نویسه‌گردانی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Ebrambot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ‍پاک سازی فاصله های مجازی نامفید
Ebrambot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات: حذف فاصله مجازی زائد
خط ۱:
'''حرف‌نویسی'''<ref>ژاله آموزگار، احمد تفضلی، ''زبان پهلوی ادبیات و دستور آن ۴۷</ref> در [[زبان‌شناسی]] به معنی نوشتن الفبای یک [[دبیره|دبیرهٔ]] خاص با الفبای دبیره‌ای دیگر (معمولاً [[الفبای لاتین|لاتین]]) به نحوی‌است که نوعی تناظر میان حروف اولی با آنِ دومی بر قرار باشد. پس لزوماً صورت ملفوظ کلمه نوشته نمی‌شود. در حرف‌نویسی [[املای تاریخی]] یا [[املای شبه‌تاریخی|شبه‌تاریخی]] مراعات می‌شود.
 
برای نمونه کلمهٔ ''گردن'' (بدون اعراب) را می‌توان با الفبای لاتین به صورت grdn حرف‌نویسی کرد. نمونهٔ دیگر کلمهٔ ''خواهر'' است که مثلاً می‌توان آن را به صورت xvAhr حر‌ف‌نویسیحرف‌نویسی کرد. چنان که دیده می‌شود املای کلمهٔ ''خواهر'' املایی تاریخی‌است و فارسی‌زبانان امروز (حداقل در لهجهٔ استاندارد) ''و'' را تلفظ نمی‌کنند اما همچنان هنگام حرف‌نویسی ''v'' که با ''و'' فارسی متناظر است نوشته می‌شود. حرف‌نویسی با [[آوانویسی]] تفاوت دارد، در آوانویسی صورت ملفوظ کلمه‌ها نوشته می‌شود.
 
آنچه در حرف‌نویسی اهمیت دارد این است که بتوان صورت اصلی نگارشی کلمه به دبیرهٔ اصلی را از روی صورت حرف‌نویسی‌شده بدون ابهام بازسازی کرد. از این رو لزومی ندارد که یک‌نویسه همیشه به یک صورت حرف‌نویسی شود. مثلاً کلمهٔ شاپور به [[خط پهلوی کتیبه‌ای]] {{پهلوی ج|sh}}{{پهلوی ج|h}}{{پهلوی ج|p}}{{پهلوی ج|w}}{{پهلوی ج|h}}{{پهلوی ج|r}}{{پهلوی ج|y}} نوشته می‌شود و به صورت šhpwhry حرف‌نویسی می‌شود.<ref>اکبرزاده ۲۳</ref> چنان که دیده می‌شود نویسهٔ «{{پهلوی ج|r}}» که در کلمهٔ فوق دوبار آمده‌است یک‌بار w و یک‌بار r حرف‌نویسی شده‌است. با این حال با داشتن صورت šhpwhry شکل پهلوی کلمه را عیناً می‌توان بازسازی کرد. تنها باید به خاطر داشت که w و r در خط پهلوی کتیبه‌ای یک‌سان نوشته می‌شوند.