ویکی‌پدیا:نوشتار پیشنهادی/۲۰۲۱/۳۹: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ابرابزار |
Sa.vakilian (بحث | مشارکتها) انتقال به هفته جاری |
||
خط ۱:
[[پرونده:Dehkhoda-b.jpg|120px|چپ]]
«'''[[یاد آر ز شمع مرده یاد آر]]'''» شعری در قالب [[مسمط]] و شامل پنج بندِ نه‌مصراعی است که [[علی‌اکبر دهخدا]] در رثای [[جهانگیرخان صور اسرافیل]] سرود. این شعر نخستین بار در ۱۷ اسفند ۱۲۸۷ ه.خ در آخرین شمارهٔ نشریهٔ ''[[صور اسرافیل (نشریه)|صور اسرافیل]]'' در [[ایوردون]]، [[سوئیس]] منتشر شد. این شعر در زمان [[جنبش مشروطه ایران|مشروطه]] سروده شده‌است؛ زمانی که موج ادبی جدیدی در [[زبان فارسی]] شروع شد که بر تحولات سیاسی و اجتماعیِ وقت متمرکز بود. موج ادبی جدید، با رنگ‌وبوی سیاسی عموم جامعه را مخاطب قرار می‌داد. در این دوران، بسیاری از نویسندگان و شاعران از زبانی ساده و بعضاً از [[زبان گفتاری|زبان محاوره]] کمک می‌گرفتند و بسیاری از واژه‌ها را با بار معنایی جدیدی به کار می‌بردند. شاعر در زمان سرودن این شعر، در حالی که سوگوارِ قتلِ دوست و همکار خود، میرزا جهانگیرخان صور اسرافیل بوده، به آینده‌ای روشن برای [[جنبش مشروطه ایران]] امید داشته و از این رو، تقابلِ «سوگ» و «امید به پیروزی» [[درون‌مایه]] اصلی شعر را تشکیل داده‌است. در این شعر برخی از عناصر نمادین، از [[ناخود آگاه جمعی|ناخودآگاه جمعی]] فرهنگ ایران باستان انتخاب شده‌است، ولی شاعر در به‌کارگیری بعضی از آنها، سنت‌شکنی کرده و برایشان وجهی اجتماعی قائل شده‌است. همچنین نمونه‌های متعددی از [[جان‌بخشی]]، [[استعاره]]، [[تشبیه]] و [[تلمیح]] در آن مشهود است و شاعر با استفاده از ترکیبات آوایی مناسب، [[موسیقی شعر|موسیقی درونی شعر]] را غنی کرده‌است. زبان این شعر روایی و لحن آن حزن‌انگیز است. برخی از ادیبان ایران مانند [[منوچهر آتشی]]، [[یحیی آرین‌پور]] و [[غلامحسین یوسفی]]، آن را شعری بدیع تلقی کرده‌اند که قالب‌های کهنه در ادبیات فارسی را به چالش کشیده‌است.
'''[[
| |||