تنگستن: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Jeepubot (بحث | مشارکت‌ها)
جز حذف الگوهای خرد با کمک خرد-زدا
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات ردهٔ همسنگ (۳۰.۱) +املا+مرتب+تمیز (۱۴.۹ core): + رده:کانی‌های عناصر آزاد
خط ۶:
تنگستن پلی کریستالی ماده ای ذاتاً سخت و شکننده بوده و این خاصیت کار با آن را دشوار می‌کند، اما تنگستن تک کریستالی خالص [[شکل‌پذیری|شکل پذیرتر]] است و حتی می‌توان آن را با تیغ اره فولادی برش داد.<ref name="albert">{{cite book|last=Stwertka|first=Albert|title=A Guide to the elements|edition=2nd|location=New York|publisher=Oxford University Press|date=2002|isbn=978-0-19-515026-1}}</ref>
 
آلیاژهای مختلف تنگستن کاربردهای فراوانی دارند، از جمله در ساخت رشته‌های لامپ‌های رشته‌ای، لامپ‌های [[پرتو ایکس|اشعه ایکس]] (هم برای ساخت رشته و هم برای ساخت هدف)، الکترودهای مورد استفاده در [[جوشکاری تیگ]]، ساخت [[ابرآلیاژ]]ها، و ساخت حفاظ‌های تشعشع. [[سختی]] و چگالی بالای تنسگتن باعث شده که این ماده کاربردهای نظامی نیز داشته باشد، برای مثال در ساخت [[پرتابه|خمپارهخمپارههای]]‌های نفوذکننده. از ترکیبات تنگستن اغلب به عنوان [[کاتالیزور]] صنعتی نیز استفاده می‌شود.
 
تنگستن تنها عنصری از [[فلز واسطه|فلزات واسطه]] است که وجود آن در [[زیست‌مولکول|زیست مولکول‌ها]] شناخته شده‌است، و در برخی از باکتری‌ها و [[باستانیان|آرکئاها]] یافت شده‌است.<ref>{{cite journal|last1=Koribanics|first1=N. M.|last2=Tuorto|first2=S. J.|last3=Lopez-Chiaffarelli|first3=N.|last4=McGuinness|first4=L. R.|last5=Häggblom|first5=M. M.|last6=Williams|first6=K. H.|last7=Long|first7=P. E.|last8=Kerkhof|first8=L. J.|year=2015|title=Spatial Distribution of an Uranium-Respiring Betaproteobacterium at the Rifle, CO Field Research Site|journal=PLOS ONE|volume=10|issue=4|pages=e0123378|bibcode=2015PLoSO..1023378K|doi=10.1371/journal.pone.0123378|pmc=4395306|pmid=25874721}}</ref>با این حال، تنگستن با متابولیسم [[مولیبدن]] و [[مس]] تداخل داشته و برای اشکال آشناتر از حیوانات تا حدی سمی است.<ref>{{cite journal|author=McMaster, J.|author2=Enemark, John H.|date=1998|title=The active sites of molybdenum- and tungsten-containing enzymes|journal=Current Opinion in Chemical Biology|volume=2|issue=2|pages=201–207|doi=10.1016/S1367-5931(98)80061-6|pmid=9667924|name-list-style=amp}}</ref><ref>{{cite journal|author=Hille, Russ|date=2002|title=Molybdenum and tungsten in biology|journal=Trends in Biochemical Sciences|volume=27|issue=7|pages=360–367|doi=10.1016/S0968-0004(02)02107-2|pmid=12114025}}</ref>
خط ۳۶:
 
=== مواد سخت ===
تنگستن به‌طور عمده در تولید مواد [[سختی|سخت]] بر پایه کاربید تنگستن استفاده می‌شود. کاربید تنگستن یکی از سخت‌ترین [[کاربید]]های شناخته شده، با نقطه ذوب ۳۷۷۰ درجه سلسیوس است. کاربید تنگستن با ترکیب WC، [[رسانای الکتریکی]] خوبی است، اما [[رسانایی الکتریکی]] W<sub>2</sub>C کمتر است. حدود ۶۰ درصد مصرف تنگستن به صورت WC در حال حاضر برای ساخت [[ساینده|مواد ساینده]] مقاوم در برابر سایش، و ابزارهای برشی «کاربیدی» شامل: چاقو، مته، اره گرد بر، قالب‌های مسلح کردن دوباره تفنگ، و ابزارهای برشی [[تراشکاری]] و [[فرزکاری (ماشین‌کاری)|فرزکاری]] استفاده می‌شود.<ref name="daintith2">{{cite book|last=Daintith|first=John|title=Facts on File Dictionary of Chemistry|edition=4th|location=New York|publisher=Checkmark Books|date=2005|isbn=978-0-8160-5649-1}}</ref> {{سخ}}ابزارهای «کاربیدی» در اصل [[کامپوزیت]]‌هایهای فلز-سرامیک هستند، که عمدتاعمدتاً در آن از [[کبالت]] به عنوان بایندر یا نگهدارنده ذرات تنگستن در کنار هم استفاده می‌شود.<ref>{{cite encyclopedia|title=Tungsten|encyclopedia=The Canadian Encyclopaedia|url=https://thecanadianencyclopedia.ca/en/article/tungsten|accessdate=2020-07-18|author=Don Law-West|author2=Louis Perron}}</ref>
 
=== آلیاژها ===
خط ۴۸:
[[پرونده:Tungsten filament in halogen lamp.JPG|بندانگشتی|نمای نزدیک از رشته تنگستنی یک [[لامپ هالوژن]]]]
از آنجا که تنگستن عنصری است که استحکام خود را در دماهای بالا حفظ می‌کند و دارای نقطه ذوب بالاست، در بسیاری از برنامه‌هایی که درجه حرارت بالا ست کاربرد دارد، از قبیل لامپ، [[لامپ اشعه کاتد]]، و رشته‌های درون لوله خلاء، [[المنت|المنت حرارتی]]، ونازل موتور موشکها. نقطه ذوب بالای آن همچنین موجب شده تا تنگستن برای پروژه‌های هوا - فضا و دمای بالا مناسب باشد، مانند برق، حرارت، و برنامه‌های کاربردی جوشکاری، به ویژه در فرایند جوشکاری آرگون (جوشکاری (TIG) نیز نامیده می‌شود).{{سخ}}
با توجه به خواص رسانایی و بی‌اثری شیمیایی نسبی، از تنگستن در الکترودها نیز استفاده می‌شود، و در نوکهای انتشاردهنده (امیتر) در ابزارهای پرتو الکترونی، مانند [[میکروسکوپ الکترونی]] بکار می‌رود. در الکترونیک، تنگستن را به عنوان ماده اتصال در[[تراشه]]‌هاها (IC)، بین سیلیکون دی‌اکسید دی الکتریک مواد و ترانزیستور بکار می‌برند. در لایه‌های نازک فلزی که جایگزین سیم کشی بکار رفته در الکترونیک معمولی شده، یک پوشش از تنگستن (یا [[مولیبدن]]) بر روی [[سیلیکون]] استفاده می‌شود.{{سخ}}
ساختار الکترونیکی تنگستن آن را به یکی از مواد اصلی برای اهداف اشعه X تبدیل کرده‌است، از دیگر کاربردهای آن محافظت در برابر پرتوهای با انرژی بالا (مانند صنعت [[پرتو درمانی]] برای محافظ نمونه رادیواکتیو FDG) است. پودر تنگستن به عنوان مواد پرکننده در کامپوزیت‌های پلاستیکی، که به عنوان یک جایگزین غیر سمی سرب در گلوله، ساچمه، و سپر تابشی بکار می‌رود. چون انبساط حرارتی این عنصر شبیه [[شیشه بوروسیلیکات]] است، از آن در ساخت عایق‌های شیشه به فلز استفاده می‌شود.
 
[[پرونده:W-TableImage.svg|بندانگشتی|200px|leftچپ]]
 
{{ویکی‌انبار-رده|Tungsten}}
خط ۶۳:
{{سنگ‌های معدنی}}
 
[[رده:تنگستن|تنگستن]]
[[رده:زیست‌شناسی و داروشناسی عنصرهای شیمیایی]]
[[رده:علم و فناوری در اسپانیا]]
خط ۷۰:
[[رده:فلزهای دیرگداز]]
[[رده:کانی‌های تنگستن]]
[[رده:کانی‌های عناصر آزاد]]