طغرل سوم: تفاوت میان نسخه‌ها

|نام = طغرل سوم ''طغرل ابن= ارسلان''طغرل سوم

|دودمان = [[سلجوقیان]]،[[سلجوقیان عراق عجم]]

|زادروز = =

|تاجگذاری = ه۵۷۱ ه‍.ق ۵۷۱{{-}} /۱۱۷۵ م ۱۱۷۵

|تاریخ_پایان_حکومت = بیست و چهارم۲۴ جمادی‌الثانی ۵۹۰ ه.ق{{-}} / شانزدهم۱۶ ژوئن ۱۱۹۴ م

|تاریخ درگذشت = =

|محل درگذشت = [[ایران]]، [[همدان]]''[[عراق_عجم]]''

|پدر = [[ارسلان‌شاه یکم|ارسلان‌شاه اول]]

|پس از = [[ارسلان‌شاه یکم|ارسلان‌شاه]]

|پیش از = =

|دین = [[اسلام]]،[[تسنن]]

'''طغرل سوم''' یا '''طغرل بن ارسلان''' (مرگ در [[۵۹۰ (قمری)|۵۹۰ هجری قمری]]ه‍.ق) نامدار به ''رکن الدنیاء والدین ابوطالب طغرل بن ارسلان‌شاه سلجوقی''، ولیعهد [[ارسلان‌شاه یکم|سلطان ارسلان‌شاه]]؛ پس از وفات وی در ۵۷۱ ه‍.ق (۱۱۷۵ م)، به سلطنت سلجوقیان عراق عجم به پایتختی [[همدان]] رسید. با کشته شدن طغرل سوم، به فرمان [[علاءالدین تکش|سلطان تکش خوارزمشاه]]، تسلط حکّام [[سلجوقیان]] در [[ایران]] پایان یافت.

اتابک [[اتابک شمس‌الدین ایلدگز|ایلدگز]]، در حدود یک ماه، [[فارس]] و [[اصفهان]] را از سرکشان و عصیان‌گران پاک ساخت و حاکم انجاز را که مایل به تصاحب [[آذربایجان]] بود، برکنار کرد. حکومت [[بغداد]] نیز، با اتابکی ایلدگز و کاردانی وی، نتوانست به شیوهٔ دیرین خلفا در راستای اُفول طغرل اقدام کند؛ چنانکهچنان‌که مبنای دولت طغرل ثابت‌قدم‌تر بود.<ref name=":0">[http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=طغرل+بن+ارسلان+سلجوقی&SSOReturnPage=Check&Rand=0 طغرل بن ارسلان (طغرل سوم)]، برگرفته از وبسایت فرهنگی رشد</ref>

سرانجام نزاع و اختلاف این دو چنان به اوج رسید؛ که قزل‌ارسلان قیام کرد و طغرل را به محبس فرستاد؛ تا به مقام '''حاکم''' یا ''امیرامارت'' دست یابد. ولی ناهنگام، در شعبان ۵۸۷ ه‍.ق به قتل رسید. ظاهراً، فرمان مرگ قزل‌ارسلان از آمران فدائیان [[اسماعیلیه]] صادرشده‌است.<ref name=":0" />

== جدال‌های باخترغرب و خاورشرق ==

از حوادث مهم این دوران، خصومت والی همدان با خلیفه «[[ناصر (خلیفه)|الناصر لدین الله]]» بود. به آن دلیل، خبر اوضاع ناآرام و ستیزهای طغرل و [[قزل‌ارسلان]] به اطلاع خلیفه رسید و به امر خلیفه در بهار ۵۸۴ ه‍. ق، به نزد قزل‌ارسلان، جامه‌ای و خلعت آمران و شهربانان فرستاد و مقرر شد، سپاهیان خلیفه به معبر [[همدان]] رهسپار شوند و در [[کرمانشاه]] و [[دینور]] ارتش و اردوی وسیعی فراهم کنند؛ تا اتابک قزل‌ارسلان به [[جلال‌الدین عبدالله بن یونس]] وزیر خلیفه بپیوندد و از آن مسیر به سوی [[همدان]] حرکت کنند و سلطان سلجوقی را از میان بردارند.

خلیفه در روز هشتم۸ ربیع‌الاول ۵۸۴ ه‍.ق به نزدیکی همدان رسید. در نبردی که میان لشکریان رخ داد؛ طغرل لیاقت، شایستگی و دلاوری‌های محسوسی نشان داد. سپاه بغداد متواری و تسلیم شدند و وزیر اعظم جلال‌الدین به دست آنان اسیر شد. دستاوردهای این نبرد نظیرغنائم رزمی عظیم، شامل زر و سیم و اسلحه بود که نصیب لشکریان طغرل شد.<ref name=":0" />

در سال ۵۸۹ ه‍. ق، طغرل آگاه شد؛ [[علاءالدین تکش|سلطان تکش خوارزمشاه]] در [[ری]]، دژ طَبَرَک را محاصره کرده و ارتش مغلوب شده است؛شده‌است؛ و نیز قائمان خوارزم را اسیر؛ و به زندان فرزین فرستاده‌اند. سپس خواجه معین را در ری رها کرد و خود به همدان بازگشت.

پس از رویدادها، [[علاءالدین تکش|تکش خوارزمشاه]] مصمّم و قاطعانه علیه والی همدان قیام کرد؛ و باردیگر، ره سپار [[عراق]] شد. طغرل نیز از [[همدان]] در ''بیست‌و‌چهارم‌جمادی‌الثانی۲۴ جمادی‌الثانی ۵۹۰ هه‍. ق'' خارج شد و از [[ری]]، به قصد نبرد با حاکم خوارزم لشکر کشاند و تنازع آغاز شد. سرداران و سپاهیان سلجوقیان از جنگ گریخته و طُغرل به کام مرگ می‌رود. سلطان تکش خوارزمشاه نیز به قتل وی دستور می‌دهد. با وفات طغرل سوم، تسلط حکّام [[سلجوقیان|سلاجقه]] در [[ایران]] واژگون شد.<ref name=":0"/>

{{پانویس}}
{{سلجوقیان}}