لری خرم‌آبادی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: برگردانده‌شده ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز ویرایش 31.2.248.228 (بحث) به آخرین تغییری که Meysam انجام داده بود واگردانده شد
برچسب: واگردانی
خط ۱۷:
}}
 
'''لری خرم‌آبادی''' یکی از گویش‌های زبان کردیلری است<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=lrc |عنوان =Luri, Northern | ناشر =Ethnologue, Languages Of the World |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۱۲ فوریه ۲۰۱۳|زبان=انگلیسی}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده =Erik John Anonby |نشانی =http://www.jstor.org/stable/25188361 |عنوان =Update On Luri:How Many Languges? | ناشر = JSTOR: Journal of Royal Asiatic Society, Third Series, Vol. 13, No. 2, '''PP. 171-197'''|تاریخ =ژوئیه ۲۰۰۳ |تاریخ بازدید = ۲۰ فوریه ۲۰۱۳|زبان=انگلیسی}}</ref> که در مرکز و جنوب [[استان لرستان]]، شمال استان خوزستان و جنوب استان ایلام رواج دارد.<ref name="LORIDIALECTS">{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.iranicaonline.org/articles/lori-dialects |عنوان =LORI DIALECTS | ناشر =iranica |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۱۲ فوریه ۲۰۱۳|زبان=انگلیسی}}</ref><ref>{{پک|خورشید|۱۳۹۱|ک=زبان کردی وپراکندگی جغرافیایی لهجه‌های آن|ص=۷۴}}</ref><ref>{{پک|رخزادی|۱۳۹۱|ک=آواشناسی و دستور زبان کردی|ص=۳۷}}</ref> [[فهرست لینگوییست]]<ref name="linguistlist"/> و [[اتنولوگ]]<ref name="ethnologue"/> نیز خرم‌آبادی را گویشی از لری شمالی معرفی می‌کنند. این گویش از زبان کردیلری در برخی از منابع در کنار [[کذدیلری بالاگریوه]]، [[گویش بروجردی]]، [[گویش ملایری]] و در دسته گویش‌های لری شمالی قرار گرفته‌است.<ref name="LORILANGUAGEii">{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.iranicaonline.org/articles/lori-language-ii |عنوان =LORI LANGUAGE ii. Sociolinguistic Status of Lori | ناشر =Iranica |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۲ فوریه ۲۰۱۳|زبان=انگلیسی}}</ref><ref>{{پک||۲۰۱۲|ک=LORI DIALECTS|کد زبان=en}}</ref> مرکز فرهنگی این گویش [[خرم‌آباد]] است.<ref>{{پک|اشمیت|۱۳۸۷|ک=راهنمای زبان‌های ایرانی|ص=ج۵۶۳،۲}}</ref> [[دانشنامه ایرانیکا]] در توصیف شاخه‌های شمالی لری، از [[خرم‌آباد]]، [[بروجرد]]، [[اندیمشک]] و نیز منطقه [[بالاگریوه]] به عنوان مراکز مهم گویش‌های ''لری شمالی'' یاد کرده‌است.<ref name="LORIDIALECTS"/><ref name="LORILANGUAGEii"/>
 
== جغرافیای گویش ==
این گویش در شهر [[خرم‌آباد]] و روستاهای اطراف آن و ازنا، سکوند، ریگ سفید، کیهان، طالقان، پل هرو و شهرهای دورود، زاغه، نهاوند، و سامن و نیز در طوایف لر ساکن این نواحی دیده می‌شود. علاوه بر اهالی خرم‌آباد شهرهای [[پلدختر]]، [[کوهدشت]]، [[رومشگان]] و قسمتی از [[الشتر]]، بخش گسترده‌ای از مردم جنوب استان ایلام از جمله ساکنان شهرستان‌های [[شهرستان دره‌شهر|دره شهر]]، [[شهرستان آبدانان|آبدانان]] و [[شهرستان دهلران|دهلران]] از استان ایلام و [[شهرستان اندیمشک|اندیمشک]] و [[شهرستان شوش|شوش]] در شمال استان خوزستان به این گویش تکلم می‌کنند.<ref name=LORIDIALECTS/> از ویژگی‌های این گویش توانایی آن در ساخت [[شعر|اشعار]]، سرودها و [[موسیقی]] است.
 
== واژگان مشترک با کردی لکی ==
لری خرم‌آبادی نزدیکترین گویش لری به [[زبان کردی]] است.<ref name=LORIDIALECTS/><ref name=LORILANGUAGEii/> این گویش با [[کردی جنوبی]] و کردی [[لکی]] به عنوان همسایگان قدیمی در عین تفاوت دارای قرابتهای زبانی بسیاری است. ۷۸ درصد واژگان میان لری خرم‌آبادی و کردی لکی مشترک هستند.<ref name=ethnologue/> [[ایزابلا برد]] که در سال ۱۸۹۰ به منطقهٔ کردستان و لرستان سفر کرده‌است، در سفرنامهٔ خود گویش لرهای لرستان را متفاوت از کردهای کرمانشاه می‌داند.<ref>بیشوپ، ایزابلا، ۱۳۷۵. ''از بیستون تا زردکوه بختیاری''، ترجمهٔ مهراب امیری، تهران: نشر آنزان و نشر سهند، چاپ اول؛ ص ۵۲.</ref>فهرست زیر برخی واژگان فارسی و برابر آن‌ها را در گویش‌ها و لهجه‌های رایج در استان‌های غرب ایران<ref>{{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی = Anonby| نام = Eric John| نام خانوادگی۲ = | نام۲ = | عنوان = Kurdish or Luri? Laki's disputed identity in the Luristan province of Iran| ژورنال = Kurdische Studein| مکان = | ناشر = | دوره = | شماره = ۴+۵| سال = ۲۰۰۵| صفحه = ۷–۲۲| پیوند = http://anonby.balafon.net/wp-content/uploads/2007/03/laki-article-typset.pdf| تاریخ بازبینی =۱۹ آوریل ۲۰۲۰ | doi =}}</ref> در ناحیه زاگرس نشان می‌دهد<ref>واژگان بروجردی این فهرست از «اسفندیاری، احمد. گویش بروجردی. تهران: نشر میعاد، ۱۳۸۰» شده‌اند. سایر واژگان در «Anonby, Eric John. 2005. Kurdish or Luri? Laki's disputed identity in the Luristan province of Iran.» به تفصیل آمده‌اند</ref>
 
{{واژگان گویشوران زاگرس}}