کبد: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ←‏بیماری: جزئی
خط ۱۳۱:
[[هپاتیت]]، یکی از بیماری‌های رایجِ مرتبط با التهاب کبدی است. رایج‌ترین دلیل این بیماری، ویروسی بوده و رایج‌ترینِ این عفونت‌ها {{رچ}}[[هپاتیت آ|هپاتیت A]]، {{رچ}}[[هپاتیت ب|B]]، {{رچ}}[[هپاتیت سی|C]]، {{رچ}}[[هپاتیت دی|D]] و [[هپاتیت ئی|E]] اند. برخی از این عفونت‌ها از طریق روابط جنسی [[بیماری‌های آمیزشی|منتقل می‌شوند]]. ممکن است التهاب کبدی از طریق سایر ویروس‌های خانواده [[هرپس‌ویروسان]]، چون ''[[ویروس هرپس سیمپلکس]]'' نیز ایجاد شوند. عفونت مزمنِ ناشی از ویروس هپاتیت B یا C، از اصلی‌ترین دلایل [[سرطان کبد]] اند.<ref>[http://www.webmd.com/hepatitis/ Hepatitis A, B, and C Center: Symptoms, Causes, Tests, Transmission, and Treatments] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160131173401/http://www.webmd.com/hepatitis/ |date=2016-01-31}}. Webmd.com (2005-08-19). Retrieved on 2016-05-10.</ref> حدود ۲۴۸ میلیون نفر در سراسر جهان دچار عفونت مزمنِ هپاتیتِ B (که ۸۴۳٬۷۲۴ نفرشان در آمریکا اند)<ref name="pmid 26231459">{{cite journal |vauthors=Schweitzer A, Horn J, Mikolajczyk RT, Krause G, Ott JJ |title=Estimations of worldwide prevalence of chronic hepatitis B virus infection: a systematic review of data published between 1965 and 2013 |journal=Lancet |volume=386 |issue=10003 |pages=1546–1555 |year=2015 |pmid=26231459 |doi=10.1016/S0140-6736(15)61412-X |s2cid=41847645}}</ref> و ۱۴۲ میلیون نفر دچار عفونت مزمن هپاتیتِ C{{رچ}}<ref name=Global>{{cite journal |title=Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 310 diseases and injuries, 1990-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015 |journal=Lancet |volume=388 |issue=10053 |pages=1545–1602 |year=2016 |pmid=27733282 |pmc=5055577 |doi=10.1016/S0140-6736(16)31678-6 |last1=Vos |first1=Theo |last2=Allen |first2=Christine |last3=Arora |first3=Megha |last4=Barber |first4=Ryan M. |last5=Bhutta |first5=Zulfiqar A. |last6=Brown |first6=Alexandria |last7=Carter |first7=Austin |last8=Casey |first8=Daniel C. |last9=Charlson |first9=Fiona J. |last10=Chen |first10=Alan Z. |last11=Coggeshall |first11=Megan |last12=Cornaby |first12=Leslie |last13=Dandona |first13=Lalit |last14=Dicker |first14=Daniel J. |last15=Dilegge |first15=Tina |last16=Erskine |first16=Holly E. |last17=Ferrari |first17=Alize J. |last18=Fitzmaurice |first18=Christina |last19=Fleming |first19=Tom |last20=Forouzanfar |first20=Mohammad H. |last21=Fullman |first21=Nancy |last22=Gething |first22=Peter W. |last23=Goldberg |first23=Ellen M. |last24=Graetz |first24=Nicholas |last25=Haagsma |first25=Juanita A. |last26=Hay |first26=Simon I. |last27=Johnson |first27=Catherine O. |last28=Kassebaum |first28=Nicholas J. |last29=Kawashima |first29=Toana |last30=Kemmer |first30=Laura |display-authors=29}}</ref> (که ۲٫۷ میلیونشان در آمریکا اند)<ref name="urlwww.hepatitisc.uw.edu">{{cite web |url=https://www.hepatitisc.uw.edu/pdf/screening-diagnosis/epidemiology-us/core-concept/all |title=www.hepatitisc.uw.edu |archive-url=https://web.archive.org/web/20170825131002/http://www.hepatitisc.uw.edu/pdf/screening-diagnosis/epidemiology-us/core-concept/all |archive-date=2017-08-25 |url-status=live}}</ref> هستند. همچنین ۱۱۴ میلیون و ۲۰ میلیون مورد به ترتیب دچار هپاتیت A{{رچ}}<ref name=Global/> و هپاتیت E{{رچ}}<ref name="urlWHO | Hepatitis E">{{cite web |url=https://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs280/en/ |title=WHO &#124; Hepatitis E |archive-url=https://web.archive.org/web/20160312074914/http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs280/en/ |archive-date=2016-03-12 |url-status=live}}</ref> می‌باشند، اما این موارد عموماً درمان شده و بیماریشان حاد نمی‌شود. ویروس هپاتیت D از اقمار{{efn|satellite}} ویروس هپاتیت B است،{{efn|یعنی تنها در حضور این ویروس قادر به ایجاد عفونت است}} که نزدیک به ۲۰ میلیون نفر از افراد مبتلا به هپاتیت B را در سطح جهان درگیر کرده‌است.{{efn|این نوع عفونت را co-infection گویند که می‌توان به هم-عفونت معادل‌سازی کرد.}}<ref name="pmid 16903225">{{cite journal |vauthors=Dény P |title=Hepatitis delta virus genetic variability: from genotypes I, II, III to eight major clades? |journal=Curr. Top. Microbiol. Immunol. |series=Current Topics in Microbiology and Immunology |volume=307 |pages=151–171 |year=2006 |pmid=16903225 |doi= 10.1007/3-540-29802-9_8|isbn=978-3-540-29801-4}}</ref>
 
[[انسفالوپاتی کبدی]]، ناشی از تجمع [[توکسین]]‌ها در جریان خون است که اغلب در حالت طبیعی، توسط کبد برداشت می‌شوند. این عارضه ممکن اساست منجر به کما شده و وضعیتی بحرانی ایجاد نماید. [[نشانگان باد-کیاری]]، عارضه‌ای است که توسط انسداد وریدهای هپاتیک (شامل [[ترومبوز]]) شکل می‌گیرد و موجب تخلیه کبد می‌گردد. همراه با آن، درد کلاسیک سه‌گانه، [[آب‌آوردگی شکم|آسیت‌ها]] و [[بزرگ‌کبدی|بزرگی کبد]] نیز ظاهر می‌شود.<ref>{{cite journal|vauthors=Rajani R, Melin T, Björnsson E, Broomé U, Sangfelt P, Danielsson A, Gustavsson A, Grip O, Svensson H, Lööf L, Wallerstedt S, Almer SH|date=Feb 2009|title=Budd-Chiari syndrome in Sweden: epidemiology, clinical characteristics and survival – an 18-year experience|journal=Liver International|volume=29|issue=2|pages=253–259|doi=10.1111/j.1478-3231.2008.01838.x|pmid=18694401|s2cid=36353033}}</ref> بسیاری از بیماری‌های کبد، موجب [[یرقان]] می‌شوند که علتش، افزایش [[بیلی‌روبین]] در دستگاه گردشی است. بیلی‌روبین ناشی از تجزیه [[هموگلوبین]] حاصل از [[گلبول قرمز|گلبول‌های قرمزِ]] مردهٔ خون است. در حالت طبیعی، کبد بیلی‌روبین را از خون برداشت نموده و آن را از طریق صفرا دفع می‌کند.
 
بخشی از بیماری‌های ناشی از مصرف افراطی الکل، تحت عنوان [[سیروز کبدی|بیماری‌های الکلیِ کبد]] دسته‌بندی شده و شامل هپاتیت الکلی، [[کبد چرب]] و [[سیروز]] می‌شوند. عوامل کمک کننده به پیشرفت بیماری‌های الکلیِ کبد، نه تنها شامل کم و کیف مصرف الکل شده، بلکه همچنین ممکن است شامل عواملی چون جنسیت، ژنتیک و ترومای کبدی نیز شود. ممکن است آسیب کبدی ناشی از [[سمیت کبد|داروها]] نیز شود، به‌خصوص [[استامینوفن|پاراستامول]] و داروهایی که جهت درمان سرطان مورد استفاده هستند. در ورزش‌های رزمی نیز ممکن است کبد دچار پارگی و گسست شود.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/کبد»