آشور (سرزمین): تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه
ابرابزار
خط ۱:
{| class="infobox" style="width: 270px; float: right;"
|+ آشور<br/>{{سخ}}''Āṯūr'' ܐܬܘܪ
|-
| colspan="2" style="text-align: center;" |
|-
| colspan="2" style="text-align: center;" | [[پرونده:Assyria World War 1 relief English.png|250px]] <br> {{سخ}}مرزهای آشوری با رنگ قرمز ،قرمز، همانطورهمان‌طور که در جنگ جهانی اول پیشنهاد شد.<ref name="WW1 Map">{{cite web | url = https://www.foreignpolicyjournal.com/2016/02/12/canada-and-the-future-of-assyria/ | title = Canada and the Future of Assyria| last = Odisho | first = Devi| date = February 12, 2016 | website = Foreign Policy Journal | access-date = June 22, 2020}}</ref>
|-
! style="text-align: left;"| زبان
| دوران باستان : [[زبان اکدی|اکدی]]، [[زبان بابلی|بابلی]]، [[زبان آرامی|آرامی]]{{-}}دوران مدرن : [[زبان‌های آرامی نو]] و همچنین [[زبان عربی|عربی]],، [[زبان ترکی استانبولی|ترکی]],، [[زبان‌های کردی|کردی]] و [[زبان فارسی|فارسی]].
|-
! style="text-align: left;" | محدوده
| [[جزیره (بین النهرینبین‌النهرین)|میانرودان شمالی]]، همچنین شامل بخشهایی از شمال [[عراق]]، [[ناحیه آناتولی جنوب شرق|جنوب شرقی آناتولی]] ، شمال شرقی [[سوریه]] و شمال غربی [[ایران]] ([[جلگه ارومیه]]).
|-
! style="text-align: left;"| قسمتی از
| {{Flag|Iraq}}<br/>{{سخ}}{{Flag|Iran}}<br/>{{سخ}}{{Flag|Syria}}<br/>{{سخ}}{{Flag|Turkey}}
|}
{{تاریخ عراق}}
[[پرونده:Ashur god.jpg|بندانگشتی|250px|چپ|[[آشور (ایزد)|ایزد آشور]] که خدای آشوری‌ها از ۲۶ قرن قبل از میلاد تا قرن هفتم قبل از میلاد بوده‌است. طرح ایزد آشور از [[حوروس]] که او نیز بت و خدای مصر بود برگرفته شده‌است.]]
 
'''آشور''' {{به فارسی باستان|'''آثورا''' 𐎠𐎰𐎢𐎼𐎠 (Aϑur}}،,<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=دانشگاه فرانکفورت آلمان|کد زبان=en|تاریخ=|وبگاه=http://titus.uni-frankfurt.de|نشانی=http://titus.uni-frankfurt.de/texte/etcs/iran/airan/apers/apers.htm|عنوان=Old Persian Corpus, Part No. 8, Text: DB1.}}</ref>{{به اکدی|آشور}}؛ {{به عربی|أشور}}؛ {{به عبری| אַשּׁוּר آشور}}، {{به آرامی|ܐܫܘܪ آشور وܐܬܘܪ آتور}}؛ سرزمینی کهن در بخش میانی رود [[دجله]] و کوهستان‌های مجاور آن است. نخستین پایتخت آشور، [[شهر آشور]] در ساحل رود [[دجله]] در جنوب [[موصل]] امروزی، و پس از آن [[کالح]] (روستای النعمانیه، موصل امروزی) و سپس [[نینوا]] ([[موصل]] امروزی) و برای مدت کوتاهی [[دور شاروکین]] ([[خورساباد]])<ref>در دوران پادشاهی [[سارگون دوم]]</ref> هم بوده‌است. نام آشور از نام یک [[رب‌النوع]]<ref>[[آشور (ایزد)|Ashur (god)]]</ref> گرفته شده‌است.
 
== ساکنان ==
خط ۷۹:
| title =Iranian History at a Glance |url=https://books.google.com/books?id=RhHENa0o6zMC&pg=PA11&dq=athura&lr=&sig=fOXmcBNhSJ81xiDBNZvnX1RbLYI
| pages = 11}}</ref> ({{lang-peo|[[wikt:𐎠𐎰𐎢𐎼𐎠|𐎠𐎰𐎢𐎼𐎠]]}} ''Aθurā'') نام منطقه‌ای در [[شاهنشاهی هخامنشی]] در حدود [[عراق]] فعلی بود که توسط آخرین حکمرانان [[آشوری‌ها|آشوری]]([[زبان اکدی]]) اداره می‌شد. همچنین این منطقه در [[زبان آرامی|زبان آرامی نو]] آثورا و در [[زبان یونانی]] آثوریا خوانده می‌شود.<ref>{{cite book|last=Y Odisho|first=George|title=The sound system of modern Assyrian (Neo-Aramaic)|year=1998|publisher=Harrowitz|isbn=3-447-02744-4|page=8|url=https://books.google.com/books?id=ON7BEtQvejcC&lpg=PA8&dq=strabo%20atouria&pg=PA8#v=onepage&q=strabo%20atouria&f=false}}</ref> حکومت آشوریهٔ هخامنشی بین سال‌های ۵۳۹ تا ۳۳۰ پیش از میلاد تحت حکمرانی [[کوروش بزرگ]] یا عنوان یکی از [[ساتراپی‌های هخامنشیان]]<ref>{{cite book |last=Maspero |first=Gaston | title=Passing of the Empires 850 BC to 330 BC | year =1900 |isbn= |url=https://books.google.com/books?id=ErQPAAAAYAAJ&pg=PA688&dq=%22Athura+(the+ancient+kingdom+of+Assyria)&lr= | pages =688}}</ref><ref name="Athura">{{cite journal
| quotes =
| author = [[Simo Parpola|Parpola, Simo]]
| date =
| year = 2004
| month =
| title = National and Ethnic Identity in the Neo-Assyrian Empire and Assyrian Identity in Post-Empire Times
| journal = [[Journal of Assyrian Academic Studies]]
خط ۹۰:
| pages = 18
| publisher = JAAS
| location =
| issn =
| pmid =
| doi =
| bibcode =
| oclc =
| id =
| url = http://www.jaas.org/edocs/v18n2/Parpola-identity_Article%20-Final.pdf
| format = PDF
| accessdate =
| laysummary =
| laysource =
| laydate =
| quote = With the fall of Nineveh, the Empire was split in two, the western half falling in the hands of a Chaldean dynasty, the eastern one in the hands of Median kings. In 539 BC, both became incorporated in the Achaemenid Empire, the western one as the megasatrapy of '''Assyria''' (Aθūra), the eastern one as the satrapy of '''Media''' (Māda).
| archive-url = https://web.archive.org/web/20110717071922/http://www.jaas.org/edocs/v18n2/Parpola-identity_Article%20-Final.pdf
خط ۱۰۹:
}}</ref> وجود داشته. همچنین در کتیبه‌های هخامنشی از آن به عنوان داهو به معنای گروهی از مردم یا کشوری و مردمانش بدون مفهوم اداری یاد شده‌است.<ref>Cameron, George (1973): "The Persian satrapies and related matters", ''Journal of Near Eastern Studies'' 32, pp. 47–56; Cook, J.M. : "The rise of the Achaemenids and establishment of their empire", pp. 261–262, in [[ایلیا گرشویچ|Ilya Gershevitch]], [https://books.google.com/books?id=BBbyr932QdYC&pg=RA1-PA262&dq=Athura&sig=ZUxiaZY1EsIlN8USsABrI6AhgL4 The Cambridge History of Iran]; Briant, Pierre (2002): ''From Cyrus to Alexander: A History of the Persian Empire'', pp. 177, 390-391, 909.</ref>{{سخ}}[[امپراتوری آشور]] در شمال [[عراق]]، شمال شرق [[سوریه]] و جنوب شرقی [[آناتولی]] کنونی از بالای [[دجله]] تا بالای [[فرات]] گسترش داشت.<ref>{{cite journal |last=Curtis |first=John |date=November 2003 | location =Paris, France |title=The Achaemenid Period in Northern Iraq |journal=L’archéologie de l’empire achéménide |pages= 3–4|url=http://www.aina.org/articles/curtis.pdf}}</ref><ref>Dandamatev, Muhammad: "[http://www.iranica.com/newsite/index.isc?Article=http://www.iranica.com/newsite/articles/unicode/v2f8/v2f8a035.html Assyria. ii- Achaemenid Aθurā] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080529193829/http://www.iranica.com/newsite/index.isc?Article=http://www.iranica.com/newsite/articles/unicode/v2f8/v2f8a035.html |date=۲۹ مه ۲۰۰۸}}", [[دانشنامه ایرانیکا|Encyclopaedia Iranica]]</ref>
[[امپراتوری آشوری نو]] پس از یک دوره جنگ‌های داخلی سهمگین و پس از اتحاد و یورش مردمان ایرانی ([[ماد]]ها و [[پارس‌ها]])، [[بابلی‌ها]] و [[کیمری‌ها]] در اواخر قرن هفتم پیش از میلاد بسیار ضعیف گشت و پس از نبرد نینوا ۶۱۲ و تا سال ۶۰۵ پیش از میلاد به‌طور کامل سقوط کرد. بین سال‌های ۶۰۵ تا ۵۵۹ پیش از میلاد منطقهٔ آشوریه بین امپراتوری ماد در شرق و امپراتوری بابلی نو در غرب تقسیم شده بود. هر دو بخش در سال ۵۳۹ پیش از میلاد به تصرف هخامنشیان درآمدند و هخامنشیان در مناطق ساتراپی‌های ماد و آثورا را ایجاد کردند.<ref name="Athura"/> طبق گفتهٔ هرودوت قسمت اصلی منطقه به دو بخش بابل و بقیهٔ آشوریه تقسیم گشته بود.<ref>Briant, Pierre, ''op. cit.'' p. 391.</ref>
با وجود چند شورش کوچک، آشوریه نقش مهمی را در حکومت هخامنشیان ایفا کرد. [[مردم آشوری|آشوری‌ها]] حق حکومت برخود را در سراسر دوران حکومت هخامنشی داشتند و به زبانشان به عنوان زبان دیپلماتیک توسط ایرانیان سخن گفته می‌شد.<ref>Rosenthal, "Aramaic", in ''Encyclopaedia Iranica''.</ref> آشوریان به خاطر مهارت‌های رزمیشان در کنار سربازان [[لیدیه]]ای‌ها به عنوان [[پیاده‌نظام]] سنگین سپاه هخامنشی خدمت می‌کردند.<ref>Shadows in the Desert: Ancient Persia at War By [[Kaveh Farrokh]]. Page 176.</ref> به علت خرابی‌های ناشی از سقوط امپراتوری آشور، برخی از تاریخ‌دانان آنجا را «[[زمین بایر|سرزمین بایر]] خالی از سکنه» توصیف کرده‌اند. این درحالی است که برخی دیگر از [[آشورشناسی|آشورشناسان]] مانند جان کورتیس و سیمون پارپولا این ادعا را کاملاً رد کرده و استناد کرده‌اند که آشور در نهایت به یکی از ثروتمندترین مناطق در امپراتوری هخامنشی تبدیل شده بود.<ref name="Curtis 2003">{{cite journal |last=Curtis |first=John |date=November 2003 | location =Paris, France |title=The Achaemenid Period in Northern Iraq |journal=L’archéologie de l’empire achéménide |url=http://www.aina.org/articles/curtis.pdf}}</ref> ثروت این سرزمین به دلیل استفادهٔ کارآمد ایرانیان از زمین‌های کشاورزی منطقه بود. در مقابل سیاست هخامنشیان دخالت نکردن در امورداخلی ساتراپی هایشانساتراپی‌هایشان بود تا زمانی که این ساتراپی‌ها [[مالیات]] خود را به دولت بپردازند.<ref>"The Culture And Social Institutions Of Ancient Iran" by Muhammad A. Dandamaev, Vladimir G. Lukonin. Page 104</ref>
 
=== آشوریه تحت فرمانروایی هخامنشیان ===
در زمان فرمانروایی هخامنشیان بر آشوریه، پایتخت‌های سابق آشوریان یعنی [[نینوا]]، [[دور شاروکین]] و [[نمرود (شهر)|نمرود]] جمعیت پراکنده‌ای داشتند. بیشتر آشوریان در شهرهای کوچک و روستاها سکونت داشتند. با این حال، بنابه نظر برخی [[آشورشناسی|آشورشناسان]] شهرهایی مانند عرفه، تل حلف و [[اربیل]] سالم و دست نخورده ماندند. طبق گفتهٔ تاریخ‌نگار یونانی [[گزنفون]]، با وجود ویرانی بسیاری از شهرهای آشوریان در جنگ‌ها، آشوریانی که در روستاها زندگی می‌کردند، زندگی مرفهی داشتند.<ref>Arrian, [[آناباسیس|Anabasis]], III.7.3.</ref> گزنفون و سایر یونانیانی که از آشوریه بازدید می‌کردند، پس از عبور از شهر نمرود که از آن به عنوان «ویرانه‌ای با ساکنانی اندک» یاد می‌کند، از روستاهای شمال غربی منطقه به دنبال کرانهٔ [[رود دجله]]
این گونه یاد می‌کند:
<blockquote>... روستاهایی پر از ذرت وجود دارد، قصری پیداکردیم با روستاهای زیادی اطراف آن… آنان (یونانیان) در آن روستاها به مدت سه روز ماندند نه تنها به خاطر زخم هایشان،زخم‌هایشان، بلکه به خاطر اینکه آنان مقادیر بسیاری آرد و شراب و انبارهای بزرگ جو برای تغذیهٔ اسبان داشتند تمام این منابع توسط ساتراپ‌های منطقه جمع‌آوری شده‌است.<ref>[[[[آناباسیس|Anabasis (Xenophon)]]|Anabasis]], book III.IV. pages 18, 24-32.</ref></blockquote>
این نقل قول نشانگر رونق کشاورزی و وجود کاخ‌های ساتراپی در آشوریه است. مکان دقیق کاخ‌ها مشخص نیست اما [[آستن هنری لایارد]] باستان‌شناس بریتانیایی، مکان کاخ‌ها را نزدیک [[زاخو]] کنونی پیش‌بینی می‌کند.<ref>Layard, A.H. , 1853. Discoveries in the Ruins of Nineveh and Babylon, p. 61 and 686</ref>
کتیبهٔ یافت شده در مصر که به وسیلهٔ ساتراپ آن زمان [[آرسامس (ساتراپ)|آرسامس]] نوشته شده، از مراکز حکومتی آشوریان در زمان هخامنشیان را این‌گونه نام می‌برد:<ref>{{cite journal |last=Curtis |first=John |date=November 2003 | location =Paris, France |title=The Achaemenid Period in Northern Iraq |journal=L’archéologie de l’empire achéménide |pages=3 |url=http://www.aina.org/articles/curtis.pdf}}</ref>