ویکی‌پدیا

عامل ارهاش: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
افزودن دیباچه و عکس و تکمیل بخش همولیتیک جنینی
جز ابرابزار
خط ۱:
[[پرونده:Rh blood cells drawing.svg|بندانگشتی|1۱. این سلول خونی Rh مثبت است. 2۲. این سلول خونی Rh منفی است. 3۳.آنتی ژنهایآنتی‌ژنهای موجود در سلول خونی Rh مثبت هستند، که آن را مثبت می کنندمی‌کنند. این آنتی ژن هاآنتی‌ژن‌ها به سلول هایسلول‌های خونی مثبت اجازه می دهندمی‌دهند به آنتی بادی هایآنتی‌بادی‌های خاص متصل شوند.<ref>{{cite journal|display-authors=6|vauthors=Harrison GA, Küchemann CF, Moore MA, Boyce AJ, Baju T, Mourant AE, Godber MJ, Glasgow BG, Kopeć AC, Tills D, Clegg EJ|date=1969|title=The effects of altitudinal variation in Ethiopian populations|journal=Philosophical Transactions of the Royal Society of London B: Biological Sciences|volume=256|issue=805|pages=147–182|bibcode=1969RSPTB.256..147H|doi=10.1098/rstb.1969.0040|doi-access=free}}</ref>]]
'''عامل اِر اَش ''' یا RH نوعی از سیستم گروه خونی انسان است که حاوی پروتئین در سطح گلبول هایگلبول‌های قرمز خون است. این دومین تقسیم بندیتقسیم‌بندی مهم گروه خونی است (بعد از سیستم گروه خونی ABO)؛ سیستم گروه خونی Rh متشکل از 49۴۹ آنتی ژنآنتی‌ژن گروه خونی تعریف شده است،شده‌است،<ref>Dean, Laura. ''Blood Groups and Red Cell Antigens [Internet].''. Bethesda (MD): National Center for Biotechnology Information (US); 2005, Chapter. 7.</ref> که در بین آنها پنج آنتی ژنD Cآنتی‌ژنD ،C، c ،, E و e مهمترین آنآن‌ها هاهستند هستند(تنها آنتی ژنآنتی‌ژن D است که نام گذاری کوچک، d، ندارد). وضعیت Rh (D) یک فرد معمولاً با پسوند مثبت یا منفی پس از نوع ABO توصیف می شودمی‌شود (به عنوان مثال ،مثال، فردی که مثبت است دارای آنتی ژنآنتی‌ژن A و آنتی ژنآنتی‌ژن Rh (D) است، در حالی که فردی که منفی است فاقد Rh (D) است. اصطلاحات Rh مثبت و Rh منفی تنها به آنتی ژنآنتی‌ژن Rh (D) اشاره دارند. آنتی بادی هایآنتی‌بادی‌های آنتی ژن هایژن‌های Rh می توانندمی‌توانند در واکنشهای تزریق همولیتیک نقش داشته باشند و آنتی بادیهایآنتی‌بادیهای آنتی ژنهای Rh (D) در صورت تداخل می تواندمی‌تواند خطر قابل توجهی به نام بیماری همولیتیک جنین را ایجاد می کنندمی‌کنند.<ref>{{Cite journal|author-link=Alexander S. Weiner|vauthors=Weiner AS|date=1 February 1949|title=Genetics and Nomenclature of the Rh–Hr Blood Types|journal=Antonie van Leeuwenhoek|volume=15|issue=1|pages=17–28|doi=10.1007/BF02062626|issn=0003-6072|s2cid=35680084}}</ref>
 
== گروه‌های خونی ==
گروه‌های خونی روشی برای تقسیم‌بندی خون‌ها بر پایهٔ وجود یا نبود [[پادتن]] (آنتی‌ژن)های موروثی خاصی روی سطح [[گلبول‌های قرمز یاRBC]] [[خون]] است. بر اساس مهم‌ترین این تقسیم‌بندی خون انسان‌ها به چهار دستهٔ AB ،B,B ،A و O و بر اساس تقسیم‌بندی RH به گروه‌های RH مثبت و منفی تقسیم می‌شود.
 
== تاریخچه ==
[[لاندشتاینر]] و وینر نشان دادند Ig یا آنتی‌بادی‌هایی که علیه گلبول‌های قرمز میمون رزوس (Rhesus) تولید می‌شوند، قادرند گلبول‌های قرمز ۸۵درصد از جمعیت انسانی را نیز آگلوتینه کنند. این آنتی‌بادی‌ها علیه آنتی ژنآنتی‌ژن(RH) نامیده شده، به وجود می‌آمدند. افرادی که دارای آنتی ژن،آنتی‌ژن، RH هستند راRH مثبت گویندو به ۱۵درصد بقیه که فاقد آن بودند، افراد RH منفی اطلاق شد. آنتی‌بادی‌های طبیعی علیه آنتی‌ژن‌های RH در بدن تولید نمی‌شوند.
 
== سیستم گروه‌بندی RH ==
سیتم گروه‌بندی RH یکی از ۳۳ نوع گروه‌بندی خون است و پس از گروه‌بندی ABO مهم‌ترین نوع گروه‌بندی است. افراد دارای RH مثبت نمی‌توانند به افراد RH منفی خون اهدا کنند.
 
== بارداری و بیماری همولیتیک جنینی ==
اگر پدر و مادر هر دو RH مثبت یا RH منفی یا پدر RH منفی و مادر RH مثبت باشد، در دوران بارداری ناسازگاری RH به وجود نمی‌آید. اما اگر پدر از گروه خون RH مثبت و مادر از گروه خون RH منفی باشد، فرزندان آن‌ها اغلب RH مثبت خواهند شد و در چنین حالتی، ناسازگاری RH بین مادر و جنین برای حفظ جنین ممکن است به وجود بیاید. امروزه به مادران باردار ماده ایی بنام آمپول روگام برای جلوگیری از آگلوتینه شدن خون به مادر تزریق می گرددمی‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=چرا، چطور، چگونه؟|نام خانوادگی=گوپتا|نام=سونیتا|ناشر=ذکر|سال=1393|شابک=|مکان=|صفحات=|مترجم=پریسا همایون روز}}</ref><ref>{{یادکرد وب|کد زبان=fa-IR|نشانی=https://youc.ir/what-is-blood-and-what-do-we-know-about-blood/|عنوان=خون چیست و دربارهدربارهٔ خون چه می دانیم؟می‌دانیم؟ {{!}} You Can|بازبینی=2017-05-24}}</ref>
 
بیماری همولیتیک نوزادان معمولاً زمانی به‌وجود می‌آید که یک مادر Rh منفی حامل جنین Rh مثبت باشد. به‌طور طبیعی گلبول‌های خون جنین به واسطه لایه‌هایی از سلولهای ترفوبلاست از گردش خون مادر جدا شده‌است. اما در اواخر حاملگی و به‌خصوص در حین تولد نوزاد، گلبول‌های قرمز جنین ممکن است وارد گردش خون مادر شوند. همین که این گلبول‌ها به جریان خون مادر برسند به عنوان یک عنصر خارجی تلقی شده و پاسخ ایمنی مادر را جهت تولید آنتی‌بادی برمی‌انگیزند. معمولاً آنتی‌بادی علیه گلبول‌های قرمز جنین قبل از تولد اولین بچه ساخته نمی‌شود. اما حاملگی‌های مکرر نهایتاً منجر به افزایش سطح آنتی‌بادی در خون مادر می‌شود. این آنتی‌بادی‌ها پس از گذشتن از سلول‌های ترفوبلاست مادر به گردش خون جنین می‌رسند و در آنجا با گلبول‌های قرمز جنین وارد واکنش شده و موجب تخریب آن‌ها می‌شوند. ممکن است روند تخریب گلبول‌های قرمز جنین به قدری شدید باشد که موجب مرگ جنین شود. از طرف دیگر جنین ممکن است زنده بماند و در یک وضعیت آنمیک شدید و همراه با یرقان متولد شود.{{سخ}} بدن جنین ممکن است در راه تلاش جهت جبران گلبول‌های از دست رفته گلبول‌های قرمز نابالغ را از [[مغز استخوان]] به داخل خون آزاد نماید. تخریب گسترده گلبول‌های قرمز جنین می‌تواند منجر به آزاد شدن مقادیر سمی [[بیلی روبین]] به داخل جریان خون شود. از آنجایی که کبد جنین هنوز نابالغ است، این بیلی روبین ممکن است در سلولهای مغز رسوب نموده و موجب آسیب شدید مغز گردد.
خط ۲۱:
 
== منابع ==
* فیزیولوژی خون، سعید سمنانیان
* [http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=گروههای+خونی&SSOReturnPage=Check&Rand=0 دانشنامهٔ رشد]
{{ویکی‌انبار-رده|Blood types}}
 
== پانویس ==
{{پانویس}}
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/عامل_ارهاش»