رساله شرفیه: تفاوت میان نسخه‌ها

[نسخهٔ بررسی‌شده][نسخهٔ بررسی‌شده]
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خنثی‌سازی ویرایش 31279222 از یاسین شبانی (بحث) فاصلهٔ قبل از ه‍.ق را نباید حذف کنید؛ قمری را نباید به «ه‍.ج» تبدیل کنید
برچسب: خنثی‌سازی
جز ابهام‌زدایی
خط ۱۱:
'''''رسالهٔ شرفیه''''' (که در اصل به [[زبان عربی]] و با نام کامل '''''{{متن عربی|الرساله الشرفیه فی النسب التألیفیه}}''''' نوشته شده) یک [[رساله]] دربارهٔ موسیقی است که [[صفی‌الدین ارموی]] آن را در [[سدهٔ ۷ (قمری)|قرن هفتم هجری]] نوشته‌است. این رساله، برخلاف رسالهٔ معروف دیگر ارموی، رسالهٔ ''[[الأدوار]]'' که پیش از ''رسالهٔ شرفیه'' نگاشته شده‌است، متأثر از علم [[موسیقی یونان باستان|موسیقی یونان]] است. ''رسالهٔ شرفیه'' همراه با ''الأدوار'' جزو آثار مرجع در [[مکتب منتظمیه]] است. از دید برخی منتقدان ''رسالهٔ شرفیه'' بهترین اثر ارموی است و اهمیتش از ''الأدوار'' نیز بیشتر است اما در عمل کمتر از ''الأدوار'' به آن توجه شده است.
 
''رسالهٔ شرفیه'' شامل پنج مقاله است که در آن‌ها موضوعاتی مانند ماهیت صوت، نظریهٔ نسبت اعداد برای محاسبهٔ [[فاصله (موسیقی)|فواصل]] موسیقی، اختلاف بین فواصل مختلف موسیقی، ماهیت [[جنس (موسیقی)|جنس]] در موسیقی و رابطه‌اش با فواصل [[نت (موسیقی)|نت‌ها]]، و مباحث مربوط به ایقاع ([[ضرب‌آهنگ]] موسیقی) و [[ادوار]] (گام‌های موسیقی) آمده‌است. این رساله همچنین به دلیل اینکه هم‌زمان از افاعیل، که برای توصیف اوزان [[اوزان عروضی]] در شعر به کار می‌روند، و [[اتانین]] برای توصیف ضرب‌آهنگ موسیقی استفاده کرده مورد توجه بوده‌ است.
 
''رسالهٔ شرفیه'' خودْ موضوعِ شرح‌ها و ترجمه‌های بعدی نیز بوده‌ است که از آن جمله می‌توان به شرح مولانا مبارکشاه بخاری، رسالهٔ ''[[درة التاج لغرة الدباج]]'' از [[قطب‌الدین شیرازی]]، و ترجمه‌های [[کارا دو وو]] و [[رودولف درلانژه]] به فرانسوی اشاره کرد. نسخه‌های خطی متعددی از این رساله موجود است که در کشورهای مختلف از جمله [[ایالات متحده]]، [[آلمان]]، [[بریتانیا]]، [[ترکیه]]، [[عراق]] و [[ایران]] نگهداری می‌شوند. مهم‌ترین این‌ها نسخه‌ای است که در [[کتابخانهٔ دانشگاه ییل]] نگهداری می‌شود و تاریخ نگارش آن ۶۶۶ ه‍.ق است و احتمالاً دست کم بخشی از آن را خود ارموی نگارش کرده‌ است.