تبرستان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: واگردانی دستی ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
ابن اسفندیار
خط ۴۴:
در اوایل دورهٔ خلفا این ناحیه از لحاظ سیاسی چندان اهمیت نداشت، زیرا آخرین قسمتی از کشور ایران بود که به کیش مسلمانی درآمد و حکمرانان آنجا معروف به اصفهبذان یا اصپهبذانِ طبرستان بیش از یک قرن پس از فتوحات عرب در کوهستان‌های خود مستقل باقی ماندند و تا نیمهٔ دوم قرن دوم هجری هنوز روی سکه‌هایی که در آن منطقه ضرب می‌شد [[خط پهلوی]] نقش بود و مردمِ جنگل‌ها و بیشه‌های پهناور آن ناحیه بر [[دین زرتشت]] بودند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=جغرافیای تاریخی سرزمین‌های خلافت شرقی|نام خانوادگی=لسترینج|نام=گای|ناشر=علمی و فرهنگی|سال=۱۳۹۳|شابک=۹۷۸-۹۶۴-۴۴۵-۱۰۵-۸|مکان=تهران|صفحه=۳۹۴}}</ref>
 
[[ابن اسفندیار]] طبرستان را از شرق تا غرب، محدود به دینارجاری تا ملاط دانسته، که معادل تقریبی [[کردکوی]] و [[رودسر]] کنونی هستند.<ref name="Nabi"/> درابن قرناسفندیار ۸در میلادی،کتاب [[حمداللهتاریخ مستوفیطبرستان]] جدای از ذکرشهرهای ولایتطبرستان مازندران، حدودکه ولایتدارای قومسجامع و تبرستانمصلی رابودند بیانچنین می‌کندنام کهمی شاملبرد: [[فریم]]به وهامون [[شهمیرزاد]]،آمل، [[دامغان]]،ساری، [[سنگسر]]مامطیر، ورودبست، [[شهرستانتریجه، فیروزکوه|فیروزکوه]]میله، ومهروان، [[دماوند]]اهلم، پای‌دشت، ناتل، کنو، شالوس، بیخوری، لمراسک، طمیش و [[گرمسار|خوار]]به کوهستان کلار، رویان، نمار، کجویه، ویمه، شلنبه، وفاد، الجمه، شارمام، لارجان، امیدوارکوه، پریم و بوده‌استهزارگری.<ref>حمدالله{{یادکرد مستوفی،کتاب محمد| دبیرسیاقی.نام ''نزهةالقلوب''.۱۹۷خانوادگی۱ و= اقبال | نام۱ = مهدی | عنوان = تاریخ چالوس | سال = ۱۳۸۹ | ناشر = انتشارات شاملو | صفحه = ۲۰۱۲۳}}</ref>
در قرن ۸ میلادی، [[حمدالله مستوفی]] جدای از ذکر ولایت مازندران، حدود ولایت قومس و تبرستان را بیان می‌کند که شامل [[فریم]] و [[شهمیرزاد]]، [[دامغان]]، [[سنگسر]] و [[شهرستان فیروزکوه|فیروزکوه]] و [[دماوند]] و [[گرمسار|خوار]] بوده‌است.<ref>حمدالله مستوفی، محمد دبیرسیاقی. ''نزهةالقلوب''.۱۹۷ و ۲۰۱</ref>
 
پس از حمله مغول‌ها، در قرن دهم نام ''مازندران'' بر این سرزمین گذاشته شد. بنا بر نظر بخشی از مورخان، تا پیش از این دوره، [[مازندران]] سرزمینی نیمه اساطیری محسوب می‌شد که در ''[[شاهنامه]]'' و دیگر حماسه‌ها و [[اساطیر ایران]] نامش رفته بود. اما طبرستان همیشه خطه‌ای تاریخی محسوب می‌شده‌است.<ref>مینوی ۹</ref><ref name="Nabi"/> برخی دیگر از مورخان این دیدگاه را نمی‌پذیرند و این دو اسم، یعنی طبرستان و مازندران، را همواره به یک معنی دانستند و معتقدند در همان حال که اسم طبرستان بر تمامی نواحی کوهستانی و اراضی پست ساحلی اطلاق می‌شد، کلمهٔ مازندران بر منطقهٔ ارضی پست ساحلی از دلتای سپیدرود تا جنوب شرقی بحر خزر امتداد دارد، اطلاق می‌گردید.<ref>{{پک| گای لسترنج |1320|ک= جغرافیای تاریخی سرزمین‌های خلافت شرقی |ص=۳۹۴}}</ref>