'''فاشیسم''' (Fascism)، در واژه بهمعنای روشهایی که برای تمرکز قدرت در حکومت استفاده میشود. یک نظریهٔ سیاسی راست افراطی و گونهای نظامِ حکومتی خودکامهٔ [[ملیگرایی|ملیگرای]] افراطی است که نخستین بار در سالهای ۱۹۲۲ تا ۱۹۴۵ در [[ایتالیا]] و به دست [[علیبنیتو ارمانموسولینی]] رهبری میشد<ref name="authoritarian">Turner, Henry Ashby, ''Reappraisals of Fascism''. New Viewpoints, 1975. p. 162. States fascism's "goals of radical and authoritarian nationalism".</ref><ref name="authoritarianism">Larsen, Stein Ugelvik, Bernt Hagtvet and Jan Petter Myklebust, ''Who were the Fascists: Social Roots of European Fascism'', p. 424, "organized form of integrative radical nationalist authoritarianism"</ref> و بر سهپایه حزب سیاسی واحد، [[نژادپرستی]] افراطی و دولت مقتدر و متمرکز، استوار بود.<ref>[http://www.bbc.com/persian/blogs/2016/09/160828_l44_nazeran_islam_fascism_nikfar در نقد تعبیر 'فاشیسم اسلامی' محمدرضا نیکفر] بیبیسی فارسی، ۱۸ شهریور ۱۳۹۵</ref> فاشیسم را میتوان به چشم نیروی سومی نگاه کرد که میان [[سرمایهداری]] و [[کمونیسم]] قرار گرفتهاست.<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.khawaran.com/فلســــفی/فــاشیســـم-چیست؟.html |title=نسخه آرشیو شده |accessdate=۲۵ اکتبر ۲۰۱۹ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170903152445/http://khawaran.com/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%80%D9%80%D9%80%D9%80%D9%81%DB%8C/%D9%81%D9%80%D9%80%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%B3%D9%80%D9%80%D9%80%D9%85-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F.html |archivedate=۳ سپتامبر ۲۰۱۷ |dead-url=yes}}</ref>
فاشیسم و [[نازیسم]] اشکال مختلف دیکتاتوری است که در شرایط بحران حاد (اقتصادی) برای حفظ حکومت از به قدرت رسیدن سایر بخشهای جامعه، در جامعه حاکم میشود. این واژه بعدها در مفهوم گستردهتری به کار رفت و به دیگر رژیمهای نظامی و مذهبی که دارای ویژگیهای مشابهی بودند، اطلاق شد.