جهانشاه صالح: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
اشتباه تایپی
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۷:
|footnotes = میرزا حسن خان مبصرالممالک (پدر)
}}
'''جهانشاه صالح''' (فروردین ۱۲۸۳<ref>[https://books.google.com/books?id=JtdtAAAAMAAJ&q=%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%87+%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD+%DB%B1%DB%B2%DB%B8%DB%B3&dq=%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%87+%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD+%DB%B1%DB%B2%DB%B8%DB%B3&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiG1Jf6_YroAhX_TxUIHX7aDnAQ6AEIUjAH]</ref> [[آران و بیدگل]] – ۳ دی ۱۳۷۵ [[تهران]]) پزشک، دولتمرد و قانونگذار دوره پهلوی با سابقه سه دوره وزارت بهداری، ریاست دانشگاه تهران و عضویت [[مجلس سنای ایران|مجلس سنا]] بود. [[سازمان نظام پزشکی]] در زمان وزارت او بنیان نهاده شد و نخستین کارخانه شیر پاستوریزه را او به ایران وارد کرد.
 
== زندگیتحصیلات ==
پدرش [[میرزا سید حسن خان مبصرالممالک]] بود. تحصیلات ابتدائی را در دبستان علمیه کاشان و متوسطه را در [[دبیرستان البرز|کالج آمریکایی تهران]] انجام داد و در وزارت مالیه به‌عنوان مأمور اداره کل ملزومات مملکتی شروع به کارکرد. سپس برای ادامه تحصیل به امریکا رفت. در دانشکدهٔ علوم [[دانشگاه سیراکیوس]] نیویورک تحصیلات خود را آغاز کرد و از این دانشگاه دکترای پزشکی و از دانشگاه کلمبیا تخصص در رشته زنان و زایمان گرفت. چند سال هم در بیمارستان‌های شهر [[نیویورک]] مشغول به کار بود و عضو رسمی انجمن پزشکان نیویورک و جامعه پزشکی آمریکا شد.<ref name=":0">{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی۱=عاقلی |نام۱=باقر |عنوان=شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران - جلد دوم |تاریخ=۱۳۸۰ |ناشر=نگاه |مکان=تهران |صفحات=۹۱۴–۹۱۵}}</ref>
 
جهانشاه صالح در سال ۱۳۱۳ به همراه همسر آمریکایی‌اش به ایران بازگشت و با رتبه دانشیاری به تدریس در تالار تشریح دانشکدهٔ پزشکی دانشگاه تهران پرداخت. سپس بر کرسی استادی بیماری‌های زنان تکیه زد. ریاست بیمارستان وزیری، ریاست بخش جراحی بیمارستان زنان، ریاست آموزشگاه مامایی از جمله مشاغل اولیه او بود. در سال ۱۳۲۷ در کنار کار آموزش، به‌ ریاست دانشکدهٔ پزشکی منصوب شد.<ref name=":0"/>
 
== وزارت ==
صالح در سال ۱۳۲۹ در کابینه [[رزم‌آرا]] وزیر بهداری شد. در همین دوره بود که لایحه تشکیل سازمان نظام پزشکی را در سوم دی ۱۳۲۹ تقدیم مجلس شورای ملی کرد. در کابینه [[حسین علاء|علاء]] که پس از رزم‌آرا روی کار آمد نیز در سمت وزارت بهداری باقی ماند.
 
در دوران مصدق، جهانشاه صالح سمتی نداشت و این در حالی بود که برادرش [[الله‌یار صالح]] از اعضای جبهه ملی و یاران مصدق بود. پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ در کابینه [[فضل‌الله زاهدی]] مجدداً به عنوان وزیر بهداری معرفی شد و. در دولت‌این حسیندوره علاءنخستین نیزکارخانه کهشیر درپاستوریزه ۲۰را فروردینبا ۱۳۳۴کمک پسیونیسف ازبه کنارایران رفتنوارد زاهدیو تشکیل شد، وزارت بهداری بهدر عهدهنزدیکی اوکرج گذاشتهاحداث شدکرد.<ref>{{یادکرد اووب این|عنوان=مذاکرات سمتجلسه راسی‌ام دردوره کابینههجدهم [[جعفرمجلس شریف‌امامی]]شورای نیزملی کهدهم درتیر ۹۱۳۳۳ شهریور|نشانی=https://www.ical.ir/ical/fa/Content/4_artmajles1/%D8%AC%D9%84%D8%B3%D9%87-30-%D8%B5%D9%88%D8%B1%D8%AA-%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%AD-%D9%85%D8%B0%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D9%BE%D9%86%D8%AC%D8%B4%D9%86%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D9%87%D9%85-%D8%AA%DB%8C%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%87-1333}}</ref> ۱۳۳۹ تشکیل شد، برعهده داشت.
 
در دولت‌ حسین علاء نیز که در ۲۰ فروردین ۱۳۳۴ پس از کنار رفتن زاهدی تشکیل شد، وزارت بهداری به عهده جهانشاه صالح گذاشته شد. او این سمت را در کابینه [[جعفر شریف‌امامی]] نیز که در ۹ شهریور ۱۳۳۹ تشکیل شد، برعهده داشت.
در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۴۲ جهانشاه صالح به ریاست [[دانشگاه تهران]] انتخاب شد. وی در این دوره سعی کرد نظام آمریکایی در آموزش عالی را در دانشگاه‌های ایران جایگزین نظام آموزشی فرانسوی کند. اما در سال ۱۳۴۶ و در جریان اعتراضات دانشجویانی که به علت عدم پرداخت شهریه از حضور آنها در امتحانات ممانعت به عمل آمده بود از کار برکنار شد.
 
در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۴۲ جهانشاه صالح به ریاست [[دانشگاه تهران]] انتخاب شد. وی در این دوره سعی کرد نظام آمریکایی در آموزش عالی را در دانشگاه‌های ایران جایگزین نظام آموزشی فرانسوی کند. اما در سال ۱۳۴۶ و در جریان اعتراضات دانشجویانی که به علت عدم پرداخت شهریه از حضور آنها در امتحانات ممانعت به عمل آمده بود از کار برکنار شد.<ref>{{یادکرد|فصل= |کتاب=۱ - (روسای دانشکده پزشکی تهران از ابتدا تا کنون)|نویسنده=علی نجفی، زرین توکلی|ترجمه=|ناشر=دانشگاه علوم پزشکی تهران |شهر=تهران |کوشش= |ویرایش= ||سال=۱۳۸۷}}</ref>
 
صالح پس از برکناری از سوی شاه به‌عنوان سناتور انتصابی وارد مجلس سنا شد. او به دلیل تخصص پزشکی و پزشک مخصوص زنان دربار بودن، همواره با شاه، ملکه و … ارتباط نزدیک داشت. از دیگر سمتهای وی می‌توان به عضویت شورای مرکزی دانشگاه‌ها (۱۳۴۱)، عضویت در سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی (۱۳۴۲) و عضویت در شورای عالی فرهنگ (۱۳۴۳) اشاره کرد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی = http://dowran.ir/show.php?id=210747076 |عنوان = جهانشاه صالح به روایت اسناد لانه جاسوسی|ناشر = مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی|تاریخ بازدید = ۵ ژانویه ۲۰۱۶|تاریخ =}}</ref>
سطر ۶۸ ⟵ ۷۱:
* [[علی پاشا صالح]]
 
== منابعپانویس ==
{{پانویس}}
* {{یادکرد|فصل= |کتاب=۱ - (روسای دانشکده پزشکی تهران از ابتدا تا کنون)|نویسنده=علی نجفی، زرین توکلی|ترجمه=|ناشر=دانشگاه علوم پزشکی تهران |شهر=تهران |کوشش= |ویرایش= ||سال=۱۳۸۷|۰}}
* [http://www.rasekhoon.net/Mashahir/Show-106229.aspx صالح، جهانشاه]
* [http://mashahiriran.blogfa.com/post-3.aspx دکتر جهانشاه صالح]
 
{{آغاز تاشو|عنوان=کابینه اول شریف‌امامی}}