هرات: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خوب
برچسب‌ها: برگردانده‌شده ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
برچسب‌ها: برگردانده‌شده ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۷۵:
 
== نام‌شناسی ==
بیشتر تاریخ‌شناسان ریشهٔ نام هرات را برگرفته از [[زبان‌های ایرانی|نام ایرانی باستان]] «هَرَیو» که به معنی «پُرشتاب» است می‌دانند. نام سرزمین باستانی هریوا و پایتخت آن از نام رودخانه [[هریرود]] که در آن جاریروان است گرفته شده‌است. «هَرَیو-» را با «سَرَیو-» (Saráyu-) در زبان هندی کهن [[سانسکریت]] که نام رودخانه‌ای بوده‌است همانند می‌دانند. برگرفتن نام سرزمین‌ها و شهر اصلیبونیک آن‌ها از نام رودخانه در سرزمین‌های باستانی شرقیخاوری [[فلات ایران]] معمولرواگ دار بوده‌است. مثالنمونه دیگر نام اوستایی «[[باختر (بلخ)|باخذی]]-» (Bāxδī) و پارسی باستانی «باختریش-» (Bāxtriš) یا [[بلخ]] امروزی که از نام رودخانهٔ [[بلخاب]] {{به یونانی|باکتروس}} گرفته شده‌است و همچنین نام اوستایی «[[رخج|هَرخوَیتی]]-»، پارسی باستانی «هَرَهُوَتی-» و سانسکریت «[[ساراسواتی|سَرَسوَتی-]]» (Sárasvatī-) که از نام رودخانهٔ [[رود ارغنداب|ارغنداب]] گرفته شده‌است”.<ref>{{یادکرد وب|نشانی = http://www.iranicaonline.org/newsite|عنوان = ARYANS|تاریخ بازدید = ۵ آوریل ۲۰۰۹|زبان = انگلیسی}}{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot}}</ref><ref>[http://www.iranicaonline.org/newsite/ دانشنامه ایرانیکا، سرواژه هرات]{{پیوند مرده|date=سپتامبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot}}</ref>
 
=== نام‌های تاریخی ===
ریشه: برگرفته از واژهٔ [[زبان‌های ایرانی|ایرانی کهن]] '''هَرَیو-'''، به‌معنای «پُر شتاب»، نام رودخانهٔ [[هریرود]]. '''سَرایو-''' معادلبرابر [[سانسکریت|سانسکریت ودایی]] آن در کتاب [[ریگ‌ودا]]، در فهرست [[رودهای ریگ‌ودا]] (سانسکریت: ''سَپته‌سندو''؛ به‌معنای 'هفت‌رود') است که در کنار این سه رود دیگر یاد شده: ''کوبها'' (همان [[رود کابل]])، رَسا (همان [[رنها|رَنهای]] [[فرگرد یکم وندیداد|اوستایی]]) و ''کُرومو'' ([[دره کرم|درهٔ کُرَم]] در [[مناطق قبیله‌ای فدرال]] [[پاکستان]]).
بیشتر تاریخ‌شناسان ریشهٔ نام هرات را برگرفته از [[زبان‌های ایرانی|نام ایرانی باستان]] «هَرَیو» که به معنی «پُرشتاب» است می‌دانند. نام سرزمین باستانی هریوا و پایتخت آن از نام رودخانه [[هریرود]] که در آن جاری است گرفته شده‌است. «هَرَیو-» را با «سَرَیو-» (Saráyu-) در زبان هندی کهن [[سانسکریت]] که نام رودخانه‌ای بوده‌است همانند می‌دانند. برگرفتن نام سرزمین‌ها و شهر اصلی آن‌ها از نام رودخانه در سرزمین‌های باستانی شرقی [[فلات ایران]] معمول بوده‌است.
امروزه هرات به نام‌های دیگری نیز شهرت دارد. هریوا، هِرَی یا هَرِی، دیگر نام‌های است که این شهر به آن‌ها شهرت دارد، باشندگانِ هرات را هِرَوی نیز می‌گویند. در ایران در گذشته به این شهر هَرات گفته می‌شده و امروزه نیز معمولاً هَرات گفته می‌شود.<ref>{{یادکرد وب|نشانی = https://www.vajehyab.com/dehkhoda/هرات-2}}به علایم ثبت تلفظ توجه شود</ref>