سبهاش چندر بوس: تفاوت میان نسخه‌ها

|birth_place = [[کاتک]],، [[پرزیدنسی بنگال|استان بنگال، بخش اریسا]],، [[راج بریتانیا|هند بریتانیا]]

|death_date = {{مرگ و سن|۱۹۴۵|۸|۱۸|۱۸۹۷|۱|۲۳}} {{پانویس کوتاه‌شده|Bayly|Harper|2007|p=۲|ps=: "If all else failed (Bose) wanted to become a prisoner of the Soviets: 'They are the only ones who will resist the British. My fate is with them. But as the Japanese plane took off from Taipei airport its engines faltered and then failed. Bose was badly burned in the crash. According to several witnesses, he died on 18 August in a Japanese military hospital, talking to the very last of India's freedom. British and Indian commissions later established convincingly that Bose had died in Taiwan. These were legendary and apocalyptic times, however. Having witnessed the first Indian leader to fight against the British since the great mutiny of 1857, many in both Southeast Asia and India refused to accept the loss of their hero. Rumours that Bose had survived and was waiting to come out of hiding and begin the final struggle for independence were rampant by the end of 1945."|۲}}

|death_place = [[تایپه]],، [[تایوان]]{{پانویس کوتاه‌شده|Bayly|Harper|2007|p=۲}}

|education =

|title = رییسرئیس [[کنگره ملی هند]] (۱۹۳۸){{سخ}}رییسرئیس کشور، نخست وزیر،نخست‌وزیر، وزیر جنگ و امور خارجه [[هند آزاد|دولت موقت هند آزاد]] مستقر در [[جزایر آندامان و نیکوبار]] تحت اشغال ژاپن (۱۹۴۳–۱۹۴۵۱۹۴۳–۱۹۴۵)

|party = [[کنگره ملی هند]] ۱۹۲۱–۱۹۴۰۱۹۲۱–۱۹۴۰,{{سخ}}[[بلوک پیشرو سراسری هند]] faction within the Indian National Congress, ۱۹۳۹–۱۹۴۰۱۹۳۹–۱۹۴۰

''' سبهاش چندر بوس''' معروف به '''نتاجی''' ([[زبان هندوستانی|هندوستانی]]: رهبر مورد احترام) انقلابی ملی گرایملی‌گرای [[مردم هند|هندی]] بود که در جریان [[جنگ جهانی دوم]] جنبشی ملی را علیه قدرت‌های غربی رهبری کرد. بوس در ۱۹۳۸ به ریاست [[کنگره ملی هند]] برگزیده شد ولی یک سال بعد به دلیل اختلاف با [[مهاتما گاندی]] از این سمت برکنار شد. او پیش از ترک هند در ۱۹۴۰ از سوی بریتانیا در [[حصر خانگی]] قرار گرفت. بوس در آوریل ۱۹۴۱ وارد برلین که رهبری آن با جنبش آزادی هند همدلی داشت، شد. در پرتوی پیروزی‌های ژاپن و [[جنوب شرقی آسیا]] و پس از این که آزادسازی هند از سوی آلمان نشدنی دانسته شد، بوس به سوی آسیا رهسپار شد. تا ماداگاسکار با یک زیردریایی آلمانی و از آنجا با یک زیردریایی ژاپنی به سوماترا رفت.

بوس با کمک ژاپن به نوسازی ارتش ملی هند پرداخت. او دولت موقت هند آزاد را در جزایر هندی تحت اشغال یعنی [[ژاپن]] نیکوبار و آندامان تأسیس کرد. بوس جذبهٔ زیادی داشت و شعارهای هندی محبوب زیادی ایجاد کرد و ارتش ملی تحت رهبری او نمونه‌ای از گوناگونی بر حسب منطقه، قومیت، دین و حتی جنسیت بود. تلاش نظامی بوس کوتاه مدت بود. ارتش هند بریتانیا ارتش ملی هند را به [[شبه جزیره]] ملی سوق داد و سنگاپور را باز پس گرفت. بوس سعی داشت به شوروی برود ولی پس از سوختگی در نتیجه سقوط هواپیمای وی در تایوان درگذشت. بسیاری از هندی‌ها باور نکردند چنین سقوطی رخ داده و بسیاری از آنها خصوصاً در بنگال باور داشتند او برای آزادسازی هند باز خواهد گشت. کنگره ملی هند، نیروی اصلی ملی گراییملی‌گرایی هندی، [[میهن پرستیمیهن‌پرستی]] بوس را تجلیل می‌کرد ولی از تاکتیک‌ها و ایدئولوژی وی خصوصاً در زمینهٔ همکاری با آلمان فاصله می‌گرفت.

== در رایش آلمان ۱۹۴۱ - ۱۹۴۳۱۹۴۱–۱۹۴۳ ==

|File:Bundesarchiv Bild 101III-Alber-064-22A, Subhas Chandra Bose bei Heinrich Himmler.jpg| بوس در دیدار با هاینریش هیملر (راست)، وزیر کشور آلمان، رییسرئیس اس اس و گشتاپو، ۱۹۴۲

حامیان آقا خان سوم به او کمک کند از مرز افغانستان بگذرد و او در آنجا با یک واحد آبور که در پوشش مهندسین راه سازیراه‌سازی بودند ملاقات کرد که به وی کمک کردند از طریق کابل به مرز [[روسیه شوروی]] برود. او از آنجا با گذرنامهٔ ایتالیایی به مسکو رفت. از مسکو به رم و از آنجا به آلمان عزیمت کرد.<ref name=oo/><ref name=kk/><ref name=bbc/>