میتانی: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
خنثیسازی ویرایش 32562187 از 95.195.40.186 (بحث) برچسبها: خنثیسازی ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه |
|||
خط ۱۹:
}}
'''تمدن میتانی''' یکی از تمدنهای باستانی [[هوریها|هورانی]] در [[غرب]] [[ایران]] و [[شمال]] [[میانرودان]]<ref>[http://www.cappuccinomag.comiranology/001163.shtml]{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot}}</ref><ref name="irantarikh.com">http://irantarikh.com/tarikh/iranzamin01.pdf</ref>
و جنوب آناتولی بودهاند. میتانیها که مردمانی با [[زبان هوری]]،<ref name=ToolAutoGenRef1>[http://www.allaboutturkey.com/hatti.htm#hurri Hatti and Hurrian civilization - All About Turkey<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> زبانی غیر سامی و غیر [[زبانهای هندواروپایی|هندواروپایی]]<ref name=ToolAutoGenRef1/> در [[شمال]] [[میانرودان]] بودند، توسط طبقهای از اشراف با ریشهٔ نامشخص متحد گشته و قدرت خود را در جنوب ترکیه و شمال [[سوریه]] و [[عراق]] امروزی در هزارهٔ دوم پیش از میلاد مسیح گسترش دادند.<ref>Fortson, Benjamin W. (2004). Indo-European Language and Culture: an Introduction. Malden: Blackwell. {{ISBN|1-4051-0316-7|en}}.</ref>
خاندان شاهی میتانی بعد از [[کاسیها]] که [[بابل (دولتشهر)|بابل]] را گشوده و در سدههای ۱۲ تا ۱۵ پیش از میلاد در فهرست خدایان میتانی، نام چهار خدا ([[میترا]]، [[ورونا (ایزد)|ورونا]]، [[ایندرا]]، [[نستیا]]) ذکر شده که اسمهای قدیمی دارند و در [[ریگ ودا]] هم ذکر شدهاست.<ref>ایران باستان. پی.آر.اس. موری. شهرام جلیلیان. ۱۳۸۰ ص. ۳۷</ref>
== کتیبههای میتانی ==
آنها با شاهانی [[هیتیها|هیتی]] و دیگر حکمرانان زمان خود روابط و پیمانها داشتند. در دژنیشت [[بغازکوی]] متعلق به [[هیتیها]] و نیز در میان مدارک بازیافته در [[نامههای عمارنه]] اشارات فراوان راجع به شاهان میتانی آمدهاست. [[سنگنبشته میتانی|سنگنبشتهٔ معروف میتانی]] که در زمان نگارش آن به سال ۱۳۱۷ پیش از میلاد میرسد مربوط به پیماننامهای است که میان شاه میتانی و شاه [[هیتی]] بستهشده
در کاوش های اخیر (2017) در جنوب ترکیه ، در خرابه های یک معبد، آثار آیینی و مهر استوانه ای میتانی پیدا شده است که مربوط به 1760-1610 قبل از میلاد است و قدیمی ترین آثار یافت شده از دوره ی میتانی میباشند.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=Ay, Eyyüp|تاریخ=2021|نشانی=https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1309737|عنوان=A Hurrian-Mitanni Temple in Müslümantepe in The Upper Tigris and New Findings}}</ref>
در قرن سیزدهم قبل از میلاد ، هجوم هیتی ها از سمت غرب و آشوریان از جنوب ، به امپراتوری میتانی پایان داد و این امپراتوری بین دو قدرت فاتح تقسیم شد.
[[پرونده:Mitanni map.png|بندانگشتی|Left|300px|تمدن میتانی]]
[[پرونده:Karte Mittani.png|چپ|بندانگشتی|300px|تمدن میتانی]]
|