رهبر جمهوری اسلامی ایران: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
اصلاح برچسب‌ها: برگردانده‌شده حذف حجم زیادی از مطالب منبع‌دار برداشتن بخش بزرگی از صفحه ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جهان بینش140 (بحث | مشارکتها) جز خنثی‌سازی ویرایش 33127265 از 2.186.33.232 (بحث)مطالب منبع دار را حذف نفرمایید. برچسب‌ها: خنثی‌سازی برگردانده‌شده استفادهٔ زیاد از تگ یا الگوی سرخط |
||
خط ۱:
{{جعبه اطلاعات سمت سیاسی
| سمت = رهبر
| نشان = Coat of arms of Iran.svg
| اندازهٔ نشان = 150px
| توضیح نشان = نشان جمهوری اسلامی ایران
| حوزه = [[بیت رهبری]]
| تصویر = Ali_khamenei_in_March_2021.jpg
|اندازهٔ تصویر =
| متصدی = [[سید علی حسینی خامنه‌ای]]
| متصدی از = {{جح|۱۴|۳|۱۳۶۸}}
| لقب ={{سخ}}امام/امامِ (امت){{سخ}}رهبر (معظم) انقلاب (اسلامی){{سخ}}مقام معظم رهبری{{سخ}}(معظم‌له){{سخ}}(حضرت) آقا {{سخ}}مقام عظمای ولایت{{سخ}}عظما
| سکونت‌گاه = [[بیت رهبری]]، [[تهران]]، [[ایران]]
| تعیین‌گر = [[مجلس خبرگان رهبری]]<ref group="پی‌نوشت">رهبری [[سید روح‌الله خمینی]]، نخستین رهبر جمهوری اسلامی ایران، در طول انقلاب اسلامی ایران مطرح شد بدون نیاز به انتخاب خبرگان. در اصل ۱۰۷ قانون اساسی سال ۵۸ آمده‌بود: «هر گاه یکی از فقهای واجد شرایط مذکور در اصل پنجم این قانون از طرف اکثریت قاطع مردم به مرجعیت و رهبری شناخته و پذیرفته شده باشد، همانگونه که در مورد مرجع عالیقدر تقلید و رهبر کبیر انقلاب آیت‌الله‌العظمی امام خمینی چنین شده‌است، این رهبر، ولایت امر و همه مسئولیتهای ناشی از آن را بر عهده دارد، در غیر این صورت خبرگان منتخب مردم دربارهٔ همه کسانی که صلاحیت مرجعیت و رهبری دارند بررسی و مشورت می‌کنند، هر گاه یکی مرجع را دارای برجستگی خاص برای رهبری بیابند او را به عنوان رهبر به مردم معرفی می‌نمایند…»</ref>
| سمت تعیین‌گر = خبرگان
| مدت تصدی = تا زمانی که صلاحیت رهبری از نظر خبرگان تأیید شده باشد
| نخستین متصدی = [[سید روح‌الله خمینی]]
| بنیادگذاری = ۱۵ بهمن ۱۳۵۷ (تشکیل حکومت){{سخ}}۲۲ بهمن ۱۳۵۷ ([[بالفعل]]){{سخ}}۱۲ آذر ۱۳۵۸ ([[دوژور|قانونی]])
| قائم‌مقام =
| حقوق =
| وبگاه = {{نشانی وب|leader.ir/fa}}
}}
{{سیاست و حکومت ایران}}
{{سید روح‌الله خمینی (نوار کناری)}}
'''رهبر جمهوری اسلامی ایران''' [[رئیس کشور]] و بالاترین مقام رسمی [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی ایران]] است. در مراوده‌های رسمی یا [[دولت]]ی از این سمت اغلب با عنوان «رهبر معظم انقلاب اسلامی»، «مقام معظم رهبری»، «حضرت آیت‌الله‌العظمی»،<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://farsi.khamenei.ir/memory-content?id=5467 |عنوان = نگاهی گذرا به زندگینامهٔ حضرت آیت‌الله‌العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای| ناشر =وبگاه رسمی آیت‌الله سید علی خامنه‌ای |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۱۰ آوریل ۲۰۲۰}}</ref> «مقام عظمای ولایت»،<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://www.mojnews.com/بخش-سیاسی-3/238719-پیام-قرآنی-مقام-عظمای-ولایت-در-دیدار-با-اقشار-مختلف-مردم-چه-بود#gsc.tab=0 |عنوان =پیام قرآنی مقام عظمای ولایت در دیدار با قشرها مختلف مردم چه بود | ناشر =mojnews.com |تاریخ = ۲۲ مرداد ۱۳۹۷|تاریخ بازدید = ۱۰ آوریل ۲۰۲۰}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://iqna.ir/fa/news/1280784/-جوانان-سخنان-مقام-عظمای-ولایت-را-ملاک-عمل-و-حجت-شرعی-خود-قرار-دهند- |عنوان =جوانان، سخنان مقام عظمای ولایت را ملاک عمل و حجت شرعی خود قرار دهند | ناشر =خبرگزاری بین‌المللی قرآن |تاریخ =۹ شهریور ۱۳۹۲ |تاریخ بازدید = ۱۰ آوریل ۲۰۲۰}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.irtobacco.com/portal/module/News/Shownews/page-2811/index.aspx?NewsId=7923 |عنوان ="سالروزانتخاب مقام عظمای ولایت حضرت آیت‌الله خامنه ای به رهبری انقلاب اسلامی" | ناشر =irtobacco.com |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۱۰ آوریل ۲۰۲۰}}</ref> و «معظم‌له»<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی= https://www.mashreghnews.ir/news/558617/روایتی-از-تاریخ-دقیق-تولد-رهبر-انقلاب-از-زبان-معظم-له-عکس |عنوان= روایتی از تاریخ دقیق تولد رهبر انقلاب از زبان معظم‌له| ناشر = [[مشرق‌نیوز]] |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی= http://farsi.khamenei.ir/news-content?id=11258 |عنوان= اطلاعیه دفتر رهبر معظم انقلاب دربارهٔ انتشار آثار معظم‌له| ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref> یاد می‌شود.
[[سید روح‌الله خمینی]] رهبر [[انقلاب ۱۳۵۷|انقلاب اسلامی]]، نخستین [[رهبری|رهبر]] جمهوری اسلامی ایران بود و پس از او هم‌اکنون [[سید علی خامنه‌ای]] این سمت را بر عهده دارد.
خامنه ای طبق اصول ۱۰۷ و ۱۱۰ [[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]]، به عنوان «رهبر»، قدرتمندترین مقام سیاسی در [[ایران|جمهوری اسلامی ایران]] است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=رهبری از نگاه قانون|نشانی=http://www.leader.ir/fa/law|نشانی بایگانی=https://web.archive.org/web/20170211080800/http://www.leader.ir/fa/law|تاریخ بایگانی=۱۱ فوریه ۲۰۱۷|accessdate=۱۰ فوریه ۲۰۱۷|dead-url=yes}}</ref><ref>{{یادکرد خبر|عنوان=Profile: Iran's 'unremarkable' supreme leader Ayatollah Khamenei|نشانی=https://www.bbc.com/news/world-middle-east-14362281|کوشش=BBC News|تاریخ=2011-08-04|تاریخ بازبینی=2021-05-24|زبان=en-GB}}</ref> در جایگاه و مقام رهبری وی رئیس کشور ایران و [[فرمانده کل نیروهای مسلح ایران|فرمانده کل نیروهای مسلح]] است و می‌تواند با صدور احکام و تصمیمات نهایی در بسیاری از زمینه‌ها مانند اقتصاد، محیط زیست، سیاست خارجی و برنامه‌ریزی ملی در امور کشور دخالت کند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Iran's Khamenei hits out at Rafsanjani in rare public rebuke|نشانی=http://www.middleeasteye.net/news/irans-khamenei-hits-out-rafsanjani-rare-public-rebuke|وبگاه=Middle East Eye|بازبینی=2021-05-24|کد زبان=en}}</ref><ref>{{یادکرد خبر|عنوان=Exclusive: Iran pursues ballistic missile work, complicating nuclear talks|نشانی=https://www.reuters.com/article/us-iran-nuclear-missiles-idUSBREA4E11V20140516|کوشش=Reuters|تاریخ=2014-05-16|تاریخ بازبینی=2021-05-24|زبان=en|نام=Louis Charbonneau, Parisa|نام خانوادگی=Hafezi}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نشانی=https://en.iranwire.com/features/5272/ |عنوان=نسخه آرشیو شده |بازبینی=26 مه 2021 |archive-date=7 مارس 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307035444/https://en.iranwire.com/features/5272/}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=Iran: Executive, legislative branch officials endorse privatization plan|نشانی=http://www.payvand.com/news/06/jul/1055.html|وبگاه=www.payvand.com|بازبینی=2021-05-24}}</ref> به گفته [[کریم سجادپور]]،<ref>{{یادکرد وب|عنوان=The Supreme Leader|نشانی=https://iranprimer.usip.org/resource/supreme-leader|وبگاه=iranprimer.usip.org|بازبینی=2021-05-24|کد زبان=en}}</ref> سید علی خامنه ای کنترل مستقیم یا غیرمستقیم بر [[قوه مجریه جمهوری اسلامی ایران|قوه‌های مجریه]]، [[قوه مقننه|مقننه]] و [[قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران|قضایی]] و [[دولت]] و همچنین ارتش و رسانه‌ها دارد. در ادامه اعمال قوه مجریه جز در اموری که در قانون اصل ۶۰ مستقیماً بر عهده رهبری گذارده شده، از طریق رئیس‌جمهور و وزراء است. کلیه نامزدهای [[مجلس خبرگان رهبری]]، و ریاست جمهوری و [[مجلس شورای اسلامی|مجلس شورای اسلامی (پارلمان)]] توسط شورای نگهبان تأیید می‌شوند، که اعضای آنها مستقیم یا غیرمستقیم توسط رهبر ایران انتخاب می‌شوند.<ref>https://www.theguardian.com/world/2015/dec/14/rafsanjani-breaks-taboo-over-selection-of-irans-next-supreme-leader</ref> همچنین مواردی وجود داشته‌است که [[شورای نگهبان]] پس از دستور توسط آیت الله خامنه ای ممنوعیت خود در مورد افراد خاص را لغو کرد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Iran reverses ban on reformist candidates|نشانی=http://www.theguardian.com/world/2005/may/24/iran|وبگاه=the Guardian|تاریخ=2005-05-24|بازبینی=2021-05-24|کد زبان=en|نام=Staff and|نام خانوادگی=agencies}}</ref>
رهبر با رأی دوسِوم (۲/۳) نمایندگان [[مجلس خبرگان رهبری]] به‌مدت نامحدود برگزیده می‌شود؛ اما بر اساس اصل ۱۱۱ این قانون، درصورتی‌که رهبر از انجام وظایف خود ناتوان شود یا یکی از ویژگی‌های رهبری را از دست دهد، مجلس خبرگان رهبری می‌تواند وی را از مقامش برکنار یا خلع بکند.
== ولایت فقیه در قانون اساسی ==
{{اصلی|ولایت فقیه#ولایت فقیه و قانون اساسی}}
| |||