تناقض: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Robbot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات افزودن: ur:تضارب (منطق)
Ebrambot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ‍پاک سازی فاصله های مجازی نامفید
خط ۲:
در منطق، یک '''تناقض''' ناسازگاری منطقی بین دو [[گزاره (منطق)|گزاره]] است. هرگاه قضیه‌ای صادق و درست باشد، [[نقیض]] آن '''کاذب''' و نادرست خواهد بود و برعکس. دو قضیه‌ای را که نسبت به هم چنان اختلاف و تقابلی داشته باشند، دو قضیهٔ '''متناقض''' می‌نامند. در [[منطق صوری]] '''متناقض''' خود یکی [[فرمول گزاره‌ای]] است که همواره نادرست می‌باشد و با علامت <math>\bot</math> نشان داده می‌شود.
 
در تناقض کمیت و کیفیت قضیه تغییر می‌کند؛ بنابراین نقیض قضیهٔ کلیه، قضیهٔ جزئیه است و برعکس. نقیض قضیهٔ موجبه، قضیهٔ سالبه است و برعکس. مثلاً دو جملهٔ «هر عالمی پرهیزکار است» و جملهٔ «بعضی عالمان پرهیزکار نیستند» نقیض هم هستند؛ هم‌چنین دو جمله‌ی‌جمله‌ی «هیچ فلزی عایق نیست» و «بعضی فلزها عایق‌اند» متناقض‌اند.
 
در قضیه شخصیه، تنها اختلاف در کیفیت قضیه کافی است و به شرط دیگری حاجت نیست؛ مثلا نقیض قضیه «محمد خوش‌اخلاق است» می‌شود «محمد خوش‌اخلاق نیست».