اختلال شناختی همراه با ایدز: تفاوت میان نسخه‌ها

'''اختلال شناختی مرتبط با ایدز/اچ‌ای‌وی''' {{به انگلیسی|HIV-associated neurocognitive disorder}}، به اختصار '''HAND'''، مجموعه [[اختلالات شناختی|اختلالات شناختی-عصبی]] مرتبط با [[عفونت]] [[اچ‌آی‌وی|اپچ‌ای‌وی]] و [[بیماری ایدز]] است که طیفی از اختلالات ذهنی با شدت‌های گوناگون مانند اختلال در [[تمرکز]]، [[حافظه (جانداران)|حافظه]]، دقت، هماهنگی، [[حرکت]]، [[یادگیری]]، گفتار و [[تصمیم‌گیری]] تا اختلالات پیشرونده عصبی یا «[[دمانس]] ایدز» را شامل می‌شود.<ref>Lynn, D. Joanne, Newton, Herbert B. and Rae-Grant, Alexander D. eds. ''5-Minute Neurology Consult, The''. 2nd Edition. Two Commerce Square, 2001 Market Street, Philadelphia, PA 19103 USA: Lippincott Williams & Wilkins, 2012. Books@Ovid. Web. 03 December, 2020. <<nowiki>http://ovidsp.ovid.com/ovidweb.cgi?T=JS&PAGE=reference&D=books1&NEWS=N&AN=01626619/2nd_Edition/2</nowiki>>.</ref><ref name=":0">{{یادکرد کتاب|عنوان=انجمن علوم اعصاب، مترجم رضا پناهی. حقایق مغز. تهران: مؤسسه انتشارات شتایش هستی، ۱۳۹۸ {{شابک|978-622-6445-63-4}}، ص ۱۹۶}}</ref> این اختلالات گاهی با مشکل [[انسفالوپاتی|انسوفالوپاتی]] [[متابولیکی]]، ناشی از [[عفونت]] [[اچ‌آی‌وی|HIV]] همراه است و با فعال شدن سیستم ایمنی ([[ماکروفاژ]]ها و [[میکروگلیا]]ها)، افزایش می‌یابد.<ref name="Gray">{{cite journal|vauthors=Gray F, Adle-Biassette H, Chretien F, Lorin de la Grandmaison G, Force G, Keohane C|year=2001|title=Neuropathology and neurodegeneration in human immunodeficiency virus infection. Pathogenesis of HIV-induced lesions of the brain, correlations with HIV-associated disorders and modifications according to treatments|journal=Clinical Neuropathology|volume=20|issue=4|pages=146–55|pmid=11495003}}</ref><ref name="MSD2019">{{cite web|title=HIV-Associated Dementia - Neurologic Disorders|url=https://www.msdmanuals.com/professional/neurologic-disorders/delirium-and-dementia/hiv-associated-dementia|website=MSD Manual Professional Edition|language=en}}</ref> سلول‌ها به‌طور گسترده با HIV آلوده شده و [[نوروتوکسین]] فعال و [[ویروس]]ی ترشح می‌کنند. از نظر [[بافت‌شناسی]]، با نفوذ [[مونوسیت]]ها و [[ماکروفاژ]]ها به [[دستگاه عصبی مرکزی|سیستم عصبی مرکزی]] (CNS)، [[گلیوز]]، آسیب دیدگی [[غلاف میلین]]، ناهنجاری‌های [[سلول‌های دندریتیک]] و از دست دادن [[یاخته عصبی|نورونها]] شکل می‌گیرد.<ref name="Gray"/><ref name="Adle">{{cite journal|vauthors=Adle-Biassette H, Levy Y, Colombel M, Poron F, Natchev S, Keohane C, Gray F|date=June 1995|title=Neuronal apoptosis in HIV infection in adults|journal=Neuropathology and Applied Neurobiology|volume=21|issue=3|pages=218–27|doi=10.1111/j.1365-2990.1995.tb01053.x|pmid=7477730|s2cid=19576463}}</ref> این اختلالات معمولاً بعد از سالها عفونت HIV رخ می‌دهد و [[زوال عقل]] تنها زمانی ایجاد می‌شود که اختلال شناختی عصبی در بیمار به حدی شدید باشد و به‌طور قابل توجهی در عملکرد روزمره اختلال ایجاد کند به گونه ای که بیمار قادر به فعالیت نیست و ممکن است نتواند از خود مراقبت کند؛ پیش از این گفته می‌شود، بیمار دارای اختلال عصبی شناختی خفیف است.<ref name=":0"/>