[[vi:Thiol]]
[[zh:硫醇]]
تكنولوژي DMD / DMC (مركاپتان زدايي از محصولات پالايشي)
با استفاده از اين فرايند ميتوان CS2 , D2S , COS و مركاپتانهاي موجود در محصولات ميان تقطير از قبيل نفتا، بنزين و LPG و همچنين نفت خام و ميعانات گازي را حذف نمود. اين تكنولوژي بسته به ميزان و نوع مركاپتانهاي موجود در خوراك انواع متفاوتي دارد. بنابراين، با توجه به كاهش گوگرد و مركاپتان در مشخصات محصولات نفتي و نفت خام و ميعانات گازي مورد نياز در بازارهاي داخلي (جهت مصرف) و بازارهاي خارجي (جهت صادرات) نياز به اين چنين فرايندهايي در صنعت نفت و صنايع مرتبط را اجتنابناپذير مينمايد.
اين فرايند شامل مراحل زير ميباشد:
1- استخراج CS2 , D2S , COS و مركاپتانهاي سبك
در اين مرحله، CS2 , D2S , COS موجود در خوراك يك برج Prewash و توسط محلول كاستيك از خوراك جدا ميشوند و مركاپتانهاي سبك نيز در يك برج استخراج (Extractor) با استفاده از محلول كاستيك استخراج ميشوند.
2- اكسيداسيون مركاپتانهاي سنگين
مركاپتانهاي سنگين موجود در خوراك توسط كاستيك استخراج نميشوند، ولي به راحتي اكسيد شده و به ديسولفيد تبديل ميشوند. بنابراين خوراك حاوي مركاپتانهاي سنگين پس از مرحله استخراج، وارد يك راكتور اكسيداسيون (Demercaptanization Reactor) شده و در اين راكتور، مركاپتانهاي سنگين خوراك، در حضور هواي غني از اكسيژن (هواي 60 درصد وزني اكسيژن) و محلول كاستيك و كاتاليست IVKAZ، تبديل به ديسولفيد ميشوند. ديسولفيد توليدي در اين مرحله، بدون خاصيت خورندگي يا بوي بد در خوراك باقي ميماند.
3- بازيابي (Regeneration) كاستيك مصرفي در مرحله استخراج
در اين فرايند، كاستيك مصرفي در مرحله استخراج مركاپتانهاي سبك نيز در مرحله Regeneration در حضور هوا و محلول كاتاليست IVKAZ اكسيد شده و مركاپتانهاي موجود در كاستيك به دي سولفيد تبديل و از محلول كاستيك جدا ميشود. كاستيك بازيابي شده در اين مرحله استخراج مركاپتانها بازگردانده ميشود.
در گذشته، نياز به چنين واحدهايي را تنها تكنولوژيهاي متعلق به شركتهاي UOP آمريكا و IFP فرانسه مرتفع ميكردند. ولي تكنولوژي DMD / DMC در مقايسه با تكنولوژيهاي مشابه فوق مزايايي به شرح زير دارد:
1- كاتاليست مورد استفاده در اين فرايند، كاتاليست هموژن IVKAZ ميباشد كه در مقايسه با كاتايستهاي مشابه UOP و IFP پايداري بيشتري دارد.
2- در اين فرايند، به دنبال حذف H2S تركيب سمي و مضر Na2S در پساب خروجي از واحد ظاهر ميشود. تكنولوژيهاي مشابه IFP و UOP بدون هيچگونه اقدامي حذف و يا خنثيسازي اين تركيب، Spent Caustic خروجي از واحد را به محيط زيست ميفرستند، ولي در تكنولوژي DMD / DMC بر اساس فرايند Serox سولفيد سديم خطرناك به نمكهاي خنثي سولفات و تيوسولفات سديم تبديل ميشوند. بنابراين فرايند ِDMD/DMC به همراه فرايند Serox توانايي حذف تركيبات گوگردي سمي و خطرناك از خوراك، بدون توليد پساب خطرناك و بدون هيچگونه خطر زيست محيطي، را دارد.
3- از آنجاييكه امكان انجام كليه خدمات ارائه تكنولوژي و طراحي و مهندسي و كليه مراحل خريد و ساخت و راهاندازي چنين واحدي در داخل كشور و توسط متخصصين داخلي فراهم ميباشد، علاوه بر اينكه اين تكنولوژي مؤثرتر از تكنولوژيهاي مشابه ميباشد، هزينه آن هم در مقايسه با تكنولوژيهاي مشابه بسيار پايينتر است.
با استفاده از اين تكنولوژي:
- كليه عمليات مهندسي و خريد تجهيزات به منظور نصب سه واحد مركاپتانزدايي از نفتا به ظرفيت 4000 بشكه در روز و پروپان و بوتان، هر يك به ظرفيت 500 تن در روز در پتروشيمي خارك به پايان رسيده است و در حال حاضر اين سه واحد با نظارت پژوهشگاه صنعت نفت در حال نصب ميباشند.
- كار فروش دانش فني و انجام طراحي پايه يك واحد مركاپتانزدايي از 80000 بشكه در روز خوراك ميعانات گازي فازهاي 4 و 5 پارس جنوبي به اتمام رسيده است.
- قرارداد با پالايشگاه گاز بيدبلند II جهت تصفيه كاستيك بوتان و ميعانات گازي به امضاء رسيده است.
- با شركت پتروشيمي ايلام جهت تصفيه برشهاي +c2+ , c5 واحد الفين مذاكره صورت گرفته است.
|