سفیداب: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
InternetArchiveBot (بحث | مشارکت‌ها)
نجات ۱ منبع و علامت‌زدن ۰ به‌عنوان مرده.) #IABot (v2.0.8
بهبود
خط ۱:
{{دیگر کاربردها|سفیدآب (ابهام‌زدایی)}}
'''سفیداب''' یا '''روشوی'''، نوعی لایه بردار طبیعی و سفید کننده ی پوست بدن است که به طور سنّتی در ایران به شکل توپ‌های کوچک سفید رنگ تولید و عرضه شده و در هنگام استحمام به کار گرفته می‌شود.<ref>{{یادکرد وب| عنوان= روشور| ناشر= لغت‌نامه دهخدا| نشانی= http://www.loghatnaameh.com/dehkhodaworddetail-e2866b497526490f96fe1e2df8d1d768-fa.html| تاریخ= | تاریخ بازدید=}}</ref> یک ماده شیمیایی متشکل از [[سرب]] است که به عنوان سفید کنندهٔ پوست و بدن در گذشته مورد استفاده قرار می‌گرفت. به‌طور سنّتی در ایران به شکل توپ‌های کوچک سفید رنگ تولید و عرضه شده و در هنگام استحمام به کار گرفته می‌شود.
 
این فراورده با مالیده شدن بر سطح پوست به جمع آوری و زدودن سلّول‌های مرده کمک می‌کند و باعث پاکیزگی و روشن دیده شدن یا سفید شدن رنگ پوست می‌شود.
یک متخصص بیماری‌های پوست و مو، استفاده از سفیدآب را برای نظافت پوست، غیرعلمی عنوان کرد.<ref name=":0" /> استفاده از سفیدآب نه تنها فایده‌ای ندارد بلکه در برخی موارد منجر به انتقال [[تب مالت]] می‌شود و باید از به کاربردن آن و استفاده از کیسه ضخیم و خشن به‌خصوص برای نظافت پوست اطفال و نوجوانان خودداری کرد.
 
ساختار سنّتی این سفیداب معمولی چیزی بیش از ترکیب [[گل سفید]] و [[طناب نخاعی|نخاع]] برخی جانوران نیست.
انواع دیگر سفیداب عبارت است از سپیداب قلع و [[سپیداب سرب]] که از سوزاندن فلزات قلع و سرب تهیه می‌شوند.
 
== کاربرد سنّتی ==
استفاده این فراورده منحصر به هنگام استحمام نیست بلکه در گذشته، به همراه [[سرخاب (آرایشی)|سرخاب]]، [[سرمه]]، [[حنا]]، [[وسمه]]، [[زرک]] و [[غالیه]] یکی از ستون‌های هفت‌گانه [[بَزَک]] (آرایش سنّتی زنانه در ایران) بوده‌است و به سبب همین همراهی همیشگی، اصطلاح '''سرخاب ـ سفیداب''' به فرهنگ عامّه پارسی وارد شد که اشاره به ادوات و لوازم آرایش زنانه دارد و '''سرخاب ـ سفیداب کردن'''، به معنای [[آرایش کردن]] بانوان به کار می‌رود. البتّه سفیداب در مقام یک فراورده صرفاً آرایشی و فارغ از کاربرد متداول آن یعنی پاک کنندگی، تعریفی مجزّا و اندکی متفاوت دارد که عبارت است از '''گَرد''' سفیدی که زنان برای آرایش و سفید کردن بر پوست صورت خود می‌مالند.<ref>{{یادکرد وب| عنوان=معرّفی کتاب کلثوم ننه| ناشر=وبگاه انسان‌شناسی و فرهنگ| نشانی=http://anthropology.ir/node/778| تاریخ=| تاریخ بازدید=| archive-date=27 ژانویه 2010| archive-url=https://web.archive.org/web/20100127130509/http://www.anthropology.ir/node/778}}</ref><ref>{{یادکرد وب| عنوان=بزک کردن| ناشر=لغت‌نامه دهخدا| نشانی=http://www.loghatnaameh.com/dehkhodaworddetail-81f319de51bc408c97ec58c07f112fb5-fa.html| تاریخ= | تاریخ بازدید=}}</ref>
 
== تولید صنعتی ==
امروزه بر پایه سفیداب، شامپوهایی تولید و در بازار ایران به فروش می‌رسند. امّا این فراورده تا به امروز به همان شیوه سنّتی تولید و عرضه شده‌ و هیچ گونه دگرگونی چه از دید فرمولی و چه از دید کیفیّت عرضه و [[بسته‌بندی]] نداشته و از جمله فراورده‌های صنعتی بسیار ابتدایی است که تا حدودی فراموش شده است.
 
== موارد منفی ==
سطر ۱۷ ⟵ ۱۱:
[[سفیداب سرب]] که حاوی فلز سرب است به علت سمی بودن سرب می‌تواند برای سلامتی انسان خطر جدی باشد.
 
دستور العمل مربوط به سال 1688۱۶۸۸ اروپا آرایشی و بهداشتی را به عنوان مخلوطی از آب ،آب، سرکه و سرب توصیف کرد. استفاده از مواد آرایشی از سرب سفید به عنوان یک رنگدانه باعث مسمومیت با سرب ،سرب، آسیب به پوست و ایجاد ریزش مو می شودمی‌شود. استفاده در یک دوره طولانی می تواندمی‌تواند باعث مرگ شود.<ref name=":0">{{Cite journal|date=2020-07-17|title=Venetian ceruse|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Venetian_ceruse&oldid=968157351|journal=Wikipedia|language=en}}</ref>
 
== کاربرد سنّتی ==
استفاده این فراورده منحصر به هنگام استحمام نیست بلکه در گذشته، به همراه [[سرخاب (آرایشی)|سرخاب]]، [[سرمه]]، [[حنا]]، [[وسمه]]، [[زرک]] و [[غالیه]] یکی از ستون‌های هفت‌گانه [[بَزَک]] (آرایش سنّتی زنانه در ایران) بوده‌است و به سبب همین همراهی همیشگی، اصطلاح '''سرخاب ـ سفیداب''' به فرهنگ عامّه پارسی وارد شد که اشاره به ادوات و لوازم آرایش زنانه دارد و '''سرخاب ـ سفیداب کردن'''، به معنای [[آرایش کردن]] بانوان به کار می‌رود. البتّه سفیداب در مقام یک فراورده صرفاً آرایشی و فارغ از کاربرد متداول آن یعنی پاک کنندگی، تعریفی مجزّا و اندکی متفاوت دارد که عبارت است از '''گَرد''' سفیدی که زنان برای آرایش و سفید کردن بر پوست صورت خود می‌مالند.<ref>{{یادکرد وب| عنوان=معرّفی کتاب کلثوم ننه| ناشر=وبگاه انسان‌شناسی و فرهنگ| نشانی=http://anthropology.ir/node/778| تاریخ=| تاریخ بازدید=| archive-date=27 ژانویه 2010| archive-url=https://web.archive.org/web/20100127130509/http://www.anthropology.ir/node/778}}</ref><ref>{{یادکرد وب| عنوان=بزک کردن| ناشر=لغت‌نامه دهخدا| نشانی=http://www.loghatnaameh.com/dehkhodaworddetail-81f319de51bc408c97ec58c07f112fb5-fa.html| تاریخ= | تاریخ بازدید=}}</ref>
 
== تولید صنعتی ==
امروزه بر پایه سفیداب، شامپوهایی تولید و در بازار ایران به فروش می‌رسند. امّا این فراورده تا به امروز به همان شیوه سنّتی تولید و عرضه شده‌شده و هیچ گونه دگرگونی چه از دید فرمولی و چه از دید کیفیّت عرضه و [[بسته‌بندی]] نداشته و از جمله فراورده‌های صنعتی بسیار ابتدایی است که تا حدودی فراموش شده استشده‌است.
 
== سفیداب قلع ==