ماسول: تفاوت میان نسخه‌ها

| زیرنویس تصویر = مجسمه‌ای متعلق به ماسول مربوط به ۳۷۷ تا ۳۵۳ پ. م [[موزه پوشکین]]

| تاجگذاری = ٣٧٧۳۷۷ پ. م

| نام کامل =

| لقب =

| زادگاه = [[هالیکارناس]]

| تاریخ درگذشت = ٣۵٣۳۵۳ پ. م

| محل درگذشت = [[هالیکارناس]]، [[کاریا|ساتراپی کاریا]]، [[شاهنشاهی هخامنشی]]

| آرامگاه = [[آرامگاه هالیکارناسوس]]

| پیش از = [[آرتمیس دوم]]

| پس از = [[هکاتومنوس]]

| شهبانو =

| همسر ۱ =

| دودمان = خاندان هکاتومن

| پدر = [[هکاتومنوس]]

| فرزندان =

| دین =

'''ماسول'''، '''موزول'''، '''ماسولوس''' یا '''موزولوس''' (٣٧٧–٣۵٣۳۷۷–۳۵۳ پیش از میلاد) {{یونانی|Μαύσωλος یا Μαύσσωλλος}}، (به [[زبان کاریایی|کاریایی]]:[𐊪𐊠] 𐊲𐊸𐊫𐊦 Mauśoλ) به معنای "«بسیار خوشبخت"» حاکم و ساتراپ [[کاریا]] که در اصل از ساتراپی‌های شاهنشاهی هخامنشی در آسیای کوچک محسوب می‌شد، بود. او به واسطه موقعیت قدرتمندی که پدرش هکاتومنوس ([[زبان کاریایی|کاریایی]]: 𐊴𐊭𐊪𐊳𐊫 K̂tmño) که جانشین [[تیسافرن]] ساتراپ ایرانی کشته شده در ساتراپی [[کاریا]] شده و سلسله موروثی هکاتومن را بنیان نهاده بود، از مقام پادشاه و ساتراپ برخوردار شد. وی بیشتر به خاطر مقبره‌ای (زیارتگاه و بنای یادبود) که به دستور همسرش [[آرتمیس دوم]] (که خواهرش نیز بود) در [[هالیکارناس]] مرکز ساتراپی [[کاریا]] برای او ساخته و نامگذاری شده بود شناخته می‌شود.

[[File:SATRAPS of CARIA. Maussolos. Circa 377-6-353-2 BC.jpg|thumb|upright=1.2|سکه [[ماسول]] به عنوان ساتراپی هخامنشی [[کاریا]]. یک روی سکه [[آپولون]]/[[زئوس]] به صورت ایستاده، و روی دیگر چهره MAYΣΣΩΛΛO ([[ماسول]]) افسانه‌ای. حدود ٣٧۶-٣۵٣۳۷۶–۳۵۳ پیش از میلاد.<ref>{{cite book |title=CNG: SATRAPS of CARIA. Maussolos. Circa 377/6–353/2 BC. AR Tetradrachm (23mm, 15.13 g, 12h). Halikarnassos mint. Struck circa 370–360 BC. |url=https://www.cngcoins.com/Coin.aspx?CoinID=324499}}</ref>]]

== زندگینامهزندگی‌نامه ==

| footer=مجسمه یک حاکم از [[خاندان هکاتومنی]] از [[آرامگاه هالیکارناسوس]]، که به طوربه‌طور سنتی به عنوان مزار [[ماسول]] شناخته می‌شود. [[موزه بریتانیا]]

ماسول بزرگترین پسر [[هکاتومنوس]]، یک [[کاریا|کاریایی]] بومی بود که در پی قتل [[تیسافرن]]، در حدود ٣٩۵۳۹۵ سال پیش از میلاد، از طرف شاهنشاه ایران به عنوان ساتراپ كاریاکاریا منصوب شد. پس از مرگ هکاتومونوس پسرش [[ماسول]] با تاییدتأیید [[شاهنشاهی هخامنشی]] بر تخت ساتراپی [[کاریا]] شد.

ماسول در [[شورش بزرگ ساتراپ‌ها]]،<ref>شورش بزرگ ساتراپ‌ها به شورش ساتراپی‌های هخامنشی در آناتولی بر ضد [[اردشیر دوم (هخامنشی)|اردشیر دوم شاه هخامنشی]] بین سال‌های ٣۶۶-٣۶٠ پیش از میلاد اشاره دارد که با شورش [[داتامش]] ساتراپ [[کاپادوکیه]] و [[کیلیکیه]] شروع و با پیوستن [[یرواند یکم]] ساتراپ ارمنستان، [[آریوبرزن (ساتراپ فریگیه)|آریوبرزن]] ساتراپ [[هلسپونت فریگیه]]، [[وادفرداد]] ساتراپ لیدی و [[ماسول]] ساتراپ [[کاریا]] دامنه شورش به تمامی ساتراپی‌های هخامنشی در غرب آناتولی و دیگر مناطق همجوار آن کشیده شد</ref>، هم از جانب فرمانروای خود یعنی [[اردشیر دوم (هخامنشی)|اردشیر دوم]] و هم (مدت زمان کوتاهی) علیه او شرکت داشت. در سال ٣۶۶۳۶۶ پیش از میلاد، ماسول بنا به درخواست اردشیر دوم، به همراه [[وادفرداد]] ساتراپ [[لیدی]] بر علیه [[آریوبرزن (ساتراپ فریگیه)|آریوبرزن]]، یکی از اعضای [[شورش بزرگ ساتراپ‌ها]] شرکت کرده و [[آدرامیتیون]] را محاصره نمود. این محاصره تا زمانی که [[آگسیلائوس دوم]]، پادشاه [[اسپارت]]، دربارهدربارهٔ عقب‌نشینی محاصره‌کنندگان مذاکره کرد ادامه داشت. <ref name="Gershevitch378">Gershevitch 1985, p. 378</ref>

ماسول در حدود سال ٣۶٠۳۶۰ پ. م قسمت عمده‌ای از [[لیکیه]] را فتح کرد و به حکومت دودمان‌های حاکم در آنجا پایان داد. وی همچنین به [[ایونیا]] و چندین جزیره یونانی حمله کرد؛ او همچنین بین سالهای ٣۵٧-٣۵۵۳۵۷–۳۵۵ پ. م با [[رودس|رودسیان]] بر علیه [[آتن]] و متحدینش همکاری کرد. وی پایتخت خود را از [[میلاس]]، مقر قدیمی پادشاهان [[کاریا|کاریایی]]، به [[هالیکارناسوس]] منتقل كردکرد.

ماسول همچون پدرش به [[فرهنگ هلنیستی]] علاقه فراوان داشت. وی بیشتر به خاطر زیارتگاه با بنای یادبودی که به دستور [[آرتمیس دوم]] همسرش (که خواهرش نیز بود) برای او ساخته و [[آرامگاه هالیکارناسوس]] نامگذاری شد، شناخته می‌شود. [[انتیپاتر صیدایی]] مقبره را به عنوان یکی از [[عجایب هفتگانه|عجایب هفتگانه جهان باستان]] ذکر کرد. [[ساتیروس]] و [[پیتیوس]]، و مجسمه سازان [[اسکوپاس]] [[پاروس]]، [[بریاکسیس]]، [[لئوخارس]] و [[تیموتئوس (مجسمه سازمجسمه‌ساز)|تیموتئوس]]، کار را پس از مرگ [[آرتمیس دوم]] به پایان رساندند، بعضی از آنها صرفاً برای شهرت کار می‌کردند. این مکان و چند بقایای باقی مانده هنوز هم در [[بدروم]] [[ترکیه|ترکیه امروزی]] دیده می‌شود. اصطلاح "[[آرامگاه یادمانی|mausoleum]]" از نام او گرفته شده استشده‌است و به طوربه‌طور عام برای هر مقبره بزرگ استفاده می‌شود.

کتیبه‌ای کشف شده در [[میلاس]] باستان، <ref>{{cite book| publisher= [[Philipp August Böckh]]| title=[[Corpus Inscriptionum Graecarum|CIG]]| page= ii 2691 c}}</ref>جزئیات مجازات برخی از توطئه‌گران که در جشنواره‌ای در یک معبد در [[لابرائوندا]] در سال ٣۵٣۳۵۳ پیش از میلاد برای اجرای توطئه تلاش کردند، بیان می‌کند.

* [http://www.livius.org/ Livius], [http://www.livius.org/he-hg/hecatomnids/maussolus.html Maussolus] by Jona Lendering