ویکی‌پدیا

کاربر:جهان بینش140/صفحه تمرین ۳: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
ادامه کار و افزودن محتوا
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶:
 
== نزول ==
محل نزول این سوره از موارد اختلافی میان مفسران است. ابن عطیه مکی بودنِ سوره را بر طبق نظر جمهور مفسران قول مشهور می‌داند. اما قرطبی قول ابن عباس و قول مشهور را به نزول در مدینه و مکی بودن سوره را به یحیی بن سلام نسبت داده است.<ref name=":2">{{یادکرد وب|عنوان=التحرير والتنوير - ابن عاشور - کتابخانه مدرسه فقاهت|نشانی=http://lib.eshia.ir/41675/30/467|وبگاه=lib.eshia.ir|بازبینی=2021-09-15|کد زبان=fa}}</ref> همچنین ابوحیان اندلسی سنی مذهب و آلوسی و سیوطی از قرآن شناسان اهل سنت، مکان نزولش را در مکه می‌دانند.<ref name=":1" /> بنا به نظرطباطبایینظر طباطبایی مفسر شیعیشیعی، مفاهیم سوره هم با مدنی بودن سازگار است و هم با مکی بودن. اگر چه این سوره از نظر سیاق آیات به سوره های مدنی شباهت دارد.<ref name=":3" /> براساس نقل ابن عاشور در کتاب تفسیرش سال نزول سوره بینه پیش از غزوه بنی نضیر _ درحدود آخر سال سوم یا ابتدای سال چهارم هجری _ واقع شده است.<ref name=":2" /> در منابع اسباب النزول، برای نزول سوره بینه علتی را گزارش نکرده‌اند. تنها در کتابهای تفسیری اهل سنت و شیعه در مورد آیه هفتم آن روایاتی نقل شده است که حاکی از نزول آیه در شان علی بن ابیطالب و شیعیان او می‌باشد. طبری، حاکم حسکانی و سیوطی از مفسران اهل سنت و بحرانی مفسر شیعی این روایات را گزارش نموده‌اند.<ref name=":1">{{یادکرد وب|عنوان=دانشنامه بزرگ اسلامی - مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی - کتابخانه مدرسه فقاهت|نشانی=http://lib.eshia.ir/23022/13/5413/%D8%AE%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%87|وبگاه=lib.eshia.ir|بازبینی=2021-09-11|کد زبان=fa}}</ref>
 
== محتوا و ساختار سوره ==
خط ۲۷:
 
=== آیه اول: ===
واحدی نیشابوری مفسر سنی، این آیه را از لحاظ نظم و تفسیر یکی از سخت‌ترین آیات قرآن دانسته‌ و لی برای آن توضیحی بیان نکرده‌است. <ref>{{یادکرد وب|عنوان=التفسير البسيط - الواحدي - کتابخانه مدرسه فقاهت|نشانی=http://lib.efatwa.ir/47017/24/208|وبگاه=lib.efatwa.ir|بازبینی=2021-09-16|کد زبان=fa}}</ref> <ref name=":5">{{یادکرد وب|عنوان=تفسير روح المعاني - الألوسي، شهاب الدين - کتابخانه مدرسه فقاهت|نشانی=https://lib.eshia.ir/41932/15/426|وبگاه=lib.eshia.ir|بازبینی=2021-09-17|کد زبان=fa}}</ref> در ابتدای این سوره خداوند به وضعیت و ادعای اهل کتاب (یهود و نصاری) و مشرکین پیش از ظهور اسلام اشاره دارد. به اعتقاد فخر رازی منظور از بینه پیامبر اسلام است. اما مقصود خداوند از منفکین چیست؟ و اینکه اهل کتاب و مشرکین تا پیش از آمدن اوبینه از چه چیزی جدا نمی‌شدندنمی‌شدند؟ _به یعنی منفکین _بررسی چندین احتمال را بررسی می‌کندمی‌پردازد. او می‌گویددر احتمال اولش منظور خدا از منفکین را در اینجااین آیه کفر دانسته است؛ یعنی آنان از دین خودشان دست بردار نبودند و این کفر نیز تا آمدن پیامبر ادامه داشته است. همچنین به نظر او در آیه اول خداوند از حال کفار و مشرکین خبر می‌دهد و در آیه سومچهارم به این واقعیت اشاره صریح می‌کند که آنان بعد از آمدن دلیل روشن و آشکار به سویشان و بر خلاف آنچه ادعا داشتند، باز هم ایمان نیاوردند و با پیامبر اسلام به دشمنی و مخالفت پرداختند. برداشت دیگر او از منفکین این است که اهل کتاب پیوسته از مناقب و فضائل و بشارتهای آمدن پیامبر موعود سخن می‌گفتند و در انتظار آمدنش به سر می‌بردند ولی هنگامی که محمد رسالت خویش را اعلام کرد؛ عده‌ای از آنها از او روی بر گرداندندبرگرداندند و گروهی هم به او ایمان آوردند. احتمال دیگری که او از معنای منفکین در ارتباط با آیه اول و سومچهارم عنوان می‌ کند این است که پیش از آمدن حجت و بینّه خدا، اهل کتاب هیچ تردیدی درکفرشان و باقی ماندن در آیین خویش نداشتند اما وقتی که با پیامبری محمد و معجزه او _قرآن_ روبرو شدند، در اینکه بر دین و عقاید سابقشان باقی بمانند یا دین دیگری را برگزینند به حیرت و شک افتادند.<ref name=":6">{{یادکرد وب|عنوان=تفسير الرازي - الرازي، فخر الدين - کتابخانه مدرسه فقاهت|نشانی=https://lib.eshia.ir/15387/32/39|وبگاه=lib.eshia.ir|بازبینی=2021-09-16|کد زبان=fa}}</ref>
 
طبرسی مفسر شیعی، در ''مجمع البیان'' در معنای کلمه «بینّه» آورده‌است: حجت و دلیل آشکاری که به وسیله آن حق را از باطل تشخیص دهند. در اینجا با توجه به مفهوم آیه دلالت بر پیامبر اسلام دارد.<ref>طبرسی، فضل بن الحسن؛ مجمع البیان؛ ج ۲۷ ، ص ۲۱۱ ، تهران، انتشارات فراهانی؛ چاپ دوم(۱۳۵۹). </ref>
 
=== '''آیه دوم:''' ===
از نظر اغلب مفسران عبارت «رسول من الله » بدل از بینّه است.<ref name=":5" /><ref name=":6" /> <ref name=":4" /> <ref>بهرام پور، ابوالفضل؛ نسیم حیات؛ ج۳۰ ؛ ص ۱۹۲ ؛ قم، انتشارات هجرت؛ چاپ سیزدهم ( ۱۳۸۱ )؛ شابک:۶-۲۲-۵۸۷۵-۹۶۴.</ref>برای مصداق رسول در آیه سه احتمال را شمرده‌اند. احتمال اول: منظور خود وجودشخص محمد است که فرستاده‌ای از جانب خداوند است، احتمالیا دوممراد از رسول معجزه او ( قرآن) واست و احتمال سوم منظور جبرئیل می‌باشد که قرآن را بر پیامبر می‌خواند.<ref name=":4">کاشانی، ملا فتح الله؛ منهج الصادقین؛ ج ۱۰ ؛ ص ۳۱۱ ؛ تهران، انتشارات اسلامیه؛ چاپ پنجم( ۱۳۷۸ )؛ شابک:۳-۰۶۴-۴۸۱-۹۶۴. </ref>
 
مهمترین بخش آیه دوم، عبارت «یتلوا صحفا مطهره» هست که صاحبنظران حوزه تفسیر قرآن اقوال مختلفی را در کتابهایشان گزارش کرده‌اند و هر یک به دنبال معنا و مفهومی قابل قبول برای این عبارت بوده‌اند. به طوریکه ۹ دیدگاه گوناگون در اینباره ارائه گردیده است. این دیدگاه‌ها در سه گروه تفسیری لغوی، ظاهری و باطنی از قرآن تقسیم می‌شوند که می‌توانند در ارتباط با یکدیگر نیز باشند. بدین صورت که تفسیر لغوی مقدمه ای برای دو نوع تفسیر بعدی است و دو تفسیر دیگر (ظاهری و باطنی) نیز قابل جمع با هم هستند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=بررسی تطبیقی تفاسیر "صحفا مطهره" در آیه دوم سوره بینه|نشانی=http://ensani.ir/fa/article/422021/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%AA%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D9%82%DB%8C-%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%B1-%D8%B5%D8%AD%D9%81%D8%A7-%D9%85%D8%B7%D9%87%D8%B1%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%A2%DB%8C%D9%87-%D8%AF%D9%88%D9%85-%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%87-%D8%A8%DB%8C%D9%86%D9%87|وبگاه=پرتال جامع علوم انسانی|بازبینی=2021-09-17|کد زبان=fa}}</ref> تفاسیری که معنای لغوی «صحف» را گزارش کرده‌اند مقصود از آن را کتاب به معنای عام گفته اند؛ بدون آنکه کتاب خاصی را در نظر داشته باشند. کلمه «مطهره» را هم به معنی دور از باطل ، دور از شرک، مطهر و پاک از پلیدی و کفر تفسیر نموده‌اند. ثعلبی، مقاتل، دینوری، زمخشری، طبرسی و مکارم شیرازی جزو مفسرانِ این دسته از تفاسیر لغوی هستند. دسته دوم مفسران در تفسیر ظاهری از قرآن به معنای ظاهری الفاظ توجه دارند. این دسته از مفسران ۳ معنا را برای «صحف » در نظر می‌گیرند. قرآن مکتوبی که پیامبر از روی نوشته‌های آن برای مردم می‌خواند و این قرآن درنزد او و مطهر و به دور از دسترسی ناپاکان بود.البته این نوع تفسیردر تضاد با سیره پیامبر است. چرا که پیامبر آیات قرآن را از روی کتاب یا نوشته برای مردم تلاوت نمی‌کرد. ماتریدی ، ماوردی و بانو امین در مخزن العرفان منظور از این کلمه را کتابهای آسمانی پیشین دانسته‌اند. اگرچه این تفسیر هم با فعل «یتلوا» مذکور درآیه ناسازگار است. سید محمد حسین طباطبایی و علی اکبر قرشی بنابی و سید کریمی نیز در تفسیر کلمه صحف به اجزای قرآن تفسیر کرده‌اند. در دیدگاه تفسیری باطنی از قرآن که بیشتر با تفسیرهای عرفانی نزدیک است، پنج معنای باطنی گزارش شده است که عبارت است از :لوح محفوظ، نفوس سماوی، قرآنی در آسمان، قلب پیامبر اسلام و امامان شیعه.
 
== فضیلت قرائت ==
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/کاربر:جهان_بینش140/صفحه_تمرین_۳»