اوگتای خان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه
خط ۵۴:
کسی که بیشتر از بقیهٔ افراد در زمان چنگیز به جانشینی اوگتای اصرار داشت شخصی به نام یلوچوت سای مشاوری چینی چنگیز بود وی قصد داشت شخصی عادل و سلیم و بی‌آزار به مقام خانی برسد که بتواند خرابی‌های عهد چنگیز را جبران کند به همین دلیل به اوگتای که بیشتر به عیش و عشرت و خوشگذرانی مایل بود تا کشت و کشتار و خرابی و ویرانی توجه داشت که سرانجام نیز به مقصود خود رسید و اوگتای نیز او را حاکم ولایت چینی متعلق به مغول و مستوفی خود کرد.<ref name=":0"/>
 
وی بعد از اینکه بر تخت خانی نشست نخست با عقل و درایتی که داشت [[یاسا]]<nowiki/>ها را بر قاعدهٔ دورهٔ چنگیزخان مقرر کرد و لشکری گران با فرماندهی برادران خود به مناطق مختلف فرستاد. تا رنج و وی تمامی جریمه او افرادی که مرتکب خطایی شده بودند را بخشید و گفت اگر کسی گستاخی کند و مرتکب کار خطایی شود مکافات و جریمهٔ آن فراخودفراخور گناه او به او می‌رسد. در ایران اوضاع بسیار آشوب بود. سلطان جلال‌الدین هنوز مقاومت می‌کرد. وی '''[[چراطاغون نویان]]''' را به همراه جمعی از امرا و سی هزار سوار به دفع او روانه کرد.
 
چراطاغون نویان با کمک‌هایی که از امرا و حکام [[ترکستان]] و حکام مغولی خوارزم گرفت و نیز تعداد خشرهایی که در خراسان به دست آورد تعداد نفرات اردوی او به ۹۰۰ هزار نفر رسید! {{نیازمند منبع}} که از راه اسفراین خود را به صفحات غربی ایران رسانیدند و در آن موقع سلطان جلال الدینجلال‌الدین خوارزمشاه در (خوی) به سر می‌برد. پایان کار سلطان جلال الدینجلال‌الدین بعد از چند برخورد با مغولان فرار به کوه‌های میاخارتین و قتل او به دست یکی از اکراد بود.
 
اوگتای قاآن فردی زیرک و هشیار بود در صورت لزوم فردی دست و دلباز بود و در جای خود سختگیر و بیرحم دلی. آنچه صفت مشخصهٔ وی بود توجه وی به اسلام بود وی در تمام دوران سلطنت خویش روش سازش را برای به مسلمانان در بیشتر گرفت و برای آنان ارجحیت خاصی نسبت به دیگر اقوام و مذاهب قائل بود. به همین دلیل اوگتای در جهت گسترش سیاست اسلام‌دوستی خود، فرمان‌هایی در زمینهٔ انجام فرائض دینی صادر کرد از جمله آزاد بودن [[مسلمان|مسلمانان]] در ساختن مساجد و مدارس و ابنیهٔ خیریه و همچنین نزدیک صدهزار دینار زر سرخ و دو هزار جامه برای مشایخ و [[روحانی|روحانیون]] دیگر فرستاد. در زمان اوگتای حکومت ایالات مسلمان همزمان در اختیار [[محمود یلواج]] باقی ماند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=ایران از حملهٔ مغول تا پایان تیموریان|نام خانوادگی=ولایتی|نام=علی اکبر|ناشر=امیرکبیر|سال=1392|شابک=|مکان=تهران|صفحات=239}}</ref>
 
چنگیزخان هر کدام از پسرانش را به امری مخصوص اختیار کرده بود. بزرگترینشان '''[[جوچی]]''' در کار صید و شکار که نزدیک ایشان کاری شگرف و پسندیده‌ است؛ و '''[[جغتای]]''' را که از او فروتر بود در تنفیذ یاسا و سیاست و التزام آن و مؤاخذت و عقاب بر ترک آن گزیده و '''[[اوگتای]]''' را به عقل ورای و تدبیر ملک اختیار کرده و '''[[تولی]]''' را به ترتیب و ولیت جیوش جنود ترجیح نهاده.<ref name=":0"/>
 
در روزگار پدر همراه او و دیگر برادران در جنگ با قبیله‌های [[مغول]]، در لشکرکشی به [[چین شمالی]] و [[ایران]] شرکت داشت و در فتح [[اترار]] [[خوارزم]] نیز حضور داشت. وی کوکتای و سوبدای را به سوی [[دشت قبچاق]] و [[بلغار]]هایبلغارستان ولگا]] و [[اروپای شرقی]] و گروهی از فرماندهان را به سوی چین شمالی، [[تبت]]، [[سرزمین کره|کره]] و [[منچوری]] فرستاد؛ و خود در سال ۶۲۷. ق همراه جوچی[[تولی برادرخان]] بزرگتر خودبرادرش به چین شمالی لشکرکشی کرد که این لشکرکشی تا ۶۳۱. ق ادامه یافت.
 
در زمان اوگتای اوضاع برخی نقاط به خصوص [[خراسان]] آشفته بود. اوگتای برای سرکوبی مخالفان چراماغون و طایربهادر را مأمور کرد. طایر سعی کرد که حکومت خراسان را از سلطهٔ چینمتور قراقتایی به درآورد. سرانجام اوگتای چراماغون و طایر را از دخالت در کارها منع کرد و حکومت چینمتور را به رسمیت شناخت. وی در سال (۶۳۲. ق/ ۱۲۳۵. م) شهر [[قراقره‌قروم (شهر)|قره قروم]] را در ساحل رود اروخون بنا نهاد و در آن شهر چینی‌ها و مسلمانان هر یک کاخی به شیوهٔ معماری خویشتن برای او ساختند و باغ‌های زیبایی در آن شهر و اطراف آن ایجاد کردند و نخستین بار در آن شهر به کشاورزی پرداخته شد. وی دستور داد تا در سرتاسر [[امپراتوری مغول]] توقفگاه‌های سواران زبده و اسب‌های تازه‌نفس نگهداری شود و مأموران، سفیران و بازرگانان به آسانی و به سرعت بتوانند رفت‌وآمد نمایند. هر یک از بزرگان، امیران، و حاکمان وظیفه یافتند تا در تدارک آن سازمان بکوشند. قاآن همچنین فرمان داد تا [[شهر هرات]] را که پس از لشکرکشی مغول جز ویرانه‌ای از آن برجای نمانده بود آباد کنند و در (۶۳۶. ق/۱۲۳۹. م) فرمان داد که ۲۰۰ خانوار از مردم هرات که کوچ کرده بودند، بازگردانده شوند. در ۶۳۷. ق به فرمان او به شهر [[هرات]] آب رسانده شد. اوگتای قاآن پس از بازگشت از چین، دیگر در هیچ لشکرکشی شرکت نکرد و همواره به شکار و خوشگذرانی مشغول بود و برخی از مورخان افراط وی را در این کار سبب مرگ زودرس او دانسته‌اند.<ref name=":1"/>
 
زمانی که [[اترار]] مورد هجوم مغول قرار گرفت لشکری از ارتش مغول تشکیل شده از هزار سوار تحت فرماندهی با فرمان‌هایی برای از بین بردن هرگونه تهدید از طرف جنوب و عزیمت به طرف [[ماوراءالنهر]]، به طرف جنوب رهسپار شد. به لشکر جوچیجوجی نیز دستور داده شد که به دنبال لشکر جبر رود و پس از آن جدا شود و به طرف پادگان‌های خوارزمشاه در [[فجند]] یورش برد.<ref name=":1"/>
 
== شجره‌نامه ==