پوزئیدون: تفاوت میان نسخه‌ها

'''پوزئیدون''' {{به یونانی|Ποσειδων ,Poseidôn}}، یکی از [[دوازده ایزد المپ‌نشین]] و مهم‌ترین ایزدان یونان باستان است که خدای آب‌های شور و شیرین و دریاها، رودخانه‌ها، سیل، خشکسالی، زمین لرزه و اسب‌ها به‌شمار می‌رود و نام پوزئیدون به معنی «سرور (شوهر) زمین» است. رومی‌ها او را با [[نپتون (اسطوره‌شناسی)|نپتون]] که خدای ایتالیایی کهن است همسان دانستند، اما نباید این دو را با هم اشتباه گرفت. پوزئیدون فرزند [[کرونوس]] و [[رئا (اسطوره)|رئا]] است. وی برادر زئوس، [[هادس]]، [[هستیا]]، [[دمتر]] و [[هرا]] است. تقسیم‌بندی جهان بین او و برادرانش زئوس و هادس رخ داد. پوزئیدون فرمانروای دریاها شد، زئوس فرمانروای آسمان و [[دنیای مردگان|دنیای زیرین]] هم نصیب هادس شد. همسرش [[آمفیتریته]] است با این حال پوزئیدون با زنان زیادی معاشقه داشته و فرزندان زیادی دارد. حتی پوزئیدون با [[مدوسا]] در معبد آتنا مقاربت داشته که به قهر [[آتنا]] دچار می‌گردد و مدوسا که [[زن زیبا]] رویی بود را به پیر زن زشت تبدیل می‌کند و موهای مدوسا را تبدیل به مار می‌کند. پوزئیدون در ساخت حصار تروا نیز نقش داشته و با [[آپولون]] به انجام اینکار پرداخته‌است؛ ولی چون [[لائومدون]] مزد آن‌ها را نپرداخت، پوزئیدون در طول جنگ تروایی‌ها را آزار و طرفدار یونانیان بود.

پوزئیدون درابتدا عاشق [[تتیس]] بود، اما بخاطر پیشگویی که به او گفته بودند فرزندی که از تتیس و پوزئیدون به دنیا بیاید از پوزئیدون بزرگتر است با وی ازدواج نکرد و همسر رسمی پوزئیدون را آمفیتریته دختر نِرِئوس یا اوکِئانوس دانسته‌اند و می‌گویند وقتی پوزئیدون به آمفیتریته اظهار عشق کرد، آمفیتریته ترسید و به سوی [[اطلس (اساطیر)|اطلس]] فرار کرد اما موجود دریایی [[دلفین]] مانندی او را پیدا و به ازدواج با پوزئیدون راضی نمود و پوزئیدون نیز به عنوان پاداش عمل او، دلفین را به [[صورت فلکی]] تبدیل کرد او را در آسمان جای داد.

یکی دیگر از داستان‌های بدنام ''پوزئیدون'' حاصل رقابت او با الههٔ عقل و خرد، [[آتنا]]، بر سر شهر [[آتن]] بود. ''پوزئیدون'' بعد از آتنا دومین ایزد پراهمیت در شهر آتن به‌شمار می‌رفت و برای فریفتن دل‌های مردم شهر، نیزهٔ سه شاخ خود را بر روی زمین پرتاب کرد و باعث به وجود آمدن بهار در [[آکروپولیس]] شد، اگرچه دست آخر آتنا به سبب دادن درخت [[زیتون]] به مردم آتن در این نبرد پیروز شد. ''پوزئیدون'' از این تصمیم خشمگین شد و دشت‌های آتن را غرق سیلاب کرد. سرانجام، آتنا و پوزئیدون با آمیختن نیروهای یکدیگر با هم متحد شدند. با وجود اینکه پوزئیدون خدای اسب‌ها بود، آتنا اولین [[ارابه]] را درست کرد. همچنین آتنا اولین کشتی را ساخت تا بر روی دریایی که پوزئیدون فرمانروای آن بود حرکت کند.<ref>{{پک|گرانت|۱۳۹۰|ک=فرهنگ اساطیر (یونان و روم)|ص=۲۲۷}}</ref>

از نظر هومر پوزئیدون بسیار اهمیت داشت و علت اصلی آن این بود که حتی با فرمان صریح زئوس به طرفداری از یونان مداخله کرد و نفرتش ناشی از بیگاری قبلی او و آپولون برای لائومِدون، پدر [[پریاموس|پریام]] بود. از آنجایی نفرت مانده بود که قرار بوده آپولو و پوزئیدون دربرابر اجرت، حصارهای شهر تروا را بسازند اما در پایان کار، لائومدون پاداش آن‌ها را نداد؛ آپولو ظاهراً رضایت داد زیرا بعدها در [[جنگ تروآ|جنگ تروا]] از تروایی‌ها حمایت کرد. اما پوزئیدون که سنگدل تر بود نه تنها هیولایی دریایی فرستاد تا دختر لائومدون هیسونه را ببلعد، (اما [[هراکلس]] هیسونه را نجات داد و هیولا را از بین برد)؛ بلکه در تمام مدت جنگ تروایی‌ها را آزار داد.

پوزئیدون چند سرزمین را متعلق به خود می‌دانست و با خدایان دیگر بر سر این مناطق جنگ داشت به‌طور مثال: بر سر [[آتن]] وترویزِن با آتِنا درگیر شد؛ و همچنین با شاه کرت هم جنگی داشت. وقتی [[مینوس]] از وی گاوی به قصد قربانی خواست پوزئیدون قبول کرد و یکی از گاوهای زیبای دریایی خود را به او فرستاد. مینوس با دیدن گاو از قربانی کردن آن منصرف شد و ترجیح داد نزد خود نگه دارد؛ وقتی پوزئیدون از این مسئله با خبر گشت خشمگین شد و کاری کرد که همسر مینوس، پاسیفای به این گاو علاقه و شهوت بسیار پیدا کند.<ref>{{پک|گرانت|۱۳۹۰|ک=فرهگ اساطیر کلاسیک (یونان و روم)|ص=۲۲۸}}</ref> وقتی پوزئیدون در جنگی شرکت می‌کرد برادرش هادس می‌ترسید که زمین بر اثر زلزله‌ای که برادرش به راه می‌انداخت فرو بریزد و سقف جهان زیرین پایین بیاید.

پوزئیدون علاوه بر ویرانگری رحم هم داشت به‌طور مثال: [[تسالی]] را که دریاچهٔ عظیمی بود به سرزمین قابل سکونت تبدیل کرد. پوزئیدون به احترامی که علاوه بر دریا در خشکی می‌گذاشتند احترام قائل بود و او را در خشکی در [[بویوتیا]] وهم در دلفی پرستش می‌کردند. وی [[پرستشگاه]] بزرگی در پلوپونسوس و آرکادیا و در سونیوم داشت و البته کانون پرستش پوزئیدون ایستمیا بود که یکی از قلمروهای زمینی او به‌شمار می‌رفت؛ و می‌گویند قبل از آنکه آپولو صاحب معبد دلفی شود پوزئیدون به همراه گایا صاحب این معبد بود.