لیراوی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز «لیراوی» را محافظت کرد: ویرایش‌های اخلال‌گرانهٔ ادامه‌دار ([ویرایش=تنها کاربران تأییدشده] (زمان سرآمدن ‏۲۳ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۲۱:۲۵ (UTC)) [انتقال=تنها کاربران تأییدشده] (زمان سرآمدن ‏۲۳ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۲۱:۲۵ (UTC)))
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: برگردانده‌شده ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۱:
'''لیراوی''' یکی از قبایل سرشناس [[لر بزرگکرد]] (از ایلات [[کهگیلویه|کهگیلویه‌ای]])است شامل دو ایل لرکردزبان '''طیبی''' و '''بهمئی''' می‌باشد.
 
مولف [[فارسنامه ناصری|فارسنامه]] ناصری به اشتباه [[جاکی]] یکی دیگر از طوایف ۲۸ گانه لربزرگ را سر منشا ایل مستقل لیراوی دانسته است . در حالی که [[حمدالله مستوفی]] لیراوی و جاکی را دو طایفه جداگانه دانسته است . علاوه بر ایلات کرد لیراوی دیگر طوایف عمده کهگیلویه شامل جاکی، باوی و آقاجری است . طبق تقسیم بندی سنتی ایلات لر کوه گیلویه به دو شعبه تقسیم شود: [[چهاربنیچه]] و لیراوی. شاخص ترین ایل چهار بنیچه [[بویراحمد]] و شاخص ترین ایلات لیراوی طیبی و [[ایل بهمئی|بهمئی]] است.
 
لیراوی نیز به دو دسته لیراوی کوه و لیراوی دشت منقسم گردد. لیراوی کوه دارای تقسیماتی چون: طیبی، بهمئی، یوسفی، شیرعلی و جز آن باشد.
لیراوی همچنین نام بلوکی در کنار [[خلیج فارس]] است که ۱۳۷۴ به چهار دهستان لیراوی شمالی و لیراوی میانی، لیراوی جنوبی و حومه در [[شهرستان دیلم]] ([[استان بوشهر]].خدری های استان بوشهرکه طوایف خدری و خدرسرخ [[زراسوند|ایل زراسوند]] بختیاری منشعب از این ایل کهن ) تقسیم شده‌است. برای کسب اطلاع از تاریخ این ناحیه از ایران زمین و مناطق تاریخی و تحولات آن می‌توانید به کتاب " [http://liravi7.ir/ هفت شهر لیراوی و بندر دیلم] " نوشته [http://liravi7.ir/%d8%af%d8%b1%d8%a8%d8%a7%d8%b1%d9%87-%d9%86%d9%88%db%8c%d8%b3%d9%86%d8%af%d9%87/ علیرضا خلیفه زاده] مراجعه نمایید.
 
حمدالله مستوفی اشاره به مهاجرت طوایفی از مناطق جبل السماق بهدر مناطقکردستان [[لرسوریه بزرگ]] و [[لر کوچک]]به می‌کندایرانمی‌کند. حمدالله مستوفی در سال (۷۳۰ ه‍. ق/۱۳۳۰م)، از ایلات لیراوی و [[جاکی]] و [[ممسنی]] و [[بختیاری]] نام می‌برد که همراه با ۲۵ طایفه دیگر و چند طایفه عرب نظیر عقیلی و هاشمی از سوریه، به مناطق کوه گیلویه و بختیاری و لرستان کنونی کوچ کردند. این رویداد در اوایل سده هفتم هجری رخ داد. [[ولادمیر مینورسکی]]ف شرق‌شناس مشهور، معتقد است این طوایف (به جز طوایف عرب ذکر شده) احتمالاً همان [[مردم لر|طوایف لری]] بوده‌اند که [[ابن فضل‌الله عمری|شهاب الدین العمری]] آن‌ها را ذکر کرده‌است. به گفته [[ابن فضل‌الله عمری|شهاب الدین العمری]] طوایفی از [[مردم لر|لرها]] در [[سوریه]] و [[مصر]] زندگی می‌کردند اما [[صلاح الدین ایوبی]] از چالاکی و زبردستی آن‌ها در بالا رفتن از صخره‌های سرسخت به حشت افتاد و دستور قتل‌عام آن‌ها را صادر کرد. این روایت شاید علل برگشت این [[مردم لر|طوایف لر]] را به [[لرستان]] تا حدی روشن کند.<ref>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی =مینورسکی | نام =ولادمیر | پیوند نویسنده = | عنوان =رساله لرها و لرستان | ترجمه =سکندر امان‌اللهی بهاروند و لیلی بختیاری | جلد = | سال = ۱۳۶۲ | ناشر = |مکان =تهران | شابک = | صفحه = صفحه ۲۳ | پیوند = | تاریخ بازبینی =}}</ref> سکندر امان الهی نیز ضمن تأیید نظر مینورسکی دلایل دیگری را نیز برای اشتباه بودن گفته [[حمدالله مستوفی]] ذکر کرده‌است. به گفته او زمان مهاجرتی که حمدالله مستوفی ذکر کرده با تاریخی که [[ابن فضل‌الله عمری|شهاب الدین العمری]] برای قتل عام [[مردم لر|لرها]] در سوریه و مصر آورده یکی است و طوایف مهاجر از سوریه احتمالاً همان [[مردم لر|لرهایی]] هستند که [[صلاح الدین ایوبی]] آنان را وادار به برگشت به [[لر بزرگ]] کرد.<ref>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی =امان الهی بهاروند | نام =سکندر | پیوند نویسنده = | عنوان =قوم لر| ترجمه = | جلد = | سال = ۱۳۷۰ | ناشر = انتشارات آگاه |مکان =تهران | شابک = | صفحه = صفحه ۳۵ | پیوند = | تاریخ بازبینی =}}</ref>
 
دهخدا و حمدالله مستوفی معتقدند کردهای بختیاری، کردهای بویراحمدی، کردهای بهمئی و کردهای ممسنی اصالتا از منطقه جبل السماق در کردستان سوریه به ایران کوچ کرده‌اند.
در سنهٔ خمسایه (۵۰۰ق) قریب صد خانه، از جبل السماق شام، به سبب وحشتی که ایشان را با مهتر قوم خود افتاده بود، به لرستان آمدند و در خیل احفاد [[محمد خورشید]] که وزرا بودند نزول کردند، برسبیل رعیتی. بزرگ ایشان ابوالحسن [[فضلویه|فضلوی]] بود… او را پسری علی نام بود. چون علی درگذشت، از او پسری محمد نام بماند. چون او نیز نماند، پسری ابوطاهر [[فضلویه|فضلوی]] کنیت داشت. جوانی شجاع بود… ابوطاهر به صلح و جنگ به وعد و وعید و فریب و شکیب توانست ملک لرستان در ضبط آورد و چون تمکین و استقرار یافت، هوس استقلال کرد و خود را اتابک خواند و عصیان نمود و کار ان ملک بر او قرار گرفت، در سنهٔ خمسین و خمس مایه. بعد از مدتی درگذشت و پنج پسر یادگار گذاشت: [[هزاراسپ]] و بهمن و عمادالدین پهلوان و نصرة الدین ایلواکوش و قزل. به حکم وصیت و اتفاق برادران.
سردار اسعد بختیاری نیز در کتابی که خودش نوشته است معتقد است که گویش بختیاری یکی از گویش‌های زبان کردی است.
 
اتابک [[هزاراسپ]] که مهین و بهین همه بود، قائم مقام پدر شد و عدل و داد ورزید. در عهد او ملک لرستان رشک بهشت گشت و بدین سبب اقوام بسیار از جبل السماق شام بدو پیوستند:
 
[[آسترکی، مشایخ بختیاری حليمه خاتون ]]، مماکویه، [[بختیاری]]، جوانکی بیدانیان، زاهدیان، علائی، کوتوند، بتوند، بوازکی، شوند، زاکی، [[جاکی]]، هارونی، اشکی، کوی، [[بهمئی لیراوی|لیراوی]]، ممویی، یحفومی، کمانکشی، [[ممسنی|مماسنی]]، ارملکی، توانی، کسدانی، مدیحه، اکورد، کولارد و دیگر قبائل که انساب ایشان معلوم نیست.
سطر ۳۳ ⟵ ۳۲:
 
استان کوه گیلویه و بویر احمد شهرستانهای لنده(طیبی)، بهمئی ، گچساران و دهدشت .
 
==جستارهای وابسته==
* [[اتابکان لرستان]]