex.com/e.o/zazaki_l.htm|website=LookLex Encyclopaedia|quote=Zazaki has earlier been classified under Kurdish. Similar to the Dimli language (mainly Iran), Zazaki's relation to Kurdish is clear, though, but influences from other languages and an independent history have set them apart.}}</ref><ref>http://www.britannica.com/topic/Iranian-languages</ref><ref>http://www.joshuaproject.net/languages.php?rol3=diq</ref><ref>http://www.jstor.org/discover/10.2307/4030804?uid=3739192&uid=2&uid=4&sid=21101221288217</ref>
زبان‌شناسان بر این باورند که کردهای زازازازاها شاخه‌ای مستقل از اقوام ایرانی هستند و نام اصلی زازاها یعنی «دیملی» را گونهٔ دگرگون‌شدهٔ واژهٔ [[دیلمیان|دیلمی]] می‌دانند و خاستگاه این مردم را منطقهٔ [[دیلمستان]] در غرب رشته‌کوه [[البرز]] و جنوب [[گیلان]] حدس می‌زنند؛ ولی زازاکی گویشیزبانی [[کردیزبان|دیلمی]] است.<ref>, [http://books.google.nl/books?id=3mE04D9PMpAC&pg=PA1576&lpg=PA1576&dq=kurmanji+separate+language&source=bl&ots=6yMQCFjaBZ&sig=8oUVeVmmbEtqsFiXjAw7E2DYTXo&hl=nl&ei=BqwhSu7yDoHB-Aa_opGwCQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=3 Encyclopedia of the developing world], Thomas M. Leonard, Taylor & Francis, 2006
ISBN 0-415-97662-6, 9780415976626, p.1576</ref>
 
== سکونتگاه ==
محدودهٔ سکونت کردهای [[مردم زازا|زازازازاها]]، مناطق غربیِ [[کردستان ترکیه]] شامل [[درسیم]]، [[الازیغ]]، [[ارزنجان]]، [[ملاطیه]]، [[سیواس]]، [[مرعش]] و [[دیاربکر]] است که البته در بسیاری مناطق با کردهای کرمانج‌کرمانج‌ها در مناطق مشترکی زندگی می‌کنند، از جمله در [[دیاربکر]]. اکثر کردهای زازازازاها قادر به تکلم به [[کردی کرمانجی]] نیز می‌باشند.
 
از شاعران معاصر به گویش کردیزبان زازاکی را می‌توان از [[روشان لزگین]] نام برد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=|نشانی=http://www.zazaki.net/haber/rosan-lezgn-25.htm|عنوان=Zazaki.NET: Roşan Lezgîn, Bîyografî}}</ref>
 
== مقایسهٔ ریشه‌شناختیِ کردی زازاکی، پارسی و برخی زبان‌های دیگر هندواروپایی ==
* <span style="font-size:larger;"> اعداد </span>
{| class="wikitable"
خط ۱۵۴:
مانند فارسی، [[فعل]] دارای [[بن مضارع]] و [[بن ماضی]] است.
 
== جمله‌های بعضی پایه‌های کردی زازاکی و پارسی ==
{| class="wikitable"
|-