جزیره ابوموسی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
←جمعیتشناسی و سکونت: متن و بهبود |
←ریشه‌شناسی نام: بهبود و متن و منبع |
||
خط ۱۴:
جزیره ابوموسی به عنوان بخشی از استان هرمزگان در مالکیت و کنترل ایران است؛ با این‌حال، [[امارات متحده عربی]] بر آن [[حاکمیت ایران بر جزایر سه‌گانه|ادعای مالکیت]] می‌کند و آن را بخشی از [[شارجه|امارت شارجه]] می‌داند. ایران همواره بر حق حاکمیت بی چون و چرا بر این جزیره تأکید کرده‌است. در حال حاضر اکثریت جمعیت ابوموسی را شهروندان ایران تشکیل می‌دهند و اقلیتی اماراتی در آن زندگی می‌کنند. ایران به‌واسطه [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی]] و [[ارتش جمهوری اسلامی ایران|ارتش ایران]] در جزیره ابوموسی حضور نظامی دارد. پلیس محلی شارجه از زمان تفاهم‌نامه ۱۹۷۱، پاسگاهی در این جزیره دارد.
== نام جزیره و ریشه‌شناسی ==
نام رسمی جزیره براساس پایگاه ملی نام‌های جغرافیایی ایران از زیرمجموعه‌های [[سازمان نقشه‌برداری کشور|سازمان نقشه‌برداری کشوری]]، «ابوموسی» است و این نام مصوب هیئت دولت در سال ۱۳۶۱ است.<ref name=":19" /><ref name=":20">{{یادکرد وب|عنوان=استانداری هرمزگان: استفاده از نام "بوموسی" ممنوع است|نشانی=https://www.irna.ir/news/84126874/استانداری-هرمزگان-استفاده-از-نام-بوموسی-ممنوع-است|وبگاه=ایرنا|تاریخ=2020-11-28|بازبینی=2021-05-08|کد زبان=fa|نام خانوادگی=944}}</ref> استانداری هرمزگان استفاده از نام «بوموسی» را در اسناد دولتی استان ممنوع ساخته‌است.<ref name=":20" />
رهبر ایران معتقد است که این جزیره باید به جای ابوموسی، بوموسی خوانده شود.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=دستور خامنه‌ای برای مسکونی شدن جزایر سه‌گانه: همه خلیج فارس متعلق به «فارس» است|نشانی=https://www.rfi.fr/fa/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87/20200430-%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1-%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%86%DB%8C-%D8%B4%D8%AF%D9%86-%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1-%D8%B3%D9%87-%DA%AF%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%87%D9%85%D9%87-%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3-%D9%85%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%82-%D8%A8%D9%87-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3-%D8%A7%D8%B3%D8%AA|وبگاه=ار.اف.ای - RFI|تاریخ=2020-04-30|بازبینی=2021-05-08|کد زبان=fa}}</ref> [[زهرا پیشگاهی‌فرد|زهرا پیشگامی‌فرد]]، استاد [[ژئوپلیتیک|جغرافيای سياسی]] [[دانشگاه تهران]]، می‌گوید که «پيش از ورود انگليسي‌ها، فردي به نام موسي سبب رونق و آباداني اين جزيره شد و پس از مدتي، نام «بابا موسي» بر جزيره گذاشته شد. «بابا موسي» در زبان محلي جنوبي به «بابو موسي» تغيير پيدا كرد و به‌تدريج با تغييرات ديگر، به آن «بوموسي» مي‌گفتند. سپس اعرابي كه در زمان انگليسي‌ها به اين جزيره آمدند، به‌دليل متجانس بودن واژه «بو» و «ابو» نام «بوموسي» را به «ابوموسي» تغيير دادند و كم‌كم استفاده از اين واژه رواج يافت و جزيره حتی پس از رفتن انگليسي‌ها نيز به همين نام باقي ماند.»<ref>{{یادکرد وب|عنوان=نام ايراني جزيره‌ي «ابوموسي» چيست؟|نشانی=https://www.isna.ir/news/91020904047/نام-ايراني-جزيره-ي-ابوموسي-چيست|وبگاه=ایسنا|تاریخ=2012-04-28|بازبینی=2021-05-08|کد زبان=fa}}</ref>
نام
این جزیره در اسناد تاریخی و نقشه‌ها با نام بوموو (BoumOuw) بوم یعنی "جا، مکان"+ "اوو"(Aouw) یعنی آب (معرب آن بومف) روی هم یعنی مکان آب و با نام '''گپ سبزو''' (به معنای جای سبز) و بوم سوز یا بوموسو BoumSou ثبت شده‌است. (بوم به معنی مکان است و «سو» چند معنی دارد سو Souw را اگر مخفف سووز Souwz بدانیم نام یک نوع سبزی و نام یک نوع بوته سبز خارداراست (سوو، خار و گون) و به‌طور کلی نیز سووز souwz در زبان فارسی کهن معنی سبز می‌دهد و در مجموع می‌توان آن را به معنای مکان سبز نامید).[http://persiangulfstudies.com/fa/index.asp?p=pages&ID=314&Sub=307]<ref>[http://0-dla.library.upenn.edu.librus.hccs.edu/dla/newbooks/record.html?id=NEWBOOKS_4974631] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120911145741/http://0-dla.library.upenn.edu.librus.hccs.edu/dla/newbooks/record.html?id=NEWBOOKS_4974631|date=۱۱ سپتامبر ۲۰۱۲}},
Documents on the Persian Gulf's name: the eternal heritage of ancient time
Author:Ajam, Muḥammad.]]'',''</ref>
بعضی سوز را کوتاه شده سوزان به معنی داغ گرفته‌اند که درست نیست. زیرا سوز و سبزو دقیقاً هنوز هم در گویش محلی معنی سبز می‌دهد واین جزیره در مقایسه با صحرای عربی جزیره‌ای سبز است؛ و حتی گرمای آن نیز به مراتب کمتر از صحرا است؛ و معتدل‌ترین هوا در خلیج‌فارس را دارد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://shahrgon.net/1184/pdf/1184-044.pdf|عنوان=نام‌های بوموسی' را بهتر بشناسیم|ناشر=شهرگون نیوز}}{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹|bot=InternetArchiveBot}}</ref>
▲نام ابوموسی در نقشه‌ها، کتب تاریخی و جغرافیای قدیم و جدید کشورها دیده می‌شود. به‌طور نمونه در نقشه‌ای که در سال ۱۹۶۷ توسط دولت شوروی سابق چاپ گردید، نام ایرانی بوموسی برای این جزیره به کار رفته‌است. نام بوموسی برگرفته از نام یکی از سرداران کریم خان است که پس از حضور در این جزیره نام خود را بر آن نهاده‌است. انگلیسی‌ها پس از نفوذ در خلیج‌فارس به منظور کنار گذاشتن عناصر ایرانی از این جزیره عنوان جعلی ابوموسی را برای جزیره به کار بردند.<ref>سیدعلی حق‌شناس، حاکمیت تاریخی ایران بر جزایر تنب و بوموسی، ص ۵۱</ref>
== جغرافیا ==
| |||